Samkomulag hefur náðst á milli Bandaríkjanna, Danmerkur f.h. Færeyja og Grænlands, Íslands, Japan, Kanada, Kína, Noregs, Rússlands, Suður-Kóreu og Evrópusambandsins um drög að samningi sem kemur í veg fyrir stjórnlausar fiskveiðar í Norður-Íshafi ef ísinn þar hopar enn frekar og möguleikar til fiskveiða skapast.
Frá þessu er greint í tilkynningu frá utanríkisráðuneytinu.
Fram kemur þar að samkomulagið hafi náðst á fundi sem haldinn var í Washington D.C. dagana 28.-30. nóvember, og varði stjórnun fiskveiða, samstarf um vísindarannsóknir og vöktun fiskistofna og lífríkis í Norður-Íshafi.
„Þetta er afar mikilvægt samkomulag þar sem tekist hefur að fá þjóðirnar sem að honum standa til að sýna ábyrgð og framsýni varðandi þær miklu breytingar sem fyrirsjáanlegar eru í norðurskautinu vegna loftslagsbreytinga. Samkomulagið tónar vel við nýjan stjórnarsáttmála þar sem áhersla er lögð á umhverfisvernd og sjálfbærni á norðurslóðum,“ er haft eftir Guðlaugi Þór Þórðarsyni.
„Það er ánægjulegt að samkomulag hefur náðst um þetta viðkvæma hafsvæði með þeim tíu ríkjum sem eiga hvað mestra hagsmuna að gæta af samstarfi í vísindarannsóknum og sjálfbærri nýtingu auðlinda á Norðurslóðum,“ segir Kristján Þór Júlíusson, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra.
Samningurinn er sagður ná til úthafsins og felur í sér að aðilar hans munu skuldbinda sig til að heimila ekki veiðar á samningssvæðinu fyrr en vísindarannsóknir hafa lagt grunn að sjálfbærum fiskveiðum. Einnig eru ákvæði um vísindasamstarf og ákvarðanatöku um að koma á fót fiskveiðistjórnunarstofnun þegar slíkt er tímabært.
„Ekki er fyrirsjáanlegt að mögulegt verði að stunda fiskveiðar á samningssvæðinu á allra næstu árum. Á grundvelli varúðarnálgunar ákváðu aðilarnir hins vegar að stofna til samnings nú til að fyrirbyggja stjórnlausar veiðar á þessu viðkæma hafsvæði á komandi árum þar sem hraðar breytingar eiga sér nú stað vegna hlýnunar og bráðnunar íss,“ segir í tilkynningunni.
„Að þessu leyti er um að ræða tímamótasamning. Með aðild Íslands að þessum samningi mun aðkoma Íslands að ákvarðanatöku og rannsóknasamstarfi á þessu mikilvæga hafsvæði verða tryggð.“