Fiskifræðingar Hafrannsóknastofnunar tóku í sumar þátt í sameiginlegum leiðangri fiskifræðinga Færeyinga og Norðmanna, en rannsóknirnar voru um borð í fjórum skipum og voru gerðar á tímabilinu 1. júlí til 10. ágúst 2012. Þetta kemur fram í tilkynningu frá Hafró, en fundi þjóðanna þriggja líkur í dag í Bergen þar sem farið er yfir rannsóknarniðurstöðurnar.
Í tilkynningu Hafró segir að markmið leiðangursins hafi verið að kortleggja útbreiðslu og magn makríls og annarra uppsjávarfiskistofna í Norðaustur-Atlantshafi meðan á ætisgöngum þeirra um norðurhöf stæði ásamt því að kanna ástand sjávar og átustofna á svæðinu.
„Rannsóknarskipið Árni Friðriksson var í ár að taka þátt í þessum leiðangri í fjórða sinn og þetta árið var í fyrsta sinn sem öll skipin fjögur notuðu samskonar flotvörpu sem sérstaklega hefur verið þróuð fyrir þennan leiðangur,“ segir í tilkynningunni.
„Í heild mældist um 5,1 milljón tonna af makríl á rannsóknarsvæðinu, og þar af 1,5 milljónir tonna innan íslenskrar efnahagslögsögu eða um 29% af heildarmagninu á rannsóknasvæðinu. Í leiðangri sömu þjóða sumarið 2011 var heildarmagnið 2,7 milljónir tonna en 4,8 milljónir tonna árið 2010.
Rannsóknarsvæðið í ár náði yfir 1.530 þúsund ferkílómetra, samanborið við 1.060 árið 2011 og 1.750 þúsund ferkílómetra árið 2010. Er breytileg stærð rannsóknasvæðisins að hluta talin skýra muninn á heildarmagninu milli ára.“
Í tilkynningunni segir að þó svo að niðurstöðurnar séu ekki lagðar til grundvallar í mati á heildarstofnstærð makríls innan Alþjóðahafrannsóknaráðsins þá staðfesti þessar niðurstöður víðáttumikla útbreiðslu makrílsins og þær sýni að elsti makríllinn ferðist lengst í sínum ætisgöngum.
„Skörun á útbreiðslu makríls og síldar var einkum vestan til í Austurdjúpi og austur af Íslandi. Á austanverðu hafsvæðinu var lítið af síld. Bergmálsvísitala norsk-íslenskrar síldar mældist 7,2 milljónir tonna og niðurstöður leiðangursins síðustu fjögur ár sýna því svipaða neikvæða þróun stofnstærðar og mat Alþjóðahafrannsóknaráðsins.
Mesti þéttleiki rauðátu (helsta fæða markílsins) var vestan við Ísland þar sem makríllinn var jafnframt í mestum þéttleika. Á öðrum svæðum var þéttleiki átu yfirleitt lítill, líkt og undanfarin ár.
Yfirborðshiti sjávar í Norðaustur-Atlantshafi var að öllu jöfnu yfir langtíma meðaltali. Það átti einkum við um svæðið suðvestur og vestur af Íslandi á meðan yfirborðshitinn í suðvestanverðu Austurdjúpi norður af Færeyjum var lítið eitt lægri en undanfarin ár. Frekari úrvinnsla á gögnum sem safnað var í leiðangrinum fer fram á næstu mánuðum.“