Sýknuð af greiðslu 30 ára láns

Guðrún Ó. Ax­els­dótt­ir var í dag sýknuð í Héraðsdómi Reykjavíkur af kröfum Lánasjóðs íslenskra námsmanna (LÍN) um greiðslu 2,7 milljóna króna vegna 30 ára gamals námsláns barnsföður síns.

Að því er fram kom í viðtali við Guðrúnu á mbl.is árið 2014 var hún aðeins 19 ára þegar þá 33 ára kærasti hennar bað hana að skrifa undir lánið sem ábyrgðarmaður, en í 26 ár eða fram til ársins 2013 heyrði hún ekkert af láninu. Þá fékk hún hins vegar bréf frá LÍN þar sem kom fram að lánið væri komið í vanskil og í kjölfarið stefndi LÍN henni og krafði hana um greiðsluna. Sagði Guðrún í viðtalinu að hún myndi óljóst eft­ir því að hafa skrifað und­ir lána­samn­ing­inn við LÍN enda hafi hún verið ung og varla skilið þær skuld­bind­ing­ar sem lágu að baki. 

Frétt af mbl.is

Stefnt vegna 27 ára gamals láns

Gert að greiða yngra lánið fyrst

LÍN fullyrti að Guðrún væri bundin af ábyrgðarloforði sínu, en ábyrgð hennar skyldi standa í 40 ár frá því innheimta kröfu stefnanda hófst 1. mars 1996. Væru þau bæði bundin af lögum og greiðsluskylda samkvæmt ábyrgðarloforðum sem krafa LÍN byggði á stæði óhögguð meðan 40 ára gildistími ábyrgðarloforðanna væri enn virkur. Þessu mótmælti Guðrún. 

Á dag­inn kom að barns­faðir Guðrún­ar hafði fengið að taka annað náms­lán, á eft­ir því sem Guðrún var ábyrgðarmaður fyr­ir. Hon­um var gert að greiða yngra lánið fyrst af hálfu LÍN og af þeim sök­um greiddi hann aldrei inn á lánið sem Guðrún hafði verið í ábyrgð fyr­ir. Var sú ákvörðun tek­in án aðkomu eða vitn­eskju Guðrún­ar.

Mátti vera í góðri trú um að barnsfaðirinn stæði í skilum

Að því er fram kemur í dómnum er almennur fyrningarfrestur kröfuréttinda fjögur ár og telst frá þeim degi er krafa varð gjaldkræf. Fyrir liggi að fyrsta afborgun kröfunnar hafi verið á gjalddaga 1. mars 1996 og verið greidd, en síðar hafi LÍN frestað innheimtu kröfunnar samkvæmt 18. gr. laga nr. 21/1992 þar til innheimta var hafin aftur. Fyrsti gjalddagi lánsins eftir þessa frestun innheimtu var 1. mars 2013 og féll lánið þegar í vanskil. LÍN gjaldfelldi hins vegar ekki lánið fyrr en 11. apríl 2014 og það þrátt fyrir að barnsfaðir Guðrúnar hafi hætt greiðslum 2009. 

„Eins og fyrr segir er hvorki í 18. gr. laga nr. 21/1992, bæði fyrir og eftir þá breytingu sem gerð var á ákvæðinu með 6. gr. laga nr. 140/2004, né fyrrgreindum lögskýringargögnum, tekin afstaða til þess hvernig fari um ábyrgð ábyrgðarmanns að námsláni við slíka frestun, þar á meðal hvaða áhrif frestunin hafi á upphaf fyrningarfrests gagnvart ábyrgðarmanni, og verður að skýra slíka óvissu stefndu í hag.“

Féllst dómurinn því á með Guðrúnu að miða bæri upphaf fyrningarfrests við 1. mars 1996 og að hún hafi mátt vera í góðri trú um að skuldari stæði í skilum með greiðslur af láninu. Því hafi krafa LÍN á hendur henni fallið niður fyrir fyrningu á árinu 2000 og frestun byggst í framhaldi á innheimtu á öðru láni sem hófst 1. mars 1997. 

Hér má sjá dóm Héraðsdóms Reykjavíkur.

• Blogga um frétt