Innlent | mbl | 23.12.2009 | 14:43

Þriggja þrepa skattur um áramót

mbl.is/Golli

Þriggja þrepa tekjuskattkerfi tekið upp um áramót. Verður staðgreiðsluhlutfall skatta þá í þremur þrepum, 37,22%, 40,12% og 46,12% en inni í því er meðalútsvarshlutfall sveitarfélaga sem verður 13,12% á nýju ári.

Persónuafsláttur verður 44.205 krónur á mánuði og skattleysismörk 124 þúsund krónur. Þetta þýðir, að sögn fjármálaráðuneytisins, að skattgreiðslur einstaklings með allt að rúmlega 280 þúsund króna. mánaðarlaun eru lægri eða þær sömu fyrir og eftir áramót að teknu tilliti til 4% lífeyrissjóðsiðgjalds og 40,12% staðgreiðsluhlutfalls á tekjur umfram 200 þúsund króna á mánuði.

Skattþrepin skiptast þannig að af fyrstu 2,4 milljóna króna árstekjum einstaklings (þ.e. 200 þúsund króna á mánuði) er reiknaður 24,1% tekjuskattur auk útsvars. Af næstu 5,4 milljóna króna tekjum, (450 þúsund krónum á mánuði) er reiknaður 27% skattur og síðan í þriðja þrepi 33% skattur af árstekjum umfram 7,8 milljónir króna (650 þúsund krónur á mánuði) hjá einstaklingi.

Meðalútsvar á árinu 2010 verður samkvæmt fyrirliggjandi ákvörðunum sveitarfélaga 13,12% í stað 13,1% á árinu 2009. Staðgreiðsluhlutfall ársins 2010 verður samkvæmt því þríþætt eftir fjárhæð tekna, þ.e. 37,22% á tekjur sem nema 200 þúsund og lægri á mánuði, 40,12% á tekjur yfir 200 og allt að 650 þúsund krónum. á mánuði og síðan 46,12% á tekjur umfram 650 þúsund krónur á mánuði hjá hverjum einstaklingi.

61 sveitarfélag með hámarksútsvar

Sveitarfélögin geta, samkvæmt lögum um tekjustofna sveitarfélaga, ákveðið útsvar á bilinu 11,24% til 13,28%. Af 77 sveitarfélögum leggja 61 á hámarksútsvar, þar af nýtir eitt þeirra sérstakt 10% álag sem þýðir að útsvarshlutfallið verður 14,61% og annað sérstakt 5% álag sem þýðir að útsvarshlutfallið verður 13,94%. Þrjú sveitarfélög leggja á lágmarksútsvar. Ekkert sveitarfélag lækkar útsvarshlutfallið frá því sem var á árinu 2009 en sjö sveitarfélög hækka það.

Staðgreiðslan er bráðabirgðagreiðsla, en endanleg ákvörðun tekjuskatts og útsvars fer fram við álagningu opinberra gjalda hinn 1. ágúst ár hvert. Fjármálaráðuneytið segir, að engu að síður sé brýnt að afdráttur í staðgreiðslu sé með sem réttustum hætti svo ekki þurfi að koma til íþyngjandi leiðréttinga við álagningu opinberra gjalda. Til þess að það markmið náist þurfi launamaður að upplýsa launagreiðanda um það hvort hann starfi hjá fleiri en einum aðila þannig að unnt sé að beita réttu staðgreiðsluhlutfalli. Komi hins vegar í ljós að staðgreiðsla hafi verið vangreidd innan ársins getur launþegi greitt það sem á vantar til þess að komast hjá greiðslu álags sem að öðrum kosti er ákvarðað við álagningu.

Heimilt verður að skattleggja hluta tekna maka í miðþrepi í stað efsta þreps hafi tekjulægri makinn ekki nýtt miðþrepið að fullu, þó að uppfylltum ákveðnum skilyrðum. Þegar sýnt þykir að heimild til slíkrar millifærslu hafi skapast geta samskattaðir aðilar óska eftir endurreikningi á þeirri staðgreiðslu sem innt hefur verið af hendi og jafnframt endurgreiðslu hennar reynist staðgreiðslan of há. Slík endurgreiðsla getur þó ekki komið til fyrr en á síðasta ársfjórðungi og aldrei numið lægri fjárhæð en 50 þúsund krónum eða hærri fjárhæð en 100 þúsund krónum.

Upplýsingasíða ríkisskattstjóra

Nánari upplýsingar um framangreindar breytingar og áhrif þeirra verður að finna á upplýsingasíðu ríkisskattstjóra fljótlega á nýju ári. Þar mun einstaklingum, launagreiðendum og öðrum gefast tækifæri á að kynna sér breytingarnar nánar, meðal annars með notkun á sérstakri reiknivél.