lau. 27. apr. 2024 18:50
Magnśs Tumi ręšir um gosiš ķ desember og spįir ķ spilin eins og hann gerir ķ žessu vištali um yfirstandandi gos og hugsanlega stöšu mįla til framtķšar.
Réttara aš gosiš aukist

„Nś er stašan sś aš kvikan dreifist į tvo staši sem er óvanalegt en leišin upp er ekki greišari en svo aš kvika safnast fyrir,“ segir Magnśs Tumi Gušmundsson, prófessor ķ jaršešlisfręši viš Hįskóla Ķslands, ķ samtali viš mbl.is um stöšu gosmįla į Reykjanesskaga.

Segir Magnśs svipaš hafa veriš uppi į teningnum ķ Eyjafjallajökulsgosinu į sķnum tķma. „Žvķ fylgdi landsig sem svo var fylgt eftir af landrisi og gos hófst aš nżju,“ rifjar prófessorinn upp, „žannig aš žetta hefur sést įšur en viš höfum aldrei séš žetta ķ gangi samhliša ķ svona langan tķma.“

Žrżstingurinn sem žurfi til aš koma kvikunni upp dreifist žar meš į tvo staši og žrżstingur aš nešan byggist žar meš upp aš einhverju leyti – en ekki öllu žar sem gos stendur žegar yfir. „Gosiš gęti žį aukist aftur og gossprungan lengst, žaš er svišsmynd sem viš veršum aš bśa okkur undir og žvķ fara aš öllu meš gįt į gosstöšvunum, žetta getur gerst mjög hratt,“ heldur Magnśs Tumi įfram.

Męlingar nįi ekki nógu langt

Hann segir engin merki um aš atburšarįsin į gosstöšvunum sé aš lognast śt af, nś hafi stöšugt innflęši kviku stašiš yfir ķ rśma sex mįnuši sem sé svipašur tķmi og ķ gosinu viš Fagradalsfjall. „Nś er bara óvissa um hvernig žetta mun žróast en žaš sem getur gerst er aš sprungan rifni upp aftur og gosiš vaxi į nż, lķklegra er žį aš gosiš fęrist ķ noršur, žaš er nęr uppstreymissvęšinu,“ segir jaršešlisfręšingurinn.

 

 

Hann segir ešlilegra aš tala um aš žaš gos sem nś ķ gangi geti skyndilega vaxiš. „Viš tölum um aš gosiš vaxi eša aukist aftur, žaš er žaš sem nś getur gerst. Męlingar nį ekki svo langt aftur aš viš vitum hve algeng svona hegšun er, hefši žetta gos oršiš fyrir 60-70 įrum hefšum viš engar męlingar sem sżndu okkur hvort landiš vęri aš ženjast śt eša hvaš,“ segir hann.

Aukist nśverandi gos sé ekki ólķklegt aš žaš gerist meš sama hętti og ķ öšrum gosum sem hęgt sé aš vitna til varšandi svipašar ašstęšur.

Kannski einn žrišji

„Stóra myndin er sś aš enginn endir blasir viš į žeirri atburšarįs sem viš höfum veriš aš horfa į sķšustu mįnuši sem segir okkur bara žaš aš žetta geti haldiš įfram og viš vitum ekki hve lengi. Ef viš horfum hins vegar į hve mikiš hefur komiš upp [af kviku] ķ svipušum eldgosum gętum viš bśist viš žvķ aš žaš sem nś hefur gerst sķšustu įr sé kannski einn žrišji af žvķ sem bśast mį viš į nęstu, ja nś vitum viš žaš ekki alveg, en kannski nęstu 20-30 įrum,“ segir Magnśs Tumi og ķgrundar hvert orš sitt vandlega viš žetta spįlķkan sem fręši hans eiga erfitt meš aš fastsetja aš hętti reglubundnari raunvķsinda.

 

 

Mikilvęgt sé aš hafa ķ huga aš hegšun Reykjanesskaga gefi ekki til kynna samfelld gos ķ įr og įratugi. „Žaš er ekki žaš sem skaginn hefur veriš aš gera en žaš geta komiš hlé og gos komiš aftur sem svo klįrast į viškomandi svęši. Svo geta lišiš kannski hundraš įr žar til gżs nęst, um žaš getum viš ekkert vitaš,“ śtskżrir prófessorinn eftir bestu getu.

Reykjanesskagagosin séu langhlaup sem geti gengiš yfir ķ töluveršan tķma meš hléum og vel sé žess virši aš reyna aš verja Grindavķk svo sem kostur sé į og nżta bęinn žegar gosum linni.

„Žarna er komin af staš heilmikil starfsemi sem er mikilvęg til aš lįgmarka skašann af žessum öflum, žaš er skammtķmastašan sem er full af fyrirvörum en langtķmastašan bendir til žess aš viš eigum eftir aš sjį žessa žróun halda įfram ķ töluveršan tķma og undir žaš veršum viš aš vera bśin,“ segir Magnśs Tumi Gušmundsson jaršešlisfręšingur aš lokum.

til baka