Bálkakeðjan á erindi við fiskinn

Þór Sigfússon, stjórnarformaður Sjávarklasans.
Þór Sigfússon, stjórnarformaður Sjávarklasans. mbl.is/RAX

Með bálkakeðjutækninni væri hægt að auka sjálfvirkni í viðskiptum með fisk og bjóða upp á meiri rekjanleika. Fara þarf varlega í sakirnar og kynnast tækninni betur áður en tekin væru risaskref. Hugbúnaðarlausnirnar sem þróa þarf fyrir sjávarútveginn gætu orðið útflutningsvara, rétt eins og fiskvinnsluvélarnar.

Undanfarnar vikur og mánuði hafa fjölmiðlar verið duglegir að flytja fréttir af mikilli verðhækkun rafmyntarinnar bitcoin. Margir sérfræðingar benda þó á að verðþróun bitcoin sé í reynd aðeins smáfrétt og mun merkilegra sé hvernig bálkakeðjutæknin (e. blockchain), sem bitcoin og aðrar rafmyntir byggjast á, hafi alla burði til að gjörbreyta því hvernig viðskipti eru stunduð.

Þór Sigfússon hjá Sjávarklasanum segir bálkakeðjuna m.a. geta átt erindi við íslenskan sjávarútveg og að ekki sé seinna vænna fyrir fyrirtækin í greininni að leita leiða til að taka þessa nýju tækni í sína þjónustu. Sjávarklasinn birti á dögunum forvitnilega greiningu á notkunarmöguleikum bálkakeðju í sjávarútvegi þar sem kom í ljós að notkunarmöguleikarnir geta verið ótalmargir.

Bálkakeðjutæknin er sögð hafa alla burði til að gjörbreyta því …
Bálkakeðjutæknin er sögð hafa alla burði til að gjörbreyta því hvernig viðskipti eru stunduð. Mynd tekin í gagnaveri í Rússlandi. AFP

Örugg skráning

Bálkakeðjunni má best lýsa sem einni samræmdri skrá sem dreift er á marga staði. Það að skráin skuli ekki geymd á einum stað þýðir að enginn einn getur tekið sig til og breytt þeim upplýsingum sem skráin geymir, en að auki er tæknin þannig gerð að ekki þarf millilið til að halda utan um skrána.

Þór þykir auðveldast að skilja öryggi bálkakeðjunnar með því að bera hana saman við Harry Potter-bækurnar. „Ef ég tæki eina Harry Potter-bók og breytti henni, þá gæti ég ekki sannfært neinn um að breytti textinn væri í raun sá upprunalegi, nema ég tæki mig til og breytti sama texta í hverri einustu Harry Potter-bók hjá öllum bókasöfnum í heiminum.“

Í tilviki bitcoin er bálkakeðjan notuð til að skrásetja á öruggan og áreiðanlegan hátt hver á hvaða rafmynt, en í tilviki sjávarútvegsins mætti t.d. nota bálkakeðjuna til að halda utan um upprunaskráningar sjávarafurða eða gera sjálfvirka „forritanlega“ kaup- og sölusamninga þar sem greiðslur fara sjálfkrafa á milli aðila þegar búið er að fullnægja ákveðnum skilyrðum, s.s. um gæði vörunnar eða afhendingartíma.

Það öryggi sem bálkakeðjan býður upp á þýðir að hún hentar m.a. vel til að skrá rekjanleika-upplýsingar.

Brýnt að halda utan um uppruna og gæði

„Fyrir þær sakir á tæknin alveg sérstaklega erindi við atvinnugreinar sem framleiða hágæðavöru, líkt og íslenskur sjávarútvegur gerir. Það er brýnt fyrir okkur að halda utan um uppruna og gæði vörunnar og nota kerfi þar sem er illgerlegt eða ómögulegt að falsa skráningar. Kaupandinn getur þá stólað á að hann er að fá þá vöru sem honum hefur verið lofað,“ segir Þór.

Hann bætir við að matvælaframleiðendur um allan heim glími við matvælafölsun, en með bálkakeðjutækni skapist möguleiki á að smíða kerfi sem bjóða upp á ódýra og örugga upprunaskráningu og rekjanleika matvæla.

Samtalið við Þór í fullri lengd birtist í ViðskiptaMogganum fimmtudaginn 4. janúar.

Þessi grein birtist
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Þessi grein birtist
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Fleira áhugavert
Afurð Dags. Meðalverð
Þorskur, óslægður 27.3.24 401,29 kr/kg
Þorskur, slægður 27.3.24 443,15 kr/kg
Ýsa, óslægð 27.3.24 182,08 kr/kg
Ýsa, slægð 27.3.24 136,03 kr/kg
Ufsi, óslægður 27.3.24 107,02 kr/kg
Ufsi, slægður 27.3.24 189,28 kr/kg
Gullkarfi 27.3.24 143,21 kr/kg
Litli karfi 27.3.24 8,00 kr/kg
Blálanga, óslægð 11.3.24 50,00 kr/kg
Blálanga, slægð 27.3.24 120,00 kr/kg

Fleiri tegundir »

28.3.24 Kaldbakur EA 1 Botnvarpa
Karfi 13.230 kg
Ufsi 2.791 kg
Þorskur 692 kg
Samtals 16.713 kg
27.3.24 Hrefna ÍS 267 Landbeitt lína
Steinbítur 10.108 kg
Þorskur 718 kg
Ýsa 71 kg
Samtals 10.897 kg
27.3.24 Petra ÓF 88 Grásleppunet
Grásleppa 1.233 kg
Þorskur 118 kg
Skarkoli 6 kg
Rauðmagi 4 kg
Þykkvalúra 3 kg
Ufsi 2 kg
Samtals 1.366 kg

Skoða allar landanir »

Fleira áhugavert
Afurð Dags. Meðalverð
Þorskur, óslægður 27.3.24 401,29 kr/kg
Þorskur, slægður 27.3.24 443,15 kr/kg
Ýsa, óslægð 27.3.24 182,08 kr/kg
Ýsa, slægð 27.3.24 136,03 kr/kg
Ufsi, óslægður 27.3.24 107,02 kr/kg
Ufsi, slægður 27.3.24 189,28 kr/kg
Gullkarfi 27.3.24 143,21 kr/kg
Litli karfi 27.3.24 8,00 kr/kg
Blálanga, óslægð 11.3.24 50,00 kr/kg
Blálanga, slægð 27.3.24 120,00 kr/kg

Fleiri tegundir »

28.3.24 Kaldbakur EA 1 Botnvarpa
Karfi 13.230 kg
Ufsi 2.791 kg
Þorskur 692 kg
Samtals 16.713 kg
27.3.24 Hrefna ÍS 267 Landbeitt lína
Steinbítur 10.108 kg
Þorskur 718 kg
Ýsa 71 kg
Samtals 10.897 kg
27.3.24 Petra ÓF 88 Grásleppunet
Grásleppa 1.233 kg
Þorskur 118 kg
Skarkoli 6 kg
Rauðmagi 4 kg
Þykkvalúra 3 kg
Ufsi 2 kg
Samtals 1.366 kg

Skoða allar landanir »