Vindar og straumar munu saman bera hafísinn við Ísland enn lengra austur á bóginn nú um helgina. Líklegt er að ísinn færist hratt nær landi og austur úti fyrir Norðurlandi.
Þetta segir Ingibjörg Jónsdóttir, landfræðingur og dósent við Jarðvísindastofnun Háskóla Íslands, og bætir við að fylgjast þurfi vel með þróun mála þar sem hafís og borgarísjakar geti verið varasamir sjófarendum.
„Það hjálpar vissulega að ísinn verður þarna kominn í hlýrri sjó, og mun bráðna frekar hratt, en spangir og stakir jakar geta vel farið inn á siglingaleiðir og verið til ama og skapað hættu í einhverja daga, einkum ef sjófarendur reikna ekki með ísnum,“ segir hún.
Útbreiðsla hafíss undan norðvesturströnd landsins er ekki svo óvanaleg að sögn Ingibjargar.
„Ís kom til dæmis nærri landi í júní í fyrra - og þetta gerist alltaf af og til þegar rétt samspil myndast á milli ísmagns, hafstrauma og vinda. Það er samt talsvert þéttari hafís við Austur Grænland í ár en í fyrra og hann nær auk þess sunnar, en það skal tekið fram að það eru alltaf talsverðar sveiflur á milli ára,“ segir hún.
Áhugavert verði að sjá hvernig þróunin verði um og eftir helgina. Undanfarnar vikur hafi verið nokkuð eindregnar norðanáttir, sem hjálpað hafi ísrekinu suður á bóginn í Austur-Grænlandsstraumnum.
„Á allra síðustu dögum hafa veðurskilyrði verið þannig á Grænlandssundi að ísinn hefur náð að breiðast til austurs, og nú um helgina þegar vindur snýr til suðvesturs munu vindar og straumar hjálpast að við að bera ísinn lengra austur á bóginn.“
Ingibjörg bendir á að hlutfall fjölærs hafíss í Norður-Íshafi, það er ís sem er meira en eins árs gamall, hafi lækkað mjög mikið síðustu ár.
„Þetta veikir ísþekjuna í heild, því eldri ísinn er almennt þykkari, og einnig hefur útbreiðsla hafíss almennt minnkað á norðurhveli vegna hlýnunar.“
Aukin bráðnun Grænlandsjökuls geti hins vegar haft ýmis mótverkandi áhrif, til dæmis með því að auka ferskvatnsstreymi til sjávar, sem síðan geti valdið auknum hafís á ákveðnum slóðum og tímabilum.