„Ég er ástfangin af landinu ykkar“

„Það kom mér á óvart að sjá hve mikilvægur fiskurinn er fyrir Ísland, hve gott hráefnið er og hve vel er staðið að vinnslunni,“ segir spænski kokkaneminn Alba González. Hún er meðal sigurvegara í keppni suður-evrópskra matreiðslunema í eldamennsku á íslenskum saltfiski og kveðst ekki í vafa um að hún sæki Ísland aftur heim.

Alba segir saltfisk, eða bacalao, vera bundinn spænskri matarmenningu órjúfanlegum böndum og hefur ávallt vitað að fiskurinn komi frá Íslandi, en umfram það hafi hún ekki haft mikla þekkingu á saltfisknum. „Ef ég á að vera alveg heiðarleg, kynntist ég sögu afurðarinnar í gegnum keppnina. Ég fór að kynna mér betur vöruna og áttaði mig á því hve mikilvægur þorskurinn er fyrir Ísland og hve mikil vinna liggur að baki.“

„Við notum mjög mikið af þorski á Spáni og megnið af saltfisknum sem við notum kemur frá Íslandi. Það opnaði augu mín að fá að koma í fiskvinnslu á Íslandi og sjá hvernig þetta er gert,“ bætir hún við.

Saltfiskur á öllum matseðlum

Keppnin sem Alba hefur tekið þátt í fór fram undir merkjum Bacalao de Islandia, sem er markaðsverkefni á vegum Íslandsstofu, og ber keppnin heitið Concursode Escuelas Culinarias Bacalao de Islandia eða CECBI. Er hún byggð upp ekki ólíkt Masterchef sjónvarpskeppnunum sem margir kannast við.. Þessar keppnir hafa farið fram á Spáni, Portúgal og Ítalíu, þar sem íslenski saltfiskurinn þykir herramannsmatur.

„Við borðum mikið af þorski bæði á Norður-Spáni og í suðri,“ segir Alba sem sjálf er frá Malaga, sem eflaust margur Íslendingurinn þekkir. „Maður finnur saltfiskinn á hverjum einasta veitingastað. Allir matseðlar eru með að minnsta kosti tvo saltfiskrétti. Við borðum hann hráan, eldaðan, á sallati, í pottréttum – þetta er allstaðar“

„Hér í minni borg, Malaga, erum við með sérstakt sallat – ensalada malagueña – með söltuðum þorski, kartöflum, ólívum og appelsínu. Við borðum það mikið á sumrin. Á Norður-Spáni er bacalao pil pil hefðbundinn réttur, þar sem fiskurinn er eldaður með roði og fitu,“ útskýrir Alba.

Vildi ekki heim

Sigurvegarar keppninar, Sónia de Sá frá Viana do Castelo í Portúgal, Diego de Leiva frá Sorento á Ítalíu og Alba, sóttu Ísland heim í síðustu viku. Sigurvegararnir þrír heimsóttu meðal annars stærstu framleiðendur saltfisks á Íslandi á Reykjanesi. Með í för voru blaðamenn frá ABC dagblaðinu á Spáni og Food & Travel í Portugal.

„Strax og ég lenti sagði ég kennaranum mínum og Kristni [Björnssyni, fulltrúa Íslandsstofu], að ég vildi ekki heim,“ segir Alba um íslandsferðina og hlær. „Ég varð mjög snortin af menningunni og fólkinu. Allir svo hjálpsamir, jákvæðir og vinsamlegir. Við fórum á nokkra veitingastaði og fengum að skoða hluta af Íslandi. Þetta var alveg ótrúleg upplifun.“

Hún kveðst þakklát fyrir að hafa fengið tækifæri til að heimsækja landið en ekki síst kynnast þessari vel þekktu afurð.

En mun Alba heimsækja Ísland aftur? „Já, ég kem aftur tvímælalaust. Þú getur verið viss um það. Ég er ástfangin af landinu ykkar,“ svarar kokkaneminn og hlær. „Þetta er frábært land og ekki síst frábær fiskur.“

„Ég vona líka að fólk heimsæki okkur á Spáni og kynnist því hve mikla þýðingu þorskurinn ykkar hefur fyrir okkur,“ bætir hún við.

Kynntu rétti sína

Samhliða því að kynnast íslenskri saltfiskgerð komu sigurvegararnir saman og endursköpuðu réttina sína fyrir gesti í Salt Eldhúsi á fimmtudag í síðustu viku. Á meðal þeirra sem fengu að njóta voru frú Eliza Reid og Svandís Svavarsdóttir, matvælaráðherra.

Íslenska Kokkalandsliðið hefur um árabil verið samstarfsaðili Íslandsstofu, um sáu meðlimir þess um móttökuveitingar og vínpörun. Að móttöku lokinni komu nemarnir hver af öðrum og kynntu rétti sína og var Vilhelm Neto í hlutverki kynnis veislunni.

Þetta árið var meirihluti þátttakenda í keppninni konur, samkvæmt upplýsingum frá Íslandsstofu, en þetta er annað árið sem keppnin er haldin og fer hún fram á Ítalíu, Portúgal og á Spáni.

Markmiðið er að ná til matreiðslunema í þessum löndum og fara næstu CECBI keppnir fara fram í febrúar-apríl 2023 á Spáni, Ítalíu og Portúgal.