Tækni & vísindi | mbl | 3.4.2020 | 10:33

Hve lengi lifir veiran á mismunandi yfirborði?

AFP

Kórónuveiran berst helst á milli manna með snerti- eða dropasmiti, en einnig er hægt að smitast með snertingu við hlut sem sýktur einstaklingur hefur snert. Agnir úr kórónuveiru fundust í skemmtiferðaskipinu Diamond Princess 17 dögum eftir að farþegar yfirgáfu skipið.

Kórónuveiran lifir mislengi á mismunandi yfirborði, en í umfjöllun Guardian er rætt við tvo sérfræðinga um áhætturnar sem fylgja því að snerta algenga snertifleti.

Diamond Princess var líkt við fljótandi farsóttarsjúkrahús. Hundruð farþega smituðust af kórónuveirunni um borð og tíu létust. AFP

Akiko Iwasaki, doktor í ónæmisfræðum, og Julia Marcus, sóttvarnalæknir og prófessor við læknavísindasvið Harvard-háskóla, eru sammála um að þó að ríbósakjarnsýra (e. RNA) úr veirunni hafi fundist í Diamond Princess þýði það ekki að veiran hafi verið virk eða að snerting við yfirborð þar sem hún fannst hefði getað leitt til smits.

Frétt af mbl.is

10 manns létust um borð í skemmtiferðaskipinu

Samkvæmt rannsókn sem birt hefur verið í New England Journal of Medicine, þar sem líftími veirunnar á mismunandi yfirborði er skoðað, getur kórónuveiran lifað í allt að fjórar klukkustundir á kopar, í allt að 24 klukkustundir á pappa og í allt að 72 klukkustundir á plasti og stáli.

Mikilvægt að þvo hendur eftir verslunarferð

Marcus segir þó vert að hafa í huga að virkni veirunnar minnki hratt á öllum þessum yfirborðum og að líkurnar á smiti ættu því að minnki eftir því sem líður á þó að veiran sé virk. Þá bendir Iwasaki á að það þurfi ákveðið magn virkra veiruagna til þess að valda smiti og það sé mismunandi eftir tegundum veira. Sumar séu mjög skæðar og allt niður í tíu veiruagnir geti valdið smiti á meðan hjá öðrum veirum þurfi milljónir veiruagna til.

Kórónuveiran lifir mislengi á mismunandi yfirborði. Mögulegt er að smitast við meðhöndlun matvara og er mikilvægt að þvo sér um hendur á eftir. AFP

Aðspurð hve margir séu að smitast við snertingu á hlutum samanborið við dropasmit frá smitaðri manneskju segir Marcus flest benda til þess að langflest smit berist með beinum hætti á milli manna. Þó sé afar mikilvægt að vera meðvituð um snertingu á algengum snertiflötum og handþvott.

Þá nefna Marcus og Iwasaki að mögulegt sé að smitast með því að snerta matvörur í matvöruverslunum og eins af matvörum sem sendar séu heim. Mikilvægt sé að ganga strax frá vörum sem koma inn á heimilið og jafnvel fjarlægja ytri umbúðir ef hægt er, og þvo sér vel um hendurnar á eftir.