Mín ákvörðun er sú að skila auðu í komandi Alþingiskosningum. Hvers vegna kunna þá ýmsir að spyrja? Að skila auðu er ákveðin afstaða í mínum huga, af þeirri einföldu ástæðu að ég hef misst trúna á Alþingi, og lýsi hér með þeirri skoðun minni að það hafi í raun glatað tilverurétti sínum, enda nánast daglegt brauð að stjórnmálamenn séu uppvísir af því að ofbjóða þjóðinni.
En þjóðin ætti að vera minnug þess, þegar kjaradómur og nýstofnuð ríkisstjórn frá seinustu kosningum boðaði 44% launahækkun hjá þingmönnum og ráðherrum. Sem þingheimur lagði blessun sína yfir nánast samhljóða, þvert ofan í vilja þjóðarinnar. Á sama tíma og láglaunafólki, öryrkjum og eldri borgurum er sagt að ekki sé hægt að bæta kjör þeirra, né leiðrétta skerðingar á lífeyrisgreiðslum almannatrygginga frá 2009, því þá fari verðbólgudraugurinn á stjá.
Vandinn er sá að Alþingi virðist eini kosturinn sem þjóðin hefur, jafnvel þótt umbjóðendur þess gerist ítrekað sekir um vafasama stjórnsýsluhætti og brot er varða áberandi hagsmunatengsl, t.d. með því að tengjast skattaskjólum og aflandsfélögum, og selja eignir þjóðarinnar á undirverði. En nú er svo komið að slíkar fréttir eru nánast daglegt brauð á borðum heimilanna, en í apríl 2015 mátti sjá frétt þess efnis að nefnd á vegum OECD, Efnahags- og framfarastofnunar hefði aðvarað íslensk stjórnvöld, við því að hafa ekki staðið við samninga um lög gegn spillingu.
Hvað kýs þjóðin?
Á þessari stundu kann þjóðin að spyrja, hvað sé að frétta af nýrri stjórnarskrá? Hvort hagsmunir þjóðarinnar eigi að vega þyngra en hagsmunir flokkseigenda? En því miður birtast stjórnmálin hinum almenna borgara á þann veg að þjóðin sé í raun aukaatriði. Er þá nokkuð sama hvort ráðandi öfl eru á hægri eða vinstri væng stjórnmálanna. Alþingi virðist hvorki ætla að virða samhljóða niðurstöðu stjórnlagaráðs sem þjóðin kaus, né heldur þjóðaratkvæðagreiðslu þar sem meirihluti kjósenda, 67% samþykkti tillögur að nýrri stjórnarskrá.
Spurningin er sú, hvort kjósendur muni halda áfram að launa, Sjálfstæðisframsóknarflokknum, þegar forsætisráðherra tengist skattaskjólum og aflandsfélögum erlendis? Fjármála- og efnahagsráðherra selur hlut Landsbankans í Borgun, til frænda síns á undirverði, sem á fáeinum vikum hagnast um tugi milljóna á kaupunum. Og að auki, áttatíu þúsund milljónir afskrifaðar af fyrirtækjum tengdum sama ráðherra.
En hvað með heimilin í landinu, sem borin voru miskunnarlaust út á gaddinn í kjölfar hrunsins haustið 2008? Eiga þau ekki stjórnmálamönnum það helst að þakka að þau búa enn við okurvexti og verðtryggð lán, sem hvergi þekkist í víðri veröld. Og ekki hefur Vinstrigrænasamfylkingin komið til bjargar, né vinir þeirra í ASÍ, sem á að heita verkalýðshreyfing. Nei, það gæti komið sér illa fyrir stórlaxana er „standa vörð“ um inneignir lífeyrissjóðanna, sem töpuðu 479.685.000.000 kr. árin 2008-2010.
Svo var það Icesave skuldaskömmin, sem troða átti ofan í þjóðina með öllum tiltækum ráðum, en á örlagastundu kom forsetinn til bjargar? Og þvinga átti þjóðina inn í Evrópusambandið, sem var hjartans mál „velferðarstjórnarinnar“ sem gleymdi alveg að huga að þúsundum heimila er höfðu loforð um „skjaldborg“. Sem reist var um fjármagnseigendur, sem nærðust á eymd annarra.
Eftir stendur stór spurning: Hvers vegna þjóðin kýs slíkt yfir sig, aftur og aftur, enda þótt henni sé misboðið, í hægrivinstri blekkingarleiknum? En af því að þjóðin er hvort tveggja í senn dugmikil og friðelskandi, þá komast stjórnmálamenn og hagsmunafélög þeirra nánast upp með hvað sem er. Þess vegna mun þjóðin ganga að kjörborðinu þann 28. október n.k. og kjósa áfram sömu flokkana, eða hvað?
Auðir seðlar fái vægi
Í ljósi þess er að ofan greinir, er það tillaga mín að ákveðið vald verði fært þjóðinni í gegnum auða atkvæðaseðla. Þannig að hver auður seðill hafi sama vægi og atkvæði greitt stjórnmálaflokki. Ef t.d. 5% atkvæða þarf til að ná þremur mönnum á þing, þá mun sama regla gilda um auða seðla, sem þýðir að þjóðin hefur fengið þrjá menn, sem forsetinn gæti skipað í embætti, eða þjóðin kosið einstaklinga utan flokka. En fordæmi eru fyrir utan þings ráðherrum í ríkisstjórn hér á landi.
Að mínu mati eru kostirnir þeir að skila auðu, eða gefa nýjum framboðum tækifæri, hafi fólk sannfæringu fyrir því að þau séu ekki fylgifiskar gömlu flokkanna. En ný framboð hafa átt erfitt með að festa ræturnar í íslenskum stjórnmálum, og 5% lágmarkið í raun ólýðræðislegt.
Að skila auðu er ákveðin afstaða, rétt eins og að kjósa stjórnmálaflokk, og liggur sú veigamikla ástæða að baki, að það kerfi sem við búum við hafi brugðist kjósendum og þjóðinni. Svar mitt er því, að skila auðu í Alþingiskosningunum 28. október n.k.
Það þarf einfaldlega nýja hugsun í íslensk stjórnmál, í ljósi þeirrar staðreyndar að Alþingi er rúið öllu trausti þjóðarinnar og hefur á engan hátt uppfyllt ítrekuð loforð um gagnsæi og bætt siðferði í stjórnmálum.
Björn Erlingsson