„Færeysk stjórnvöld lýsa mikilli undrun sinni á þeirri stöðu sem komin er upp í samningaviðræðum Færeyja og Íslands og hvernig íslensk stjórnvöld kynna hana. Þá er því mótmælt að gildandi fiskveiðisamningur sé felldur úr gildi.“

Þetta segir í yfirlýsingu frá stjórnvöldum í Færeyjum vegna ákvörðunar ríkisstjórnar Íslands að fella úr gildi allar heimildir færeyskra fiskiskipa til að stunda veiðar innan íslenskrar lögsögu á árinu 2018 í kjölfar þess að ekki höfðu náðst samningar um gagnkvæmar heimildir. Samkomulag hafi verið um að halda viðræðum áfram en í þess stað hafi umrædd ákvörðun verið tekin af hálfu Íslands mjög óvænt milli jóla og nýárs.

Frétt mbl.is: Óvissa ríkir vegna deilu við Færeyjar

Meðal annars hafi verið fellt úr gildi samþykkt og gildandi samkomulag um loðnuveiðar fyrir árið 2018. „Landstjórn Færeyja undrast þetta framferði mikið og mótmælir þessari ólöglegu aðgerð. Sjávarútvegsráðherra hefur, í samræmi við gildandi lög, ráðfært sig við utanríkismálanefnd Lögþingsins vegna málsins,“ segir ennfremur í yfirlýsingunni.

Fram kemur að í tilkynningu íslenskra stjórnvalda vegna ákvörðunarinnar sé lýst samskiptum sem séu ekki í samræmi við sjónarmið Færeyinga og upplifun þeirra af stöðunni. Meðal annars að Færeyjar hafi lagt fram nýjar og auknar kröfur í viðræðunum sem sé ekki rétt. Um hefðbundnar viðræður væri að ræða þar sem báðir aðilar hafi viðrað óskir sínar.

Lengi viljað endurskoða skorðurnar

Færeyingar hafi óskað eftir því að íslensk stjórnvöld féllu frá ákveðnum skorðum sem settar hafi verið á veiðar færeyskra skipa við Ísland. Það er að þau gætu aðeins landað þriðjungi loðnuafla síns til manneldisvinnslu í Færeyjum. Færeyingar hafi árum saman viljað breyta þessu og sýnt fram á að krafan færi gegn fríverslunarsamningi landanna tveggja.

Høgni Hoydal, sjávarútvegsráðherra Færeyja. Ljósmynd/Sendiráð Færeyja

„Það er óskiljanlegt að í samkomulagi um fiskveiðar sé ákvæði sem kveður á um að ekki sé hægt að nýta fiskaflann á þann hátt sem skilar mestum verðmætum og gæðum og miklum verðmætum sé kastað á glæ,“ segir ennfremur. Samkomulag hafi verið um að embættismenn þjóðanna leystu úr þessu í síðasta lagi sumarið 2017 en ekkert hafi gerst.

„Þess vegna fóru Færeyingar nú fram á að teknar yrðu raunhæfar ákvarðanir til þess að greiða fyrir því að þessar skorður yrðu felldar úr gildi,“ segir áfram. „Færeyjar óskuðu þess einnig að möguleikar færeyskra skipa til þorskveiða innan lögsögu Íslands yrðu auknir og buðu heimildir til veiða á uppsjávarfiski á móti auk kolmunna og í norsk-íslenskri síld.

„Ísland vildi ekki semja um leiðir til að aflétta skorðum við veiðum færeysku loðnuskipanna. Þá kröfðust þeir að yrðu möguleikar Færeyja til þorskveiða við Ísland auknir, myndi loðnukvóti Færeyinga minnka um 20%,“ segir í yfirlýsingunni. Ekki hafi reynst mögulegt að ná samkomulagi um þetta og viðræðum því frestað og ákveðið að leita áfram lausna.

Hlaupið frá gerðum samningi um loðnu

Þessi ágreiningur hafi haft þær afleiðingar að eftir 31. desember hafi íslensk fiskiskip ekki getað haldið áfram að veiða kolmunna og norsk-íslenska síld innan lögsögu Færeyja. Bent er á að íslensk skip hafi veitt mikið af þessum tegundum við Færeyjar undanfarin ár. Eins geti færeysk skip ekki haldið áfram að veiða botnfisk á Íslandsmiðum á þessu ári.

Frétt mbl.is: Fella úr gildi veiðiheimildir Færeyinga

Haft er eftir Høgna Hoydal, sjávarútvegsráðherra Færeyja, að hann undrist það verulega að Ísland skuli með þessum hætti hlaupa frá gerðum samningi milli Færeyja og Íslands um loðnuveiðar vegna þessa árs og sérstaklega að það skuli vera gert eftir að Ísland hafi nýtt sér sína möguleika til kolmunna- og síldveiða sem í samningnum felist.

„Samningaviðræður milli bræðraþjóða byggjast á óskum frá báðum löndunum og vilja til að finna lausnir og samninga, sem eru báðum aðilum gagnlegir – og sem greiða úr áður óleystum málum sem upp koma á ný. Við Færeyingar göngum einnig nú til samningaviðræðna á venjulegan hátt og í góðum anda.“

Tengdar fréttir

Fiskveiðideilur við Færeyinga

Samkomulagi náð við Færeyinga

• Samningar náðst við Færeyinga
• Óvissa ríkir vegna deilu við Færeyjar
• Heiðrún Lind: „Treystum stjórnvöldum“
• Væntir viðbragða frá Færeyingum

» Fleiri tengdar fréttir

• Blogga um frétt