Sautján metra langreyði rak á land á Hvalsnesi, rétt utan við Sandgerði um helgina. Sjaldgæft er að þetta annað stærsta spendýr veraldar finnist í fjöru, segir Sölvi Rúnar Vignisson, líffræðingur hjá Þekkingarsetri Suðurnesja, sem tók sýni úr dýrinu á sunnudag.
Í samtali við 200 mílur bendir hann á að erfitt geti reynst að greina nákvæmlega af hverju dýrið drapst.
„Orsökin er óljós en það er greinilegt að dýrið var mjög magurt, sem bendir til þess að það hafi verið veikt. Það er þó erfitt að staðfesta það með fullkomnum hætti.“
Hvalurinn mældist 17,25 metrar að lengd, eða rétt undir meðallengd fullvaxinna langreyða, sem er á bilinu 18 til 22 metrar. Ekki var unnt að mæla þyngd dýrsins en ljóst er að hún er töluvert undir meðalþyngdinni, 40 til 70 tonn.
Meðfylgjandi myndskeið tók Hilmar Bragi Bárðarson fyrir Víkurfréttir, en þar var fyrst greint frá hvalrekanum.
Eitt er hægt að fullyrða með vissu, segir Sölvi:
„Þetta er kolrangur tími fyrir þessa tegund til að vera við Ísland. Þótt það sjáist af og til langreyður við Ísland á þessum tíma árs þá er helsti tími þeirra þegar allt er í blóma við Ísland. Mestur er fjöldinn í júlí og ágúst og yfirleitt fara þær héðan síðsumars,“ segir Sölvi og bætir við að hann reki ekki minni til að langreyði hafi rekið á land á Suðurnesjum á undanförnum árum.
„Ástæðan fyrir því er að þær afla sinnar fæðu aðallega við landgrunnið, þannig að þær eru dálítið langt úti. Við hvalatalningar sjáum við þær yfirleitt einmitt við landgrunnið, þegar fer að dýpka verulega.“
Öðru máli gildi um t.d. hrefnu.
„Þær sjáum við mjög nálægt landi en þar eru þær að éta uppsjávarfiska.“
Langreyðurin er önnur stærsta hvalategund veraldar, og um leið næststærsta spendýrið, og er skráð í útrýmingarhættu á lista Alþjóðlegu náttúruverndarsamtakanna, IUCN.
Sölvi leggur áherslu á að sú flokkun á ekki við um íslenska stofninn, sem sé í mjög góðu ástandi samkvæmt öllum úttektum sem gerðar hafi verið á honum.
Skráningin helgist þannig nánast eingöngu af slæmu ástandi stofnanna á suðurhveli jarðar.