Fylgjast þurfi vel með þróun mála

Vindar og straumar munu saman bera hafísinn við Ísland enn lengra austur á bóginn nú um helgina. Líklegt er að ísinn færist hratt nær landi og austur úti fyrir Norðurlandi.

Þetta segir Ingibjörg Jóns­dótt­ir, land­fræðing­ur og dós­ent við Jarðvís­inda­stofn­un Há­skóla Íslands, og bætir við að fylgjast þurfi vel með þróun mála þar sem hafís og borgarísjakar geti verið varasamir sjófarendum.

„Það hjálpar vissulega að ísinn verður þarna kominn í hlýrri sjó, og mun bráðna frekar hratt, en spangir og stakir jakar geta vel farið inn á siglingaleiðir og verið til ama og skapað hættu í einhverja daga, einkum ef sjófarendur reikna ekki með ísnum,“ segir hún.

Frá hafískönnunarflugi Landhelgisgæslunnar í fyrra. mbl.is/Kristinn Magnússon

Rétt samspil ísmagns, hafstrauma og vinda

Útbreiðsla hafíss undan norðvesturströnd landsins er ekki svo óvanaleg að sögn Ingibjargar.

„Ís kom til dæmis nærri landi í júní í fyrra - og þetta gerist alltaf af og til þegar rétt samspil myndast á milli ísmagns, hafstrauma og vinda. Það er samt talsvert þéttari hafís við Austur Grænland í ár en í fyrra og hann nær auk þess sunnar, en það skal tekið fram að það eru alltaf talsverðar sveiflur á milli ára,“ segir hún.

Áhugavert verði að sjá hvernig þróunin verði um og eftir helgina. Undanfarnar vikur hafi verið nokkuð eindregnar norðanáttir, sem hjálpað hafi ísrekinu suður á bóginn í Austur-Grænlandsstraumnum.

„Á allra síðustu dögum hafa veðurskilyrði verið þannig á Grænlandssundi að ísinn hefur náð að breiðast til austurs, og nú um helgina þegar vindur snýr til suðvesturs munu vindar og straumar hjálpast að við að bera ísinn lengra austur á bóginn.“

Bráðnun Grænlandsjökuls geti haft áhrif

Ingibjörg bendir á að hlutfall fjölærs hafíss í Norður-Íshafi, það er ís sem er meira en eins árs gamall, hafi lækkað mjög mikið síðustu ár.

„Þetta veikir ísþekjuna í heild, því eldri ísinn er almennt þykkari, og einnig hefur útbreiðsla hafíss almennt minnkað á norðurhveli vegna hlýnunar.“

Aukin bráðnun Grænlandsjökuls geti hins vegar haft ýmis mótverkandi áhrif, til dæmis með því að auka ferskvatnsstreymi til sjávar, sem síðan geti valdið auknum hafís á ákveðnum slóðum og tímabilum.

Frétt af mbl.is

Færist líklega nær landi um helgina

• Blogga um frétt