Kristján Þór Júlíusson, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, verður gestur á opnum fundi stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis á miðvikudag.
Efni fundarins verður frumkvæðisathugun á hæfi ráðherrans í ljósi stöðu hans gagnvart útgerðarfyrirtækinu Samherja.
Fundurinn hefst klukkan 9 um morguninn.
Stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd sendi fyrir um mánuði upplýsingabeiðni til atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins vegna frumkvæðisathugunar á hæfi Kristjáns Þórs í tengslum við Samherjamálið.
„Á fundi stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar, 6. desember 2019, samþykkti fjórðungur nefndarmanna að hefja frumkvæðisathugun á hæfi Kristjáns Þórs Júlíussonar, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, í ljósi stöðu hans gagnvart útgerðarfyrirtækinu Samherja,“ sagði í beiðninni til ráðuneytisins.
„Athugunin lúti að verklagi ráðherra ásamt verkferlum og framkvæmd ráðherra sem og ráðuneyti hans í tengslum við Samherja og tengd félög, skv. skilgreiningum í lögum um ársreikninga. Hæfi ráðherra skuli skoðað með tilliti til skráðra sem og óskráðra hæfisreglna stjórnsýsluréttar.“
Í svari sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytisins kemur fram að reglur stjórnsýsluslaga um sérstakt hæfi starfsmanna stjórnsýslunnar séu í eðli sínu persónubundnar á þann hátt að þær taki til tilvika sem varða viðkomandi starfsmann persónulega. „Því er það að lokum hlutaðeigandi starfsmaður sjálfur sem best getur gert sér grein fyrir því hvort hann sé vanhæfur eða ekki til meðferðar máls. Það er hins vegar engan veginn sjálfgefið að starfsmaður sé vanhæfur þótt hann kunni að hafa tengsl við hagsmuni í málinu.“
Síðar í svarinu er vísað í Facebook-færslu ráðherrans þar sem hann segist hæfur til að taka ákvarðanir er varða sjávarútveginn í heild sinni. Ef komi upp mál sem snerta Samherja sérstaklega muni hann meta hæfi sitt í ljósi framangreinds líkt og allir stjórnmálamenn þurfi að gera þegar fjölskyldu-, vina- og kunningjatengsl gætu haft áhrif á afstöðu til einstakra mála.
„Með hliðsjón af því að ráðherra á engra hagsmuna að gæta gagnvart fyrirtækinu og á engin tengsl við það önnur en að hafa um áratugaskeið þekkt einn aðaleiganda félagsins, þáverandi forstjóra þess, var það mat ráðherra að þau tengsl yllu ekki vanhæfi hans í málum sem vörðuðu ekki mikilsverða hagsmuni. Í því fólst að starfsmenn ráðuneytisins voru hæfir til afgreiðslu stjórnvaldsúrskurða sem beindust að félaginu,“ segir í svari ráðuneytisins.