Naust Marine hefur tekið að sér stærsta verkefni í sögu fyrirtækisins vegna eins togara og mun sjá um nánast allan dekkbúnað í rússneska verksmiðjutogaranum Lenin fyrir rússneska útgerð. Samningur vegna verkefnisins hljóðar upp á 800 milljónir króna.
„Þetta er í fyrsta sinn sem við erum að selja stærri pakka, en við erum þekkt fyrir að framleiða vindurnar og stjórnkerfið með þeim. Við framleiðum allt stál á Spáni og vindurnar, en rafmagnið og stjórnbúnaður er hannaður og smíðaður í Hafnarfirði,“ svarar Bjarni Þór Gunnlaugsson, framkvæmdastjóri Naust Marine, er hann er spurður um samning sem fyrirtækið gerði nýverið við RK Lenina í Rússlandi.
Hann segir mikið framfaraskref fyrir fyrirtækið að vera komið á þann stað að gera samninga um allan dekkbúnað um borð í togara, ekki síst togara af þessari stærðargráðu. „Þetta er langstærsta verkefni á einum togara sem við höfum fengið. Þetta er um 800 milljóna króna samningur bara þetta eina skip, enda stærsti togari sem hefur verið smíðaður í langan tíma. Hann er 121 metra langur og 21 metra breiður og við erum með allar vindur um borð í skipinu ásamt krönum, ísgálgum, skut- rennuhlið og blokkum, auk ATW-togvindustjórnkerfis.
Þá koma tvö önnur íslensk fyrirtæki einnig að togaranum, Frost og Skaginn 3X, en Lenin er hannaður af finnska fyrirtækinu Wärtsila.
Verksmiðjutogarinn Lenin er hins vegar langt frá því að vera fyrsta stóra verkefni Naust Marine í Rússlandi. Árið 2017 gerði íslenska fyrirtækið Nautic samninga við rússnesku útgerðina Norebo um hönnun sex verksmiðjutogara sem eru 81,6 metrar að lengd og 16 metra breiðir, en 43 vindur frá Naust Marine og togvindustjórnkerfi mun vera í hverjum togara Norebo auk búnaðar frá Frost.
Bjarni Þór segir stefna í að Naust Marine taki að sér búnað í fjóra Norebo-togara til viðbótar. „Það er búið að samþykkja tilboðið, búið að uppfæra samningana og er núna beðið eftir að þeir komi undirritaðir inn í hús. Þetta eru sem sagt í heild tíu togarar.
Við erum mikið í Austur-Rússlandi með mörg verkefni í gömlum skipum. Enda hefur ekkert verið mikið um nýsmíði undanfarin tuttugu ár. Þetta er algjör sprengja hjá okkur í nýsmíðum, við erum að koma að ellefu nýsmíðaverkefnum sem eru fleiri nýsmíðar en við höfum komið að samanlagt frá '93.“
Spurður hvort framleiðsla fyrirtækisins sé að nálgast þolmörk vegna fjölda verkefna segir Bjarni Þór svo ekki vera. „Þetta verður afgreitt í lok næsta árs, 2021, í Lenin. Við erum með mjög stórt verkefni fyrir Norebo, en þar erum við með samning upp á sex togara og erum búnir að skila tveimur, erum að skríða í þriðja togarann.“
Hann segir ávallt hægt að bæta verkefnum við þar sem undirverktakar á Spáni og hér á landi eru til taks þegar þarf að mæta helstu álagstoppunum. „Þetta er ekki vandamál og er nú skárra ástand í dag að fá mannskap en var fyrir bara einu til tveimur árum. Metum bara hverju sinni hvort við bætum við okkur hér eða á Spáni.“
Naust Marine hefur sótt á alla markaði en Rússland hefur ásamt Bandaríkjunum verið helstu markaðir fyrirtækisins, segir Bjarni Þór. Hann bætir við að hann hefði viljað vera meira í verkefnum á Íslandi, en þeim hafi fækkað í kjölfar mikils endurnýjunarfasa íslenska skipaflotans þar sem var fjöldi nýsmíða. „Við höfum meðal annars komið að togurunum hjá Brimi (Akurey, Viðey, Engey) auk Breka hjá Vinnslustöðinni og Páls Pálssonar hjá Hraðfrystihúsinu Gunnvöru.“
Bjarni Þór segir reynsluna af rússneska markaðnum góða, en viðurkennir að einhverjir hnökrar hafi verið í kringum nýsmíðina. „Þessir rússnesku togarar eru smíðaðir í Rússlandi og skipasmíðastöðvar þeirra hafa aðallega verið í smíðum á herskipum. Þetta er nýtt fyrir þeim en þeim fer fram.“
Spurður hvort það sé erfitt að komast inn á rússneska markaðinn svarar hann: „Já, það er náttúrlega erfitt að komast á alla markaði, en við erum orðin frekar þekkt nafn þar. Við byrjuðum á að selja eingöngu stjórnbúnaðinn í eldri skip og þannig byrjaði nafnið Naust Marine að verða þekkt í Rússlandi. Síðan hefur það bara aukist og mun aukast enn meira með þessum nýju verkefnum. Rússar eru mjög tryggir, ef þeir eru ánægðir eru þeir langflestir ekkert að leita annað.“
Eins og með allar atvinnugreinar hefur kórónuveirufaraldurinn haft áhrif á starfsemina og veldur faraldurinn töfum. „Það er allt að seinka vegna þess að menn komast ekki milli landa til að klára samninga og okkar þjónustufólk getur ekki mætt á staðinn til að starta kerfunum, en vonandi breytist það. Brexit hefur líka áhrif, út af því að það eru ekki komnir samningar milli Evrópusambandsins og Bretlands um fiskveiðar. Lentum í því að vera búin að skrifa undir viljayfirlýsingu og það átti allt að fara að byrja, en þá var það stoppað og frestað til áramóta út af þessum samningum.“
Hann segir umfang tafanna koma betur í ljós þegar fram líða stundir og útskýrir að erfitt geti verið að komast inn á skipasmíðastöðvar í Rússlandi þar sem þær hafa almennt verið nýttar til að smíða herskip og eru því í gildi strangari aðgangsreglur en við hefðbundnar stöðvar. „En það á augljóslega eftir að breytast. Þetta er þróun sem er hafin.“
Viðtalið við Bjarna Þór var fyrst birt í blaði 200 mílna sem fylgdi Morgunblaðinu 29. ágúst.