Frumvarp Kristjáns Þórs Júlíussonar, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, um kvótasetningu grásleppuveiða var dreift á Alþingi í gær. Frumvarpinu fylgir einnig kvótasetning veiða á sandkola og sæbjúgum.
Nái frumvarpið fram að ganga verða grásleppuveiðar skipulagðar með sama hætti og veiðar annarra tegunda í gegnum kvótakerfi en veiðarnar hafa til þessa hefur verið stjórnað með útgefnum veiðidögum. Þá er gert ráð fyrir að hver grásleppuveiðileyfishafi fái útgefinn kvóta á grundveilli veiða undanfarinna ára.
Þá er gert ráð fyrir í frumvarpinu að sett verður hámarks aflahlutdeild í tegundinni og mun hún nema 2% af heildaraflamarki.
Miklar deilur hafa verið um kvótasetningu meðal smábátaútgerðarmanna, en meirihluti þeirra sem stunda grásleppuveiðar eru hlynntir kvótasetningu á meðan aðrar smábátaútgerðir, svo sem strandveiðisjómenn, eru mótfallnir þessum hugmyndum. Hart var tekist á um málið á aðalfundi Landssamband Smábátaeigenda.
Samhliða kvótasetningu grásleppuveiða leggur ríkisstjórnin einnig til í frumvarpi sínu að útgefið verður aflamark fyrir sandkola. Þá segir í greinargerð að um langt skeið hafi Hafrannsóknastofnun hafi aðeins lagt til aflamark á afmörkuðu svæði „þar sem beinar veiðar á sandkola voru ekki stundaðar utan þess. Frá árinu 2016 hefur ráðgjöfin gilt fyrir Íslandsmið.“
Jafnframt leggur ríkisstjórnin til að kvótasetning verði komið á vegna veiða á hryggleysingjum og er í greinargerð bent á aukinn áhuga á ígulkerum og sæbjúgum. Þá hafi sóknin verið slík að heildarafli sæbjúgna hafi verið umfram veiðiráðgjöf undanfarin fiskveiðiár og að veiðar hafa verið stöðvaðar áður en veiðitímabili lýkur.
„Vegna endurskoðunar ráðgjafar er útlit fyrir að afli á næsta fiskveiðiári verði allt að 60% minni en fyrir tveimur árum. Þetta er óheppilegt, leiðir til kapphlaups um veiðarnar, verri umgengni um afla og skaðar verðmætasköpun í vinnslu og markaðsstarfi. Léleg afkoma mun vera af veiðunum. Hefur þetta raunar leitt útgerðir skipa á þessum veiðum til að leita gagnkvæmra samninga sín á milli um skiptingu veiðimagns,“ segir í greinargerðinni.
Þá sé ljóst að þurfi almenna heimild í lögum til úthlutunar svæðisbundinna aflaheimilda fyrir stofna hryggleysingja.