„Það er í eignarhaldinu á veiðiheimildunum sem markaðsbrestirnir hafa alvarlegustu áhrifin, ekki í fiskveiðistjórnuninni eða eftirlitinu. Þeir sem reyna að blanda þessu tvennu saman í umræðunni eru einungis að reyna að drepa málum á dreif,“ skrifar Arnar Borgar Atlason, formaður Samtaka fiskframleiðenda og –útflytjenda, í opnu bréfi til næsta ráðherra sjávarútvegsmála.
Í bréfinu, sem birt var í Morgunblaðinu um helgina undir fyrirsögninni „hvatning til verðandi ráðherra“, telur Arnar upp markaðsbresti sem hann telur vera í íslenskum sjávarútvegi og nefnir fákeppni og lóðrétta samþættingu. Þá séu afleiðingar þessa; skortur á nýliðun, erfið innganga og „óeðlileg innri undirverðlagning“.
„Að mínu viti þarf að láta af einhliða umræðu um hvort kerfið sé gott eða slæmt. Hætta að ræða um rétta fjárhæð afnotagjalds. Rétta leiðin til framþróunar er að mínu viti að skipta kerfinu niður í hluta og greina hvern fyrir sig,“ skrifar hann.
Arnar telur ljóst að afkoma sjávarútvegsins muni „batna stórkostlega“ ef næsta ráðherra sjávarútvegsmála takist að jafna samkeppnisstöðu fyrirtækja og verja kerfið markaðsbrestunum.
Nýta afla næst veiðisvæði
Í grein sinni vekur Arnar athygli á því að útflutningur á óunnum fiski hefur aukist á undanförnum árum, en að mikilvægt sé að snúa þeirri þróun við. „Má áætla að nálægt 2.000 gámaeiningum mætti fækka í útflutningi frá landinu ef aflinn væri unninn hér eða álíka margar gámaeiningar og stærstu skip Eimskip flytja í viku hverri. Með aukinni innanlandsframleiðslu mætti minnka verulega flutningsþörfina milli landa með tilheyrandi áhrifum á kolefnissporið.“
„Hlýtur að koma að því að horft verði til þessa með auknu vægi á móti því viðskiptafrelsi sem valdið hefur flutningi hráefnis milli landa. Við Íslendingar þurfum og að horfa til þess að nýta afla sem næst veiðisvæði í stað flutninga á fiski landshluta á milli,“ segir hann.