Skora á Svandísi að taka á samkeppnishindrunum

FA og SFÚ telja mikinn aðstöðumun milli fiskvinnslna án útgerða …
FA og SFÚ telja mikinn aðstöðumun milli fiskvinnslna án útgerða og fiskvinnsla sem einnig gera út fiskiskip. Þetta segja samtökin skapa samkeppnishindranir sem þurfi að leiðrétta. mbl.is/Kristinn Magnússon

Félag atvinnurekenda og Samtök fiskframleiðenda og útflytjenda skora á Svandísi Svavarsdóttur, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, að tryggja að í vinnu nefndar um framtíð íslensks sjávarútvegs verði skoðuð verðlagning afurða og leiðir til að rýmka reglur um kaup og sölu aflaheimilda.

Þetta er meðal þess sem fram kemur í bréfi samtakanna tveggja, og 200 mílur hefur undir höndum, til ráðherrans í tilefni af þeim fyrirheitum sem gefin eru í stjórnarsáttmálanum um skipun nefndar sem gert er að kortleggja áskoranir og tækifæri í sjávarútvegi, sem og meta þjóðhagslegan ávinning af núverandi fiskveiðistjórnunarkerfi.

Svandís Svavarsdóttir, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra.
Svandís Svavarsdóttir, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Í bréfi samtakanna til Svandísar segir að mikilvægt sé að í störfum sínum taki nefndin sérstaklega fyrir starfs- og samkeppnisskilyrðum fiskvinnslna sem ekki reka útgerð og eru háðar fiskmörkuðum þegar kemur að hráefnisöflun.

„Eitt af því sem stendur rekstri þessara fyrirtækja fyrir þrifum er skert samkeppnisstaða vegna svokallaðrar tvöfaldrar verðlagningar í sjávarútvegi. Uppgjörsverð vinnslu- og útgerðarfyrirtækja í innri viðskiptum er mun lægra en verð það sem fæst fyrir fiskinn á fiskmörkuðum,“ segir í bréfinu.

Kvarta vegna áratugar aðgerðarleysis

Í bréfi samtakanna er vakin athygli á því að í kjölfar kvörtunar Samtaka fiskframleiðenda og útflytjenda sendi Samkeppniseftirlitið frá sér álit árið 2012, sem beint var til þáverandi ráðherra sjávarútvegsmála, Steingríms J. Sigfússonar. Í álitinu er meðal annars fjallað um samkeppnisstöðu samkeppnisstöðu útgerða sem ekki stunda fiskvinnslu og fiskvinnslufyrirtækja sem ekki stunda veiðar, gagnvart útgerðum sem bæði stunda veiðar og vinnslu.

Telja þau að samkeppnishindrun felist í að aðeins þeim sem eiga og reka fiskiskip sé heimilt að versla með aflaheimildir, sem er sagt valda því að vinnslur án útgerðar eiga erfiðara með að verða sér úti um hráefni.

Jafnframt er vakin athygli á skekkju í verðmyndun þar sem hvati er fyrir félög með útgerð og vinnslu að gefa upp sem lægst verð í innri viðskiptum. „Eftir því sem verð á aflanum sem seldur er til fiskvinnslu í eigu útgerðarfyrirtækis er lægra þeim mun lægri verður launakostnaður viðkomandi útgerðar og hafnargjöld af lönduðum afla.“ Auk þess sem þessi innri viðskipti eru sögð valda því að minni afli fari um fiskmarkaði sem skekki verðmyndun þar.

Fjórar leiðir til úrbóta

Samkeppniseftirlitið tilgreindi í áliti sínu fjórar mögulegar leiðir sem eiga að draga úr samkeppnishindrunum. Bent var á mögulegar milliverðlagningarreglur, jöfnun hafnargjalda milli útgerða sem stunda vinnslu og þeirra sem gera það ekki, að koma í veg fyrir áhrif útgerða á verðlagstofuverð og auka heimildir til verslun með aflaheimildir.

Í fyrsta lagi að komið verði á sérstökum milliverðlagningarreglum sem hafa það aðmarkmiði að verðlagning í innri viðskiptum á milli útgerðar- og fiskvinnsluhluta verði eins og um viðskipti milli tveggja óskyldra aðila sé að ræða. Í öðru lagi er lagt til að hafnargjöld verði jöfnuð með því að viðmið um gjaldtöku miðist frekar við til að mynda landað magn eða fiskverð sem væri ákveðið af óháðum opinberum aðila.

Þá er getur ráðherra beitt sér fyrir breytingum á lagalegri umgjörð Verðlagsstofu skiptaverðs þannig að fulltrúar útgerðanna komi ekki lengur með beinum hætti að ákvörðun um verðlagsstofuverð, sem stuðst er við í innri viðskiptum samþættra sjávarútvegsfyrirtækja.

Að lokum er bent á að hægt sé að auka heimildir til kvótaframsals. Slík breyting væri til þess fallin að jafna aðstöðumun fiskvinnslna án útgerðar gagnvart fiskvinnslu samþættra útgerða til að verða sér út um hráefni til vinnslunnar.

Vilja samráð

„Samtökin skora á ráðherra að tryggja að horft verði til tvöföldu verðlagningarinnar og þeirra samkeppnishindrana sem raktar voru í áliti Samkeppniseftirlitsins, í vinnu nefndarinnar. Þau mælast jafnframt til þess að haft verði samráð við sérhæfðu fiskvinnslurnar og samtök þeirra og leitað eftir sjónarmiðum þeirra í vinnu nefndarinnar,“ segir í bréfi samtakanna til Svandísar Svavarsdóttur, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra.

Hafnargjöld eru rukkuð á grundvelli aflaverðs en verðið er mun …
Hafnargjöld eru rukkuð á grundvelli aflaverðs en verðið er mun minna þegar er um innri verðlagningu samþættrar útgerðar að ræða. mbl.is/Hari
Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Fleira áhugavert
Afurð Dags. Meðalverð
Þorskur, óslægður 20.12.24 534,99 kr/kg
Þorskur, slægður 20.12.24 714,42 kr/kg
Ýsa, óslægð 20.12.24 303,74 kr/kg
Ýsa, slægð 20.12.24 187,94 kr/kg
Ufsi, óslægður 20.12.24 10,95 kr/kg
Ufsi, slægður 20.12.24 112,85 kr/kg
Undirmálsufsi, slægður 18.12.24 42,00 kr/kg
Djúpkarfi 8.11.24 179,00 kr/kg
Gullkarfi 20.12.24 67,60 kr/kg
Litli karfi 22.10.24 15,00 kr/kg

Fleiri tegundir »

20.12.24 Kristján HF 100 Lína
Keila 298 kg
Þorskur 175 kg
Karfi 161 kg
Ýsa 52 kg
Ufsi 8 kg
Steinbítur 2 kg
Samtals 696 kg
20.12.24 Þorlákur ÍS 15 Dragnót
Skarkoli 88 kg
Steinbítur 28 kg
Sandkoli 13 kg
Þykkvalúra 1 kg
Samtals 130 kg
20.12.24 Ásdís ÍS 2 Dragnót
Ýsa 850 kg
Skarkoli 707 kg
Þorskur 372 kg
Steinbítur 57 kg
Sandkoli 44 kg
Þykkvalúra 11 kg
Samtals 2.041 kg

Skoða allar landanir »

Fleira áhugavert
Afurð Dags. Meðalverð
Þorskur, óslægður 20.12.24 534,99 kr/kg
Þorskur, slægður 20.12.24 714,42 kr/kg
Ýsa, óslægð 20.12.24 303,74 kr/kg
Ýsa, slægð 20.12.24 187,94 kr/kg
Ufsi, óslægður 20.12.24 10,95 kr/kg
Ufsi, slægður 20.12.24 112,85 kr/kg
Undirmálsufsi, slægður 18.12.24 42,00 kr/kg
Djúpkarfi 8.11.24 179,00 kr/kg
Gullkarfi 20.12.24 67,60 kr/kg
Litli karfi 22.10.24 15,00 kr/kg

Fleiri tegundir »

20.12.24 Kristján HF 100 Lína
Keila 298 kg
Þorskur 175 kg
Karfi 161 kg
Ýsa 52 kg
Ufsi 8 kg
Steinbítur 2 kg
Samtals 696 kg
20.12.24 Þorlákur ÍS 15 Dragnót
Skarkoli 88 kg
Steinbítur 28 kg
Sandkoli 13 kg
Þykkvalúra 1 kg
Samtals 130 kg
20.12.24 Ásdís ÍS 2 Dragnót
Ýsa 850 kg
Skarkoli 707 kg
Þorskur 372 kg
Steinbítur 57 kg
Sandkoli 44 kg
Þykkvalúra 11 kg
Samtals 2.041 kg

Skoða allar landanir »