Óvissa á mörkuðum held­ur áfram að aukast vegna inn­rás­ar Rússa í Úkraínu og til­heyr­andi aðgerða sem gripið hef­ur verið til gegn rúss­nesk­um yf­ir­völd­um af hálfu Vest­ur­landa. Spáð er að verð á hvít­fiski í Evr­ópu og Banda­ríkj­un­um fari hækk­andi en að hærra olíu­verð kunni að draga úr því sem fæst úr slík­um aðstæðum.

Þá er einnig ótt­ast að of hátt verð kunni að fæla neyt­end­ur frá hvít­fiskaf­urðum með langvar­andi áhrif­um. Í Evr­ópu ótt­ast vinnslu­stöðvar mik­inn skort á hrá­efni.

Rúss­neskt sjáv­ar­fang hef­ur á und­an­förn­um miss­er­um í aukn­um mæli verið flutt til Evr­ópu sem og annarra áfangastaða. Rúss­ar fluttu úr landi um tvær millj­ón­ir tonna af sjáv­ar­af­urðum á síðasta ári að verðmæti um 7 millj­arða banda­ríkja­dala, jafn­v­irði um 916 millj­arða ís­lenskra króna, sem er 33,7% meira út­flutn­ings­verðmæti en árið 2020, að því er fram kem­ur í skýrslu hol­lenska land­búnaðarráðuneyt­is­ins um stöðu rúss­neskra sjáv­ar­af­urða frá 27. nóv­em­ber 2021.

Mynd/​mbl.is

Lok­un og opn­un í Kína

Rúss­neski viðskipta­blaðamaður­inn Ivan Stupachen­ko skrifaði í Sea­food­Source í nóv­em­ber síðastliðnum að mikla aukn­ingu í út­flutt­um sjáv­ar­af­urðum til hinna ýmsu ríkja mætti rekja til lok­ana sem kín­versk stjórn­völd gripu til vegna út­breiðslu kór­ónu­veirufar­ald­urs­ins. Und­ir þetta er tekið í grein­ingu ráðgjafa­fyr­ir­tæk­is­ins HKT­DC í Hong Kong, en þar seg­ir að á fyrsta árs­fjórðungi 2020 hafi verið flutt um 253 þúsund tonn af sjáv­ar­fangi frá Aust­ur-Rússlandi til Kína en aðeins 63 þúsund tonn á fyrri árs­helm­ingi 2021.

Rúss­nesk­ar sjáv­ar­af­urðir hafa vegna ástands­ins í Kína leitað á aðra markaði og fóru afurðir frá Aust­ur-Rússlandi í fyrsta sinn inn á markaði á Spáni, í Nor­egi, Eistlandi, Jamaíka, Kam­erún, Benín, Tógó og Gana, að því er seg­ir í grein­ingu HKT­DC.

Frétt af mbl.is

Lokað fyr­ir rúss­neskt sjáv­ar­fang í Kína

Það var því mikið fagnaðarefni fyr­ir rúss­nesk­an sjáv­ar­út­veg að opnað var á ný fyr­ir rúss­neskt sjáv­ar­fang í Kína í janú­ar, en það varð skamm­líf gleði. Lokað var á ný fyr­ir rúss­nesk­ar afurðir í kín­versku hafn­ar­borg­un­um Dali­an og Qingdao þann 6. mars síðastliðinn í kjöl­far þess að einn úr áhöfn rúss­nesks skips hafði greinst með Covid-19.

Kína hef­ur verið mik­il­væg­ur markaður þar sem rúss­nesk­ur fisk­ur hef­ur verið unn­inn þar í miklu magni fyr­ir aðra markaði. Í skýrslu hol­lenska land­búnaðarráðuneyt­is­ins seg­ir að löng lok­un kín­verska markaðar­ins hafi meðal ann­ars ýtt und­ir fjár­fest­ingu í auk­inni vinnslu­getu í Rússlandi.

Vont varð verra

Á þriðju­dag til­kynntu Evr­ópu­sam­bandið og Bret­land um stór­hækkaða tolla á hvít­fisk frá Rússlandi. Komu til­kynn­ing­arn­ar í kjöl­far þess að yf­ir­völd í Banda­ríkj­un­um tóku sam­bæri­lega ákvörðun föstu­dag­inn 11. mars.

Staða rúss­neskra afurða hef­ur því versnað til muna á fjölda þeirra markaða sem hafa tekið við auknu magni að und­an­förnu. Þar að auki má reikna með að rúss­nesk­ar afurðir hafi einnig orðið fyr­ir álits­hnekki meðal neyt­enda á vest­ræn­um mörkuðum vegna inn­rás­ar­inn­ar í Úkraínu. Margt verður til þess að verð á hvít­fiski muni fara hækk­andi.

Frétt af mbl.is

Hækka tolla á rúss­nesk­an fisk um 35 pró­sentu­stig

Frá því gripið var til fyrr­nefndra aðgerða leið ekki á löngu þar til fjöl­miðlar í Bretlandi fóru að spyrja hvort fisk­ur og fransk­ar kynni að hækka í verði vegna tolla­hækk­ana. Í svari sam­taka breskra fisksteik­ing­ar­manna (Nati­onal Federati­on of Fish Friers) við fyr­ir­spurn frétta­stofu ITV seg­ir að verðhækk­an­ir á fiski í Bretlandi séu „óumflýj­an­leg­ar“. Inn­flutn­ingstak­mark­an­ir í Banda­ríkj­un­um munu leiða til þess að banda­rísk­ir kaup­end­ur munu í aukn­um mæli sækja í afurðir frá Íslandi og Nor­egi og þessi aukna eft­ir­spurn mun leiða til verðhækk­ana.

Andrew Crook, for­seti sam­taka breskra fisksteik­ing­ar­manna, sagði sam­tök­in engu að síður styðja aðgerðirn­ar og að mik­il­vægt væri að „beita Rúss­land eins mikl­um þrýst­ingi og við get­um“.

Skort­ur á fiski get­ur haft víðtæk áhrif ekki síst á vinnsl­ur og var á þriðju­dag full­yrt í Intrafish að „ef rúss­nesk­ar sjáv­ar­af­urðir eru fjar­lægðar frá Bretlandi og ESB mun það hafa gríðarlega al­var­leg­ar af­leiðing­ar fyr­ir birgðakeðjur. [...] Bæði ESB og Bret­land eru mjög háð rúss­nesk­um hvít­fiskinn­flutn­ingi og, þar sem Banda­rík­in bönnuðu viðskipti í síðustu viku, er óvissa í grein­inni rík af öllu tal­inu um refsiaðgerðir og efna­hagsaðgerðir.“

Frétt af mbl.is

Hyggja á bann við rúss­nesk­um sjáv­ar­af­urðum

Stór­bætt staða Íslend­inga

Sam­keppn­is­staða hvít­fisks frá Íslandi er með þessu stór­bætt með til­liti til auk­inn­ar eft­isp­urn­ar og auk­inna tekna. Hins veg­ar hef­ur olíu­verð hækkað mikið að und­an­förnu með til­heyr­andi kostnaði fyr­ir út­gerðirn­ar og verð mun lík­lega hald­ast hátt enda hef­ur Joe Biden, for­seta Banda­ríkj­anna, enn ekki tek­ist að sann­færa Sádi-Ar­ab­íu og aðra olíu­fram­leiðend­ur um að auka fram­leiðsluna.

Háu verði á hvít­fiski fylg­ir einnig áhætta þar sem hátt verð í lengri tíma get­ur hvatt neyt­end­ur til að leita í ódýr­ari mat­væli, sem get­ur haft langvar­andi af­leiðing­ar fyr­ir grein­ina alla.

Tengd­ar frétt­ir

Rúss­land

Viðræður í Riya­dh voru „erfiðar en upp­byggi­leg­ar“

• Tug­ir særðir í árás Rússa
• Vopna­hlé sagt víðs fjarri
• Ólíkt hljóð í sendi­nefnd­un­um
• Pútín „ekki slæm­ur ná­ungi“

» Fleiri tengd­ar frétt­ir