Veiðiálagið á ufsa­stofn­in­um hef­ur verið ná­lægt afla­reglu þrátt fyr­ir mun minni sókn en Haf­rann­sókna­stofn­un hef­ur ráðlagt. Þetta má lesa úr svari stofn­un­ar­inn­ar við fyr­ir­spurn Morg­un­blaðsins.

Við kynn­ingu á ráðgjöf Haf­rann­sókna­stofn­un­ar vegna næsta fisk­veiðiárs kom fram að stofn­un­in tel­ur ufsa­stofn­inn hafa verið of­met­inn frá ár­inu 2018 og lækkaði áætlaða stofn­stærð um 17%. Vakti þetta at­hygli, þar sem leita þarf aft­ur til fisk­veiðiárs­ins 2012/​2013 til að finna ár þar sem fiski­skipa­flot­inn náði að veiða jafn mikið og ráðlagt hef­ur verið. Til að mynda var á fisk­veiðiár­inu 2020/​2021 landað 29% minni afla en Haf­rann­sókna­stofn­un ráðlagði, 34% minni 2019/​2020 og 11% minni fisk­veiðiárið 2018/​2019.

Frétt af mbl.is

Minni ufsa­stofn þrátt fyr­ir litla sókn

Þegar leiðrétt hef­ur verið aft­ur í tím­ann vegna of­mats­ins reyn­ist sókn­in ekki hafa verið langt­um minni en ráðgjöf hefði verið, væri farið eft­ir nýju stofn­mati.

„Í stuttu máli hef­ur ufsa­afl­inn, eins og staðan er met­in í dag, verið ná­lægt, þó held­ur und­ir, því sem stefnt var að með afla­reglu,“ svar­ar Bjarki Þór Elvars­son, fag­stjóri ráðgjaf­ar hjá Haf­rann­sókna­stofn­un, þegar leitað er skýr­inga á því hvers vegna stofn­in­um hafi ekki vegnað bet­ur þegar sókn­in hafi verið minni en ráðgjöf.

Mátti ekki bú­ast við aukn­ingu

„Veiðihlut­fallið hef­ur aldrei verið hátt og hef­ur í raun verið mjög ná­lægt því sem stefnt hef­ur verið að skv. afla­reglu. Þetta á við, meira að segja fyr­ir þann tíma áður en afla­regl­an var sett. Því má ekki bú­ast við jafn­mik­illi aukn­ingu á stofn­stærð eins og við sáum t.d. í þorski eða ýsu eft­ir að afla­regl­ur voru sett­ar fyr­ir þær teg­und­ir,“ út­skýr­ir Bjarki Þór og vís­ar til ráðgjaf­ar­skjals vegna ráðgjaf­ar Haf­rann­sókn­ar­stofn­un­ar um há­marks­veiði í ufsa.

„Veiðiálag stofns­ins er yfir afla­reglu stjórn­valda og kjör­sókn en fyr­ir neðan gát­mörk og varúðarmörk. Stærð hrygn­ing­ar­stofns er yfir aðgerðarmörk­um, gát­mörk­um og varúðarmörk­um. [...] Stofn­matið í ár bend­ir til 17 % minnk­un­ar miðað við matið 2021 og að stofn­inn hafi verið of­met­inn síðan 2018. Tals­verð óvissa er í stofn­mati ufsa og er helsta or­sök­in mik­ill breyti­leiki í stofn­vísi­töl­um, sem lækkuðu um 30 % milli ár­anna 2021 og 2022. Við mat á gild­andi afla­reglu var gert ráð fyr­ir þess­ari óvissu,“ seg­ir í ráðgjaf­ar­skjal­inu.

Bjarki Þór bend­ir á að óviss­an í stofn­mati ufsa sé miklu meiri en í stofn­mati þorsks og ýsu. „Því eru meiri lík­ur á því að við van­met­um eða of­met­um stofn­inn. Þessa óvissu má rekja til mik­illa sveiflna milli ára í stofn­vísi­töl­um ufsa úr vorralli, sem eru um­fram það sem mætti vænta vegna breyt­inga á stofn­stærð. Afla­regl­an fyr­ir ufsa er hönnuð með til­liti til þess­ar­ar óvissu, og hef­ur verið met­in var­kár,“ seg­ir hann.

Blandaður afli á Frosta ÞH. mbl.is/Þ​or­geir Bald­urs­son

Stofn­vísi­tala í net­aralli há

Í skýrslu fyr­ir net­arall Haf­rann­sókna­stofn­un­ar, sem fram fór dag­ana 27. mars til 21. apríl 2022, kem­ur fram að stofn­vísi­tala ufsa hafi verið há frá ár­inu 2016 og er hún svipuð í ár ef und­an­skilið er há­markið árið 2019. „Hækk­un stofn­vísi­tölu 2019 kom til vegna mik­ill­ar aukn­ing­ar á ufsa í Fjör­unni og á Bank­an­um. Í ár eru litl­ar breyt­ing­ar milli ára eft­ir svæðum, nema á Bank­an­um þar sem vísi­tal­an hækk­ar. Mest fæst af 7-11 ára ufsa í net­aralli og ár­gang­ur 2012 (nú 10 ára) hef­ur verið mest áber­andi und­an­far­in ár,“ seg­ir í skýrsl­unni.

Þá seg­ir að breyt­ing­ar á meðalþyngd ufsa séu mis­mun­andi á milli ald­urs­hópa og að ekki séu mikl­ar sveifl­ur á milli ára nema hjá 12 ára ufsa. Þó er vak­in at­hygli á að í þeim ald­urs­hópi sé um að ræða fá sýni. „Fyr­ir­vara þarf að setja við meðalþyngd­ir eft­ir aldri árin 2019-2022 sem byggj­ast á ald­urs­lengd­ar­lykl­um úr SMB því ufsi frá þeim árum hef­ur ekki verið ald­urs­les­inn,“ seg­ir í skýrsl­unni.

Út af Vest­ur­landi var hlut­fall ókynþroska ufsa hæst og mest af kynþroska fiski sem hafði lokið hrygn­ingu, að því er fram kem­ur í skýrslu Haf­rann­sókna­stofn­un­ar. „Á Bank­an­um og í Fjör­unni var hlut­fall hrygn­andi ufsa mun hærra en á öðrum svæðum. Stærsti hluti ufsa hafði lokið hrygn­ingu í Kant­in­um og við Suðaust­ur­land. Fyr­ir norðan land hafði ufsi ým­ist lokið hrygn­ingu eða var hrygn­andi. Hlut­fall ufsa sem hef­ur lokið hrygn­ingu er mjög breyti­legt milli svæða en nokk­urt sam­ræmi er milli ára fyr­ir hvert svæði.“

Tengd­ar frétt­ir

Haf­rann­sókna­stofn­un

Frum­kvöðull með smit­andi áhuga

• Sögu­leg tíma­mót ís­lenskra haf­rann­sókna
• Aðstaðan um borð batn­ar um­tals­vert
• Kall­ar eft­ir vist­kerf­is­nálg­un
• Bjarni Sæ­munds­son seld­ur til Nor­egs

» Fleiri tengd­ar frétt­ir

Skerðing veiðiheim­ilda

„Við höf­um ekk­ert gam­an af svart­sýni“

• Mik­ill sam­drátt­ur í heild­arafla ís­lenskra skipa
• Skerðing þorskkvóta ígildi veiða 10 tog­ara
• Harðbaki EA lagt en eng­um sagt upp
• Brynj­ólfi VE lagt við bryggju og áhöfn sagt upp

» Fleiri tengd­ar frétt­ir