Alþjóðahaf­rann­sókn­aráðið (ICES) hef­ur ákveðið að lækka ráðlagðan há­marks­afla í norsk-ís­lenskri síld um 15% og 2% í mak­ríl. Ráðgjöf ICES ger­ir hins veg­ar ráð fyr­ir 81% hækk­un í há­marks­afla kol­munna.

Vegna kerf­is­bund­inn­ar of­veiði stofn­anna þriggja er talið að mögu­legt sé að ráðgjöf­in upp­fylli ekki varúðarsjón­ar­mið, sem um sinn sagt get­ur orðið til þess að hrygn­ing­ar­stofn fari und­ir varúðarmörk og að stofn­arn­ir verði ekki leng­ur sjálf­bær­ir, að því er seg­ir í ráðgjaf­ar­skjöl­um sem birt hafa verið á vef Haf­rann­sókna­stofn­un­ar.

ICES gaf út ráðgjöf sína fyr­ir upp­sjáv­ar­stofna á Norður-Atlants­hafi í dag. Ráðgjöf­in nær til Græn­lands, Íslands, Fær­eyja, Bret­lands, Evr­ópu­sam­bands­ins, Nor­egs og Rúss­lands, en eng­ir samn­ing­ar eru milli ríkj­anna um hlut­deild­ir þeirra í veiðunum.

88 þúsund tonna lækk­un

ICES legg­ur til að afli í norsk-ís­lenskri síld á ár­inu 2023 verði ekki meiri en 511 þúsund tonn, sem er 15% skerðing frá fyrri ráðgjöf þar sem há­marks­afl­inn var 599 þúsund tonn.

„Gert er ráð fyr­ir að 2016 ár­gang­ur­inn verði ráðandi í afl­an­um árið 2023 og ár­gang­ar þar á eft­ir eru metn­ir slak­ir,“ seg­ir í ráðgjaf­ar­skjal­inu. Þá er áætlað að heild­arafli árs­ins 2022 verði um 828 þúsund tonn sem er 28% um­fram ráðgjöf.

Vak­in er at­hygli á að veiðar úr stofn­in­um hafa verið um­fram ráðgjöf síðan 2013 og þá á bil­inu 4% til 42%.

„Við próf­an­ir á afla­regl­unni (ICES, 2016) var ekki tekið til­lit til að afli væri kerf­is­bundið um­fram ráðgjöf sam­kvæmt afla­reglu. Við nú­ver­andi um­fram­veiðar upp­fyll­ir afla­regl­an mögu­lega ekki varúðarsjón­ar­mið. Þetta get­ur leitt til auk­inn­ar áhættu á að hrygn­ing­ar­stofn­stærð fari und­ir varúðarmörk, sem leiðir til minni afrakstr­ar til lengri tíma litið, og að nýt­ing stofns­ins verði ekki leng­ur sjálf­bær," seg­ir í ráðgjaf­ar­skjali fyr­ir teg­und­ina.

Útbreiðsla kol­munna mak­ríls og norsk-ís­lenskr­ar síld­ar. Eng­ir samn­ing­ar eru til staðar um skipt­ingu afla­hlut­deild­ar milli strand­ríkj­anna. Kort/​mbl.is

Mak­ríll um­fram ráðgjöf frá 2010

At­hygli vek­ur að þrátt fyr­ir að mak­ríll hafi verið of­veidd­ur í ár­araðir – lík­lega 42% um­fram ráðgjöf 2022 – lækk­ar ráðgjöf ICES fyr­ir teg­und­ina um aðeins 2% milli ára. Tel­ur stofn­un­in að afli upp­sjáv­ar­skipa strand­ríkj­anna eigi ekki að verða meiri en 782 þúsund tonn.

„Veiðar úr stofn­in­um hafa að meðaltali verið 41% um­fram ráðgjöf síðan 2010. […] Við nú­ver­andi um­fram­veiðar upp­fyll­ir því þessi ráðgjöf sem bygg­ir á fisk­veiðidauða sem gef­ur há­marks­a­frakst­ur mögu­lega ekki varúðarsjón­ar­mið,“ seg­ir í ráðgjaf­ar­skjal­inu fyr­ir mak­ríl.

Bent er á að mak­ríll hef­ur gengið á Íslands­mið í fæðuleit yfir sum­ar­mánuðina síðan kring­um 2005. Niður­stöður ár­legs upp­sjáv­ar­vist­fræðileiðang­urs í NA-Atlants­hafi benda til minnk­andi magns mak­ríls inn­an ís­lenskr­ar lög­sögu frá ár­inu 2018 til 2021 en magnið jókst sum­arið 2022.

Nokkuð minni ráðgjöf hef­ur verið gef­in út fyr­ir mak­ríl, en teg­und­in er mik­il­væg­ur nytja­stofn hér á landi sem og víðar. Ljós­mynd/​Vinnslu­stöðin

607 þúsund tonna aukn­ing í kol­munna

Ráðgjöf ICES vegna kol­munna­veiða árs­ins 2023 nem­ur 1.360 þúsund tonn­um, en á ráðgjöf­in fyr­ir 2022 nam 753 þúsund tonn­um og eykst ráðlagður há­marks­afli því um 81% milli ára.

„Niður­stöður stofn­mats sýna mikl­ar breyt­ing­ar í fisk­veiðidauða, hrygn­ing­ar­stofn­stærð og nýliðun. Stofn­matið í ár met­ur stærð 2020 ár­gangs­ins (nýliðun 1 árs árið 2021) í sögu­legu há­marki (71.6 millj­arðar) en ár­gang­ur­inn var ein­ung­is met­inn 22.8 millj­arðar í stofn­mati síðasta árs,“ seg­ir í ráðgjaf­ar­skjal­inu.

Áætlað er að heild­arafli árs­ins 2022 verði 1,1 millj­ón tonn sem er 47% um­fram ráðgjöf. Frá ár­inu 2018 hafa veiðar um­fram ráðgjöf ICES numið 23-33%. Gild­ir því sama um ráðgjöf fyr­ir kol­munna og fyr­ir mak­ríl og norsk-ís­lenska síld, sem sagt að hún taki ekki til­lit til of­veiða strand­ríkj­anna.

Tengd­ar frétt­ir

Mak­ríl­veiðar

Norðmenn sæta harðri gagn­rýni í Evr­ópu

• 130 þúsund tonna upp­hafskvóti í mak­ríl
• Fá að færa 25% mak­ríl­kvót­ans á næsta ár
• Ein­ing um heild­arkvóta en ekki skipt­ingu
• Legg­ur til 22% lækk­un á mak­ríl­veiðum

» Fleiri tengd­ar frétt­ir

• Blogga um frétt