Örn Pálsson, framkvæmdastjóri Landssambands smábátaeigenda (LS), lýsir vonbrigðum með frumvarp Svandísar Svavarsdóttur, matvælaráðherra, um ný heildarlög fyrir sjávarútveginn. Í aðsendri grein í Morgunblaðinu sem birt var um helgina bendir hann á að Í frumvarpinu sé ekki lagt til að heimildir til strandveiða verði auknar.
„Ráðherra lætur sig engu skipta álit 72,3% þjóðarinnar,“ skrifar hann og vísar til niðurstaðna skoðanakönnunar félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands sem gerð var fyrir matvælráðuneytið í tengslum við stefnumótunarverkefnið Auðlindin okkar. Sögðust 31,1% svarenda vilja sjá mun hærra hlutfall strandveiða af heildarkvóta og 41,2% vildu sjá nokkru hærra hlutfall.
Örn bendir á að Svandís hafi á opnum fundi 29. ágúst vegna kynningar á skýrslu starfshópa Auðlindarinnar okkar og tilheyrandi tillagna sagt: „Vinnan sem unnin hefur verið með Auðlindinni okkar er mikilvægt skref til að skapa skilyrði til aukinnar sáttar um sjávarútveg. Hagsmunir almennings eru settir í forgrunn og endurspeglast til dæmis í sterkum umhverfisáherslum og tillögum um aukið gagnsæi og hækkun veiðigjalda í samræmi við fjármálaáætlun.“
Vegna orða Svandísar missti LS því ekki svefn þrátt fyrir að samtökin öldu skýrsluhöfunda Auðlindarinnar okkar hefðu skautað framhjá kröfu almennings um aukin hlut strandveiða, að sögn Arnar.
„Nú væri málefnið komið til matvælaráðherra sem setti hagsmuni almennings í forgrunn, auk þess sem stefna hennar flokks var ekki að þvælast fyrir henni um að vilja strandveiðum vel. Hún sem ráðherra réði því hvað myndi standa í frumvarpinu. […] Miðað við orð ráðherra voru það Landssambandi smábátaeigenda mikil vonbrigði að skoðanir þjóðarinnar um strandveiðar […] skyldu ekki fá hljómgrunn,“ segir hann.
Í greininni bendir Örn á þá þætti sem frumvarpið tekur ekki tillit til. Þá sé ekki að finna breytingar sem auka jafnræði við strandveiðar milli landshluta, þrátt fyrir að ráðherra hefur lagt áherslu á slíkt, að sögn hans. Auk þess er ekki lagt til að auka hlut strandveiða heldur „leggur ráðherra hins vegar til að strandveiðar verði skertar í upphafi næsta kjörtímabils sumarið 2026 með því að ufsi verði ekki lengur bónus við strandveiðar.“
Lýsir Örn áhyggjum af því að ráðherra verði ekki lengur í lögum skylt að halda eftir 5,3% af aflaheimildum fyrir strandveiðar og atvinnu- og byggðakvóta, heldur verður aðeins lögfest heimild ráðherra til að halda eftir þessum heimildum.
„Ástæða er til á þessum tímapunkti að hafa áhyggjur af framtíð strandveiða, nánast eina möguleikans fyrir nýja aðila til að hefja útgerð,“ segir í grein hans.
Lesa má grein Arnar í Morgunblaðinu hér.