Harkalega er vegið að atvinnulífi í Stykkishólmi með þeim tillögum sem fram koma í frumvarpi matvælaráðherra um breytingar á lögum um sjávarútveg. Þetta er mat útgerðarfélaga í Hólminum sem sent hafa matvælaráðuneytinu ítarlega umsögn um frumvarpið. Þar er fyrirætlunum um afnám svokallaðra skelbóta mótmælt harkalega. Er þar um að ræða veiðiheimildir í botnfiski sem útgerðarfélögum á Snæfellsnesi var úthlutað þegar bann var lagt við veiðum á hörpudiski árið 2003.
Bannið er til komið vegna sýkingar sem upp kom í stofninum og rannsóknir sýna að enn í dag er ekki mögulegt að hagnýta hann og er það mat sérfræðinga að enn muni langur tími líða uns breyting verði á því. Upphaflegar skelbætur námu 2.190 tonnum en hafa að nokkru verið skertar á síðustu árum, við mótmæli fyrirtækjanna sem um ræðir, en þau eru Agustson ehf. og Þórsnes ehf. í Stykkishólmi og Soffanías Cecilsson ehf. í Grundarfirði.
Fyrirætlanir Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra eru þær að þessar veiðiheimildir verði afnumdar í áföngum þannig að fjórðungur þeirra falli niður árið 2025 og sama hlutfall næstu þrjú ár á eftir. Byggir ráðherra þessa leið á niðurstöðum starfshópsins sem bar yfirskriftina Auðlindin okkar, en hann skilaði ítarlegum og endanlegum tillögum til breytinga á fiskveiðistjórnun landsins í lok ágúst síðastliðins.
Í fyrrnefndri umsögn, sem unnin er af lögfræðistofunni Logos, segir að fyrirhugaðar skerðingar feli í sér brot á atvinnu- og eignarréttindum fyrirtækjanna sem í hlut eiga. Er þar m.a. rakið að þegar kvótasetning var ákveðin í hörpuskel árið 1984 hafi fyrirtækin þurft að skila inn sem svaraði 35% af aflaheimildum sínum í botnfiski á móti veiðiheimildum í skel. Þannig hafi fyrirtækin í raun greitt fyrir aflaheimildir sem þau síðan voru svipt árið 2003. Þá hafi fyrirtækin einnig beðið tjón af því að sú veiðireynsla sem þau öfluðu sér í skelfiski á árunum fyrir kvótasetninguna hafi komið niður á möguleikum þeirra til þess að afla sér veiðireynslu í öðrum tegundum. Það hafi komið niður á hlutdeild þeirra við ákvörðun kvótans í upphafi.
Kalla sjávarútvegsfyrirtækin eftir því að ráðherra endurskoði þessa ákvörðun sína og ákveði annaðhvort að skelbætur verði ekki afnumdar eða að skerðingin sem fyrirtækin hafi orðið fyrir vegna fyrrnefnds banns verði bætt með öðrum hætti.
Lesa má meira um málið í Morgunblaðinu í dag.