Ragnar Árnason, prófessor emeritus í hagfræði við Háskóla Íslands, segir í umsögn um drög Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra að frumvarpi til laga um sjávarútveg, sem sjá má í samráðsgátt stjórnvalda, að þar sé ekki gerð gangskör að því að bæta stjórnun fiskveiða og gera þær skilvirkari þannig að framlag þeirra í þjóðarbúið geti vaxið. Þess í stað sé haldið áfram á þeirri braut að þrengja að fyrirtækjum í sjávarútvegi, leggja á þau auknar byrðar og hækka enn frekar sérstaka og brenglandi skattheimtu á þau, að því er fram kemur í Morgunblaðinu í dag.
Ragnar segir afleiðingarnar óhjákvæmilega verða annars vegar veikari sjávarútvegur sem mun þegar fram í sækir ekki geta staðist samkeppni við sjávarútveg annarra þjóða sem ekki þurfa að bera svona byrðar og verður því að gefa eftir í samkeppninni um afla og á fiskmörkuðum í heiminum, og hins vegar minna framlag sjávarútvegsins í þjóðarbúið með tilheyrandi kjaraskerðingu fyrir alla landsmenn.
Ragnar gerir einnig athugasemd við mjög mikla hækkun á gildandi veiðigjaldi sem frumvarpsdrögin leggja til. Í fyrsta lagi er lagt til að veiðigjald á uppsjávarfisk verði hækkað úr 33% af gjaldstofni í 45%. Í öðru lagi verður hætt að heimila frádrátt veiðigjalds frá hefðbundnum tekjuskatti. Það samsvari 25% til 60% hækkun á virku veiðigjaldshlutfalli eftir því hvernig tekjuskattur á fyrirtæki er metinn (tekjuskattur á fyrirtæki árið 2023 var 20% og fjármagnsskattur 22%. Skattur á útgreiddan arð var því 37,6%).
Í þriðja lagi gera frumvarpsdrögin ráð fyrir að virkt tekjuskattshlutfall á sjávarútvegsfyrirtæki verði 53% og 70,6% á botnfiskveiðar og 65% og 82,6% á uppsjávarveiðar en virka tekjuskattshlutfallið er summa venjulega tekjuskattshlutfallsins, 20% og 37,6%, og veiðigjaldsins sem er 33% á botnfiskveiðar og 45% á uppsjávarveiðar. Bendir Ragnar á að hlutföll séu svo há að margir myndu kenna það við ofurskatta.
Fjallað er um málið í Morgunblaðinu í dag.