Verði ráðgjöf Hafrannsóknastofnunar um engar loðnuveiðar breytt í kjölfar mælinga í febrúar mun stofnunin þurfa að leggja til veiðar umfram tæp 39 þúsund tonn til að íslensk skip fá nokkuð í sinn hlut. Ástæðan eru ákvæði fiskveiðisamninga Íslands við önnur ríki.
Hafrannsóknastofnun tilynnti í dag á vetrarmæling stofnunarinnar gæfi ekki tilefni til að breyta fyrri ráðgjöf um að engar loðnuveiðar yrðu stundaðar á vertíðinni 2023/2024. Jafnframt var sagt frá því að stefnt sé að því að halda til mælinga á ný í febrúar með von um að loðnan hafi komið undan hafísnum milli Grænlands og Íslands eða að ísnum hafi hopað.
Verði ráðgjöfinni breytt í kjölfar leiðangursins í febrúar er ekki endilega búist við því að hún verði upp á marga fiska. Verði slík ráðgjöf tiltölulega lítil má ætla að lítið, jafnvel ekkert, af loðnukvóta rati til íslenskra útgerða.
Norðmenn fá stóran hlut við litla ráðgjöf
Þegar heildarloðnukvóti hefur verið ákveðinn – sem er ávallt gert í samræmi við ráðgjöf Hafrannsóknastofnunar – fara 15% til Grænlands sem úthlutar þeim aflaheimildum til þarlendra skipa. Þá fara 5% til Noregs auk u.þ.b. 31 þúsund tonn sem veitt er Norðmönnum vegna samninga við Ísland um veiðar þess síðarnefnda í Smugunni. Af því sem eftir er til skiptanna renna 5% til Færeyja.
Þrátt fyrir verulegan hlut norskra skipa eru veiðar þeirra takmarkaðar í samningum við ákveðin svæði, mega þau ekki veiða nema með nót og er veiðitímabil þeirra mun styttra en annarra skipa. Auk þess fá aðeins 30 norsk skip að vera í íslenskri lögsögu á loðnuveiðum og mega þau aðeins veiða norður fyrir 64.30 breiddagráðu. Komið hefur fyrir að norsku skipin ná ekki að veiða allan þann kvóta sem þeim hefur verið úthlutað og fellur þá það sem útaf stendur til íslenskra skipa.
Á grundvelli samninganna má ætla að heildarkvóti í loðnu þurfi að ná 115 þúsund tonnum til að Íslendingar fái 50% af úthlutuðum aflaheimildum, en ráðgjöf undanfarinna þriggja ára hefur verið tæplega 460 þúsund tonn vertíðina 2022/2023, tæplega 870 þúsund tonn 2021/2022 og rúm 127 þúsund tonn 2020/2021. Tvætr vertíðir þar á undan var loðnubrestur.