Maí góður mánuður fyrir mjöl og lýsi

Maí var góður mánuður fyrir framleiðendur fiskimjöls og lýsis hér á landi en útflutningsverðmæti fiskimjöls nam 5,3 milljörðum króna sem er fimmtungur meira en í sama mánuði í fyrra og útflutningsverðmæti lýsis var 1,7 milljarður sem er 34% aukning frá maí 2023.

Þetta er meðal þess sem fram kemur í bráðabirgðatölum Hagstofu Íslands og fjallað er um í greiningu Radarsins.

Þrátt fyrir myndarlega aukningu í maí er hins vegar 24% samdráttur í útflutningsverðmætum fiskimjöls ef litið er til fyrstu fimm mánaða og er í greiningunni bent á að loðnubresturinn kunni að hafa haft afgerandi áhrif í þessu samhengi.

Vert er þó að geta þess að á fyrstu fimm mánuðum jókst útflutningsverðmæti lýsis um 18% en loðna hefur einnig nýst í lýsisgerð. Mikil aukning í kolmunnakvóta hefur líklega vegið upp á móti loðnubrestinum, en íslensku skipin hafa landað gríðarlegu magni auk þess sem norsk og færeysk skip hafa einnig landað kolmunna á Íslandi í vetur.

Hækkun í fleiri vöruflokkum

Í maí varð einnig aukning í útflutningsverðmætum saltaðra og þurrkaðra afurða og námu verðmætin 4 milljörðum króna sem er 18% meira en í maí í fyrra. Útflutningsverðmæti frystra flaka endaði í 7,1 milljarði sem er 10% meira en í sama mánuði á síðasta ári.

Heilt yfir endaði útflutningsverðmæti sjávarafurða í maí í 35 milljörðum króna og hefur því átt sér stað 3,5% aukning frá maí 2023 í krónum talið en þar sem lítil breyting hefur verið á gengi krónunnar er aukningin í erlendri mynt 4%, að því er segir í greiningunni.

Þrátt fyrir jákvæða þróun í fleiri vöruflokkum er 42% samdráttur í útflutningsverðmætum rækju, 24% samdráttur í heilfrystum fiski og 2% samdráttur í ferskum afurðum.

Mynd/Radarinn

Áberandi áhrif loðnubrests

Útflutningsverðmæti sjávarafurða á fyrstu fimm mánuðum ársins 2024 nemur 146 milljörðum króna sem er 1,5% minna en á sama tímabili á síðasta ári að teknu tilliti til gengisbreytinga.

Í greiningu Radarsins segir að samdráttinn megi „fyrst og fremst rekja til tveggja afurðaflokka, þ.e. heilfrysts fisks (-31%) og svo fiskimjöls (-24%). Í báðum þessum flokkum voru loðnuafurðir, þ.e. loðnumjöl og heilfryst loðna, fyrirferðarmiklar í fyrra. Það er því engum vafa undirorpið að loðnubrestur setur svip sinn á útflutningstekjur í ár. Eins er töluverður samdráttur í útflutningsverðmæti rækju á milli ára (-19%), en vægi hennar er ekki mikið í heildarsamhenginu.“

Þá eykst útflutningsverðmæti ferskra afurða um 10% á tímabilinu, saltaðra og þurrkaðra afurða um 8% og frystra flaka um 1%.

Verðmæti afurða undir heitinu „aðrar sjávarafurðir“ eykst um 4%. „Þar undir teljast meðal annars loðnuhrogn. Reikna má með að einhver útflutningur hafi verið á loðnuhrognum nú í maí líkt og undanfarna mánuði frá síðustu vertíð. Enda var metframleiðsla á hrognum í loðnuvertíðinni í fyrra, sem að stórum hluta eru enn eftir í birgðum hér á landi,“ segir á Radarnum.

Mynd/Radarinn

• Blogga um frétt