Ísland, Evrópusambandið og Rússland eru ekki aðilar að samkomulaginu og gefa sjálfstætt út sína kvóta á grundvelli þeirrar hlutdeildar sem gert er tilkall til. Hefur Ísland úthlutað 120 þúsund tonnum til íslenskra útgerða, sem er 16,3% af ráðgjöfinni.

Í þríhliða samningnum má lesa að kvótinn sem fellur í hlut Norðmanna er 229 þúsund tonn eða sem nemur 31% af ráðgjöf ICES, en Bretar fá 27,48% í sinn hlut, alls rúm 203 þúsund tonn, og Færeyingar fá tæp 99 þúsund tonn eða sem nemur 13,35% af ráðgjöfinni.

Áframhaldandi samstarf

Þríhliða samningur ríkjanna gerir ráð fyrir að Færeyjar og Noregur úthluti makrílkvóta til sinna skipa árin 2025 og 2026 í sama hlutfalli af ráðgjöf ICES og gert er vegna makrílvertíðarinnar á þessu ári. Bretland mun hins vegar auka hlutdeild sína smávægilega, í 27,83%.

Fari svo að enn hafi ekki tekist að ná samningi um makrílveiðarnar sem nær til allra strandríkja árið 2026 mun samkomulagið halda áfram óbreytt nema ríki dragi sig úr því með árs fyrirvara.

Þá segjast samningsaðilar opnir fyrir því að fleiri ríki gerist aðilar að samkomulaginu. Þykir það þó nokkuð ólíklegt þar sem Noregur hefur ekki fallist á kröfu Íslands um 16,3% hlutdeild í veiðunum.

Útbreiðsla kolmunna makríls og norsk-íslenskrar síldar. Engir samningar eru til staðar um skiptingu aflahlutdeildar milli strandríkjanna. Kort/mbl.is

Bretland fær greiðslur

Samhliða þríhliða samningnum hafa ríkin þrjú gert tvíhliða samninga milli sín um aðgengi að lögsögum hvert annars. Í samningi Noregs og Bretlands kemur fram að norsk skip fá að veiða meira en helming af makrílkvóta sínum í breskri lögsögu eða 123.330 tonn. Fyrir þessa heimild yfirfærir Noregur 23.660 tonn af kvóta sínum til Bretlands, þó með því skilyrði að Bretar veiði þann afla í eigin lögsögu.

Sams konar samkomulag hafa Færeyjar gert við Bretland og fá færeysk skip að veiða allt að 31 þúsund tonn í breskri lögsögu gegn því að 9.982 tonn af makrílkvóta Færeyja færist til Bretlands. Auk þess gerðu Færeyjar samning við Noreg um að færeysk skip fái að sækja rúmlega 35 þúsund tonn af makríl í norskri lögsögu.

Með viðbótarkvótanum hefur Bretland 236.853 tonn til úthlutunar til sinna skipa sem er þá tæplega 32% af ráðgjöf á meðan Noregur situr eftir með tæp 28% og Færeyjar með 12% hlut.

Sætir gagnrýni

Þessi aðferðafræði Noregs og Færeyja, að greiða Bretum fyrir aðgang að lögsögunni, hefur sætt mikilli gagnrýni, sérstaklega af hálfu útgerðarmanna í Evrópusambandinu. Hafa yfirvöld í Færeyjum og Noregi verið sökuð um að vísvitandi auka hlutdeild sína í makrílnum í þeim tilgangi að geta fært Bretum að gjöf gegn veiðum í lögsögu þeirra.

Kölluðu samtök evrópskra útgerða (Europeche) á síðasta ári eftir þvingunaraðgerðum gegn Færeyjum og Noregi vegna háttsemi þeirra.

Frétt af mbl.is

Vilja viðskiptaaðgerðir gegn Noregi og Færeyjum

Tengdar fréttir

Makrílveiðar

Eining um heildarkvóta en ekki skiptingu

• Útbreiðsla makríls í íslenskri landhelgi ein sú minnsta
• „Veiðiárangur er oft spurning um heppni“
• „Þetta gengur mjög rólega og lítið um makríl“
• Fyrsti makríllinn úr íslenskri lögsögu

» Fleiri tengdar fréttir