Landvernd og Náttúruverndarsamtök Íslands gera í bréfi til Bjarna Benediktssonar forsætisráðherra (sem einnig er matvælaráðherra), kröfu um að hann fresti því að afgreiða umsóknir um leyfi til hvalveiða þar til ný ríkisstjórn hefur verið mynduð.
„Verndun lífríkis sjávar er brýnasta hagsmunamál landsins og veiðar á hrefnum og langreyðum á grunni hæpins fyrirvara við alþjóðlegu hvalveiðibanni mun ekki styrkja baráttu Íslendinga fyrir verndun hafsins – lífshagsmunum þjóðarinnar,“ segir í bréfinu sem sent var forsætisráðherra á dögunum.
Fjögur fyrirtæki hafa sótt um leyfi til hvalveiða en ekki er vitað hvort umsóknir verða afgreiddar fyrir kosningar, sen stutt er til stefnu enda er kosið á morgun. Starfsstjórn gæti þó þurft að sitja nokkurn tíma eftir kosningar, allt eftir því hvernig viðræður um myndun nýrrar ríkisstjórnar munu ganag að kosningum loknum.
Samtökin segjasst telja nauðsynlegt að bíða eftir niðurstöðu starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða áður en ákvörðun er tekin um hvort leyft verði að veiða hvali.
„Undirrituð samtök krefjast þess að afgreiðslu umsókna á leyfum til hvalveiða verði frestað þar til ný ríkisstjórn með stuðning meirihluta Alþingis hefur verið mynduð og ráðherra málaflokksins gefst tími til að sinna rannsóknarskyldu sinni með viðunandi hætti,“ segir í bréfinu sem undirritað er af Þorgerði Maríu Þorbjarnardóttur formanni Landverndar og Árna Finnsyni formanni Náttúruverndarsamtaka Íslands.
Telja þau einnig „vandséð“ hvaða tilgangi það myndi þjóna að veita leyfi til að veiða allt að 161 langreyð þar sme þeim þykir óljóst hvernig það efli íslenskan efnahag. Vísa þau til umfjöllunar japanska miðilsins Asahi Shimbun um að í júlí hafi verið í Japan um tvö þúsund tonn af frosnu langreyðakjöti frá Íslandi ósellt á meðan talið er að Japanir leggi sér til munns um eitt til tvö þúsund tonn á ári.
„Ætla má að 150 dauðar langreyðar gæfu af sér um það bil 1.800 tonn af kjöti, sem færi langleiðina með að skapa verulegt offramboð á markaði fyrir hvalkjöt í Japan. Við bætist að japönsk stjórnvöld hafa veitt leyfi til veiða á 59 langreyðum á ári innan 200 mílna efnahagslögsögu landsins, sem gefa af sér önnur 700 tonn af kjöti. Hvalkjöt frá Íslandi myndi því þrengja að vörum frá Kyodo Senpaku, sem einnig gerir út skip til veiða á langreyðum.“
Þá liggi fyrir að „japönsk fyrirtæki sem selja hvalkjöt frá Íslandi vilja ekki bera lagerkostnaðinn af óseldu kjöti. Þar af leiðandi greiða þau helst ekki fyrir vöruna fyrr en hún hefur selst til smásölufyrirtækja. Þangað til ber Hvalur hf. kostnaðinn af að halda lager.“
Telja samtökin „afar brýnt að starfandi matvælaráðherra sinni rannsóknarskyldu ráðherra um þessi efni og upplýsi á hvern hátt veiðar á langreyðum til útflutnings til Japans styrki efnahag landsins.“