Mjög dreift eignarhald er á aflaheimildum í flestum tegundum samkvæmt viðmiðum evrópskra samkeppnisreglna. Samkeppniseftirlitið styðst við umrædd viðmið og segir þau áreiðanlegustu leiðina til að mæla samþjöppun.
Ráðgjafarfyrirtækið Arev hefur verið að þróa hugbúnað til að auka gagnsæi á markaði fyrir samþjöppun aflaheimilda í sjávarútvegi. Stuðst er bæði við söguleg gögn sem og nýjustu gögn til að reikna út samkeppnisstuðla.
Einn þeirra stuðla sem Arev hefur reiknað út er svokallaður Herfindahl-Hirschman-stuðull sem þekktur er undir skammstöfuninni HHI. „Sá er talinn ein áreiðanlegasta vísbendingin um hve mikil samþjöppun á markaði er,“ segir á vef Samkeppniseftirlitsins. Þá segir að „markaðir þar sem HHI-gildi eru undir 1.000 eru almennt taldir vera virkir samkeppnismarkaðir. Samþjöppun telst í meðallagi þegar HHI-gildi er á bilinu 1.000 til 1.800, en mikil samþjöppun er til staðar þegar gildið fer yfir 1.800 stig.“
Samkvæmt útreikningum Arevs er HHI-gildi fyrir öll þorskígildi aðeins 595. Fyrir þorskkvóta er HHI-gildið 497, 621 í ýsu og 875 í ufsa. Gildið nær síðan 1.239 í karfa, en fyrir því eru skýrar ástæður að mati Arevs.
Þá hefur Arev einnig reiknað út markaðshlutdeild þriggja stærstu aðila á markaði (CR3) í hverri tegund fyrir sig og átta stærstu (CR8). Þrír stærstu aðilarnir eru með 27,6% markaðshlutdeild í þorskígildum og átta stærstu með 61,6%.
Til samanburðar má nefna að sex stærstu aðilar á dagvörumarkaði eru með um 97% markaðshlutdeild. Auk þess er HHI-gildi dagvörumarkaðarins 3.195.
Umfjöllunina má lesa í heild sinni hér.
Afurð | Dags. | Meðalverð |
---|---|---|
Þorskur, óslægður | 15.1.25 | 451,30 kr/kg |
Þorskur, slægður | 15.1.25 | 618,12 kr/kg |
Ýsa, óslægð | 15.1.25 | 395,27 kr/kg |
Ýsa, slægð | 15.1.25 | 251,51 kr/kg |
Ufsi, óslægður | 15.1.25 | 226,39 kr/kg |
Ufsi, slægður | 15.1.25 | 255,74 kr/kg |
Undirmálsufsi, óslægður | 26.7.23 | 10,00 kr/kg |
Undirmálsufsi, slægður | 14.1.25 | 21,00 kr/kg |
Djúpkarfi | 6.1.25 | 90,00 kr/kg |
Gullkarfi | 15.1.25 | 174,32 kr/kg |
15.1.25 Þorleifur EA 88 Þorskfisknet | |
---|---|
Þorskur | 2.805 kg |
Samtals | 2.805 kg |
15.1.25 Friðrik Sigurðsson ÁR 17 Þorskfisknet | |
---|---|
Sandkoli | 63 kg |
Ýsa | 25 kg |
Skarkoli | 3 kg |
Samtals | 91 kg |
15.1.25 Sæþór EA 101 Þorskfisknet | |
---|---|
Þorskur | 4.621 kg |
Ufsi | 939 kg |
Ýsa | 369 kg |
Karfi | 92 kg |
Samtals | 6.021 kg |
15.1.25 Fjóla SH 7 Plógur | |
---|---|
Breiðasundsskel | 1.110 kg |
Ígulker Bf A | 412 kg |
Samtals | 1.522 kg |
Afurð | Dags. | Meðalverð |
---|---|---|
Þorskur, óslægður | 15.1.25 | 451,30 kr/kg |
Þorskur, slægður | 15.1.25 | 618,12 kr/kg |
Ýsa, óslægð | 15.1.25 | 395,27 kr/kg |
Ýsa, slægð | 15.1.25 | 251,51 kr/kg |
Ufsi, óslægður | 15.1.25 | 226,39 kr/kg |
Ufsi, slægður | 15.1.25 | 255,74 kr/kg |
Undirmálsufsi, óslægður | 26.7.23 | 10,00 kr/kg |
Undirmálsufsi, slægður | 14.1.25 | 21,00 kr/kg |
Djúpkarfi | 6.1.25 | 90,00 kr/kg |
Gullkarfi | 15.1.25 | 174,32 kr/kg |
15.1.25 Þorleifur EA 88 Þorskfisknet | |
---|---|
Þorskur | 2.805 kg |
Samtals | 2.805 kg |
15.1.25 Friðrik Sigurðsson ÁR 17 Þorskfisknet | |
---|---|
Sandkoli | 63 kg |
Ýsa | 25 kg |
Skarkoli | 3 kg |
Samtals | 91 kg |
15.1.25 Sæþór EA 101 Þorskfisknet | |
---|---|
Þorskur | 4.621 kg |
Ufsi | 939 kg |
Ýsa | 369 kg |
Karfi | 92 kg |
Samtals | 6.021 kg |
15.1.25 Fjóla SH 7 Plógur | |
---|---|
Breiðasundsskel | 1.110 kg |
Ígulker Bf A | 412 kg |
Samtals | 1.522 kg |