Unglingar kvíða sem aldrei fyrr

Unglingsárin geta verið mörgum torveld.
Unglingsárin geta verið mörgum torveld. Unsplash.com/katarzyna

Kvíði og þunglyndi er orðið vaxandi vandamál hjá unglingum nú til dags. Líf þeirra er um margt ólíkt foreldra þeirra. Tækniframfarir, samfélagsmiðlar, félagslegur þrýstingur – allt þetta er afar streituvaldandi fyrir ungt fólk til viðbótar við hinar hefðbundnu hormónabreytingar unglingsáranna. 

Í viðtali við Times gefur Erica Komisar sálgreinir foreldrum ráð um hvernig bregðast megi við þessum krefjandi árum unglinga. 

Foreldrar þurfa að vera til staðar

„Sem foreldrar verðum við að vera eins mikið til staðar og hægt er, líkamlega og andlega. Foreldrar gegna lykilhlutverki í andlegri heilsu barna sinna. Það virðist ríkja mikill misskilningur um hversu mikilvægir foreldrar eru á þessum árum. Auk þess sem lítill skilningur virðist vera á eðli unglingsáranna almennt. Unglingsárin byrja um níu ára aldur, miklu fyrr en almennt er talið, og enda í kringum 25 ára, mun síðar en almennt er talið,“ segir Komisar og leggur áherslu á að foreldrar séu alltaf til staðar.

„Foreldrar þurfa að vera stöðugt á varðbergi og leita að merkjum og hlúa að andlegri heilsu barnanna. Það að vera mikið til staðar er betra en að gefa bara nokkrar gæðastundir hér og þar. Börnin þurfa á þér að halda þegar þau þurfa á þér að halda en ekki þegar þú gefur þér loks tíma til þess.

Þurfa að geta tjáð sig um erfiðar tilfinningar

Foreldrar þurfa að veita öruggt rými fyrir allar tilfinningar barnanna en ekki sigta bara út þær góðu. Foreldrar mega til dæmis ekki skamma börn fyrir að lýsa fyrir þeim hugsunum um að svipta sig lífi. Ef þeir geta ekki sagt foreldrum sínum þetta, þá hverjum?“

Komisar segir þó að til sé tegund kvíða sem er eðlileg. „Við getum greint á milli eðlilegs kvíða og alvarlegri með því að horfa á hversu lengi einkennin vara og hversu alvarleg þau eru. Það er til dæmis alveg eðlilegt að taka einn dag í að vera þungur í skapi en kvíðinn ætti ekki að vera varanlegur félagsskapur. Þá þarf að spyrja sig hvort þetta aftri þeim frá eðlilegu lífi. Er svefninn í lagi? Er enn verið að umgangast vinina?“

Nokkur góð ráð:

  • Það hvernig maður skilgreinir velgengni í lífinu skiptir máli. Ást og hamingja umfram veraldleg gæði og eignir. Það að fá ekki 10 í öllu þýðir ekki að manni hafi mistekist í lífinu.
  • Sýndu þeim að það sé í lagi að reiðast og sýna sorg. Og ekki spara knúsin.
  • Ekki segja þeim að þau geti allt. Foreldrar halda oft að það að ýta þeim áfram byggi upp sterka sjálfsmynd. Það þarf ekki að vera. Það þarf að hjálpa þeim að sjá styrkleika sína jafnt sem veikleika og takast á við þá.
  • Unglingar þurfa rútínu og reglur en líka sveigjanleika. Of margar og strangar reglur geta alið af sér kvíða.
mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert

Spurt og svarað

húðlæknir á Húðlæknastöðinni svarar spurningum lesenda

sálfræðingur á Sálfræðistofunni Sálarlíf svarar spurningum lesenda

einstaklings- og fjölskylduráðgjafi svarar spurningum lesenda

endurskoðandi svarar spurningum lesenda

Klínískur félagsráðgjafi hjá Lausninni

hjúkrunar- og kynfræðingur svarar spurningum lesenda

svarar spurningum um lögfræðileg mál

lýtalæknir svarar spurningum lesenda