Vanja frændiBorgarleikhússins gerist í rússneskri sveit í kringum aldamótin 1900. Gunnar Þorri Pétursson hefur unnið nýja og einstaklega þjála þýðingu á leikritinu sem færir tungutak persóna nær nútímaáhorfendum. Eins og Gunnar Þorri bendir á í grein sinni í leikskrá var Tsjekhov snemma gagnrýndur fyrir skort á eiginlegri atburðarás í verkinu sem fjalli aðeins um persónur sem séu fastar í óþægilegum aðstæðum. Þessa gagnrýni má hæglega heimfæra á fleiri leikrit Tsjekhovs og séu áhorfendur að leita að framvindudrifnu plotti er hætt við því að þeir verði fyrir vonbrigðum.

Unnur Ösp Stefánsdóttir og Katrín Halldóra Sigurðardóttir leika Jelenu og Sonju í Vanja frænda. mbl.is/Ásdís Ásgeirsdóttir

Aðal Tsjekhovs sem leikskálds felst ekki í fléttunni heldur í margbrotnum og spennandi persónum sem eru oft alls ekki samkvæmar sjálfum sér þegar kemur að leit þeirra að tilgangi lífsins, þrá eftir breytingum og hamingju, von um ást, ótta við þverrandi ungdómsþrek og eftirsjá eftir glötuðum tækifærum. Breyskleiki persónanna og samspil við aðstæður fá áhorfendur auðveldlega til að sveiflast milli samúðar og hláturs. Persónur Tsjekhovs segja iðulega eitt og gera síðan annað, sem býr til spennandi dýnamík í heimi verksins og heldur áhorfendum sífellt á tánum.

Óhætt er að segja að tónninn sé sleginn snemma í uppfærslunni þegar Marína fóstra býður Astrov lækni að þiggja te sem læknirinn afþakkar ákveðið um leið og hann tekur sér tebolla og drekkur af ákefð. Skýr lestur Brynhildar á verkinu, frábær leikaravinna, sú ákvörðun að láta persónur iðulega ávarpa áhorfendur beint, hárnákvæm tempóskipti og nærvera þögulla persóna í helstu lykilsenum magnar lífið í þessu góða leikriti og skapar sterka og heildstæða leikhúsupplifun sem enginn ætti að láta fram hjá sér fara,“ skrifar Silja í leikdómi sínum og fer í framhaldinu yfir frammistöðu leikara og annarra listrænna aðstandenda.