Omega-3 fitusýrurnar eru aðallega unnar úr feitum kaldsjávarfiski, sem annaðhvort er þá gott að borða eða taka inn bætiefni sem unnin eru úr fiskinum. Fitan í fiskinum inniheldur tvær mikilvægar omega-3 fitusýrur, annars vegar DHA (docosahexaenoic-sýru) og hins vegar EPA (eicosapentaenoic-sýru). Bestu fituna (lýsið) er að fá úr fiski eins og villtum laxi, síld, hvítum fiski eins og þorski, sardínum og ansjósum.

Omega-fitusýrurnar er ýmist hægt að fá í fljótandi formi eða í hylkjum, annaðhvort bara Omega-3 eða blöndu af Omega 3-6-9. Sjálf tek ég reglulega inn til skiptis Omega-3 og svo Omega 3-6-9 blönduna frá NOW. Fyrir börnin er NOW svo með DHA-tuggutöflur með ávaxtabragði, sem flest börn eru sérlega ánægð með.

MUNURINN Á OMEGA-3 OG 6

Rannsóknir hafa leitt í ljós að mikinn fjölda fólks skortir Omega-3, svo og aðrar fitusýrur, en sá skortur getur haft alvarlegar afleiðingar á heilsufarið. Fyrir nokkrum árum var mikið fjallað um það að Omega-6 fitusýrurnar væru hættulegar, en hið rétta er að voðinn er bara vís ef hlutfall Omega-6 er miklu hærra í fæðu okkar en Omega-3. 

Omega-6 fitusýrurnar er að finna í fæðutegundum eins og steiktri fæðu, skyndibitamat (djúpsteiking) og tilbúnum réttum sem innihalda jurtaolíur eins og sojabaunaolíu, canola-olíu (seld undir því nafni, en einnig sem repju-, rapeseed- og grænmetisolía) sólblómaolíu, bómullarfræsolíu og maísolíu.

Þegar neysla á Omega-6 er of mikil, getur hún dregið úr getu líkamans til að melta (brjóta niður) heislusamlegar Omega-3 fitursýrur. Því skiptir mataræðið miklu máli þegar kemur að Omega-6 í líkamanum og jafnvægi milli þess og Omega-3.

OMEGA-3 FITUSÝRURNAR ERU MIKILVÆGAR

Rannsókn við Harvard-háskóla í Bandaríkjunum leiddi í ljós að ein af tíu helstu dánarorsökum þar í landi er skortur á Omega-3 fitusýrum. Fitusýrur úr fiski draga meðal annars úr líkum á hjartasjúkdómum og heilablóðfalli, auk þess sem þær draga úr þunglyndiseinkennum, háþrýstingi, athyglisbresti (ADHD), liðverkjum, liðagigt og krónískum húðvandamálum eins og exemi.

Margir telja að Omega-3 hjálpi fólki að léttast, auka frjósemina og orkuna, auk þess sem Omega-3 er talið afar mikilvæg fyrir heilaþroska ungra barna.

HELSTU ÁHRIF OMEGA-3 Á HEILSUNA

Omega-3 fitusýrurnar eru taldar hafa ótalmörg mismunandi áhrif á heilsufar okkar, en hér koma 10 þau helstu.

1 – OMEGA-3 OG ADHD-EINKENNI

Rannsóknir hafa meðal annars sýnt að Omega-3 dregur úr ADHD-einkennum eins og eirðarleysi og árásargirni og betur gengur að ljúka verkefnum og stunda nám. Fitusýrur úr fiski eru taldar hafa þessi áhrif í gegnum heilastarfsemina, sem er ekki ólíklegt þar sem 60% heilans samanstanda af fitu.

2 – OMEGA-3 HÆGIR Á EINKENNUM ALZHEIMER’S

Fitusýrur sem nauðsynlegar eru heilastarfsemi er að finna í fiskifitunni og þær hægja ekki bara á vitrænni hnignun, heldur geta þær líka komið í veg fyrir almenna heilarýrnun hjá eldra fólki.

3 – OMEGA-3 SEM VÖRN GEGN KVÍÐA OG ÞUNGLYNDI

Þunglyndi er orðið eitt helsta heilsufarsvandamál heims í dag, en einkennin koma meðal annars fram sem depurð, sinnuleysi og almennt áhugaleysi á lífinu. Omega-3 fitusýrurnar, ekki hvað síst EPA-fitusýran virðist hafa mikil áhrif sem vörn gegn þunglyndi.

4 – OMEGA-3 GEGN LIÐAGIGT

Rannsóknir hafa leitt í ljós að Omega-3 fitusýrur hafa jafngóð áhrif á liðagigtareinkenni og ýmis steralaus bólgueyðandi lyf, auk þess sem fitusýrurnar teljast öruggari valkostur og hafa engar aukaverkanir.

5 – OMEGA-3 OG KRABBAMEIN

Ýmsar vísindarannsóknir hafa sýnt að fitusýrur úr fiski geta komið í veg fyrir og unnið bug á ýmsum tegundum krabbameina. Meðal annars kom í ljós að hjá þeim sem tóku sem mest af Omega-3 var 55% lægri tíðni ristilkrabbameins. Neysla á Omega-3 hefur líka verið tengd minni líkum á blöðruhálskirtils- og brjóstakrabbameinum.

6 – OMEGA-3 GETUR BÆTT AUGNHEILSUNA

DHA-fitusýran í Omega-3 er mikilvægt byggingarefni fyrir heila og sjónhimnu augna. Ef við fáum ekki nóg af DHA aukast líkur á sjónvandamálum. Einnig hefur verið sýnt fram á að nægilegt magn af Omega-3 dregur úr kölkun augnbotna, en hún er helsta orsök sjónskemmda og blindu í heiminum í dag.

7 – OMEGA-3 HEFUR GÓÐ ÁHRIF Á HJARTA- OG ÆÐAKERFIÐ

Rannsóknir hafa sýnt að fitusýrur úr fiski draga úr bólgum og geta hindrað eða haft bætandi áhrif á hjarta- og æðasjúkdóma. Þær hafa einnig verið tengdar við betri batalíkur þeirra sem fá hjartaáföll.

8 – OMEGA-3 BÆTIR HEILSU SYKURSJÚKRA

Rannsóknir hafa sýnt að fitusýrur úr fiski draga úr líkum á heilabilun hjá þeim sem eru sykursjúkir, þar sem þær vernda frumurnar í dreka (hippocampus) heilans gegn eyðileggingu. Að auki draga þær úr skaða oxandi streituáhrifa á æðakerfi líkamans.

9 – OMEGA-3 STYRKIR HÚÐ OG HÁR

Áhrif Omega-3 geta verið mikil á húðina, sem er stærsta líffæri líkamans, meðal annars með stuðningi við fituuppleysanleg bætiefni og stuðla þannig að sléttri og teygjanlegri áferð húðar og draga þannig úr hrukkumyndun.

10 – OMEGA-3 STYRKIR STARFSEMI ÓNÆMISKERFISINS

Omega-3 fitusýrurnar styrkja almennt ónæmiskerfi líkamans. Því er mikilvægt að neyta þeirra reglulega, hvort sem það er gert í gegnum neyslu á fiski eða með því að taka inn bætiefni með Omega-3.

Ef þér fannst þessi grein áhugaverð, deildu henni þá endilega með öðrum.

Heimildir: Greinar á vefsíðum www.draxe.com - www.healthline.com og www.laeknabladid.is