Áform Arnarlax ehf. um tíu þúsund tonna laxeldi í Ísafjarðardjúpi eru talin hafa veruleg jákvæð áhrif fyrir samfélagið á Vestfjörðum, að því er fram kemur í frummatsskýrslu um mat á umhverfisáhrifum vegna áforma Arnarlax.

Í skýrslunni, sem unnin hefur verið af Verkís og birt hefur verið á vef Skipulagsstofnunar, segir að „áhrif 10.000 [tonna] ársframleiðslu Arnarlax á laxi í Ísafjarðardjúpi með 10.000 tonna hámarkslífmassa á hverjum tíma eru metin óveruleg fyrir ástand sjávar og svifsamfélag og á nytjastofna sjávar og spendýr, óveruleg til nokkuð neikvæð fyrir botndýralíf, ásýnd og haf- og strandnýtingu og óveruleg til nokkuð jákvæð fyrir fugla.“

Fyrirbyggjandi aðgerðir

Þá segir að laxeldið muni líklega hafa óveruleg áhrif á náttúrulega laxastofna með tilliti til fisksjúkdóma og laxalúsar ef viðhafðar eru mótvægisaðgerðir og markviss vöktun. Jafnframt er ekki talin mikil hætta á erfðablöndun.

„Að teknu tilliti til mótvægisaðgerða er talið ósennilegt að fyrirhugað eldi á frjóum laxi skaði villta laxastofna með tilliti til hættu á erfðablöndun umfram það sem forsendur áhættumats erfðablöndunar setur. Með hliðsjón af ráðgjöf Hafrannsóknastofnunar og mótvægisaðgerðum eru áhrif 10.000 tonna eldis á frjóum laxi metin óveruleg til nokkuð neikvæð á erfðaefni villtra laxfiska. Áhrifin verði staðbundin og líklega afturkræf miðað við að mótvægisaðgerðir leiði til þess að innblöndun verði lítil. Eldi á 10.000 tonnum af ófrjóum laxi er ekki líklegt til að hafa áhrif á erfðir náttúrulegra laxastofna í Ísafjarðardjúpi og áhrif því metin í mesta lagi óveruleg á náttúrulega laxastofna í Ísafjarðardjúpi,“ segir í skýrslunni.

Áhrif á ýsustofninn

Þegar áhrifin eru skoðuð með hliðsjón af samanlögðum áhrifum fyrirhugaðs eldis Arnarlax og annars fiskeldis í Ísafjarðadjúpi og við Vestfirði blasir við nokkuð neikvæðari sýn að mati skýrsluhöfunda.

„Samlegðaráhrif með öðru fiskeldi í Ísafjarðardjúpi og við Vestfirði eru metin nokkuð neikvæð fyrir ástand sjávar, botndýralíf og haf- og strandnýtingu, en gætu orðið nokkuð til talsvert neikvæð fyrir náttúrulega laxastofna, ef um er að ræða frjóan lax, en líklega í mesta lagi óveruleg í tilfelli ófrjós eldislax. Samlegðaráhrif ásýndar eru metin óveruleg til talsvert neikvæð en verulega jákvæð fyrir samfélag svæðisins.“

Ef litið er til nytjastofna er talið að fyrirhugað laxeldi í Ísafjarðardjúpi muni ekki hafa bein áhrif á rækjustofn og þorskungviði, miðað við þróun útbreiðslu tegundanna í Ísafjarðardjúpi undanfarna áratugi. „Ýsa er hins vegar nokkuð útbreidd utan við Æðey og gæti eldið haft áhrif á ætisslóð fisksins, en botndýr eru meginfæða ýsunnar. Neikvæð áhrif verða staðbundin en miðað við það að ýsuungviði er víða í Ísafjarðardjúpi er líklegt að áhrif eldisins verði óveruleg og einnig afturkræf ef eldinu verður hætt.“