Í síðustu viku hófst eldvarnaátak sem Landssamband slökkviliðs- og sjúkraflutningamanna hefur staðið árlega fyrir síðustu 30 ár. Átakinu er ætlað fræða átta ára grunnskólabörn um allt land og fjölskyldur þeirra um mikilvægi þess að hafa eldvarnir og öryggi á heimilum í fyrirrúmi. Ætla má að vel á annað hundrað þúsund Íslendingar hafi fengið þessa fræðslu í gegnum tíðina og þykir fullt tilefni til að varpa ljósi á forvarnir sem tengjast eldvörnum - það er aldrei of varlega farið.

Maron Berg Pétursson, varaslökkviliðsstjóri hjá Slökkviliði Akureyrar, segir mikilvægast af öllu að setja reykjaskynjarana í fyrsta sæti þegar litið er til eldvarna heimilisins en Eldvarnaátakinu var hleypt af stokkunum í Síðuskóla á Akureyri síðastliðinn fimmtudag.

„Reykskynjarar bjarga mannslífum. Þeir eiga að vera í öllum rýmum íbúðarinnar. Þá þarf einnig að prófa reglulega, helst fjórum sinnum á ári, og skipta þarf árlega um rafhlöðu í flestum gerðum reykskynjara,“ segir hann og bendir á að slökkvitæki og eldvarnateppi séu ekki síður nauðsynlegur öryggisbúnaður og ætti að vera sýnilegur á hverju heimili.

Landssamband slökkviliðs- og sjúkraflutningamanna hefur staðið fyrir Eldvarnaátakinu í um 30 ár. Ljósmynd/LSOS

Góð reynsla af Eldvarnaátakinu

Maron segir ánægjulegt hversu áhugasöm börn eru um eldvarnir því það sé nauðsynlegt að leggja grunn að því að kenna börnum að bregðast rétt við. Hann segir ríka áherslu lagða á að börnin þekki neyðarnúmerið 112 og geti hringt eftir aðstoð ef slíkar aðstæður kunni að koma upp í framtíðinni.

„Við höfum góða reynslu af því að fræðslan til barnanna skili sér í auknum eldvörnum heima fyrir. Þau tala við foreldra sína um eldvarnir á heimilinu, hvort þau séu með nægilega marga reykskynjara, slökkvitæki og eldvarnateppi og hvort flóttaleiðir séu fullnægjandi,“ segir Maron en á meðal fræðsluefnis Eldvarnaátaksins er notast við handbók Eldvarnabandalagsins og börnunum sýnd teiknimyndin um Loga, Glóð og Brennu-Varg sem slær alltaf í gegn og sýnir svo vel með einföldum hætti hversu mikilvægt er að huga vel að eldvörnum heima fyrir og fara varlega með opinn eld.

Eldvarnaátakið hefur sýnt góða raun síðustu áratugi og börnin eru móttækileg fyrir upplýsingum um eigið öryggi og annarra. Ljósmynd/LSOS

Reykskynjarar í fyrsta sæti

„Okkur þykir fullt tilefni til að hvetja unga sem aldna að fara varlega. Opinn eldur eins og kertaljós getur verið hættulegur og því er gott að gæta ávallt vel að sér þegar kveikt er á kertum og skilja þau aldrei eftir eftirlitslaus eða hafa logandi kerti nálægt gardínum,“ segir hann og bendir á að með aukinni tækni fylgi áskoranir í eldvörnum.

„Það er ekki síður mikilvægt að hlaða snjalltæki og rafhlaupahjól í öruggu umhverfi. Það er algengt að eldsupptök tengist rafmagni og hleðslu. Matseld er einnig algeng orsök eldsvoða svo það borgar sig að fara varlega í eldhúsinu og hafa eldvarnateppi til taks.“

Maron ítrekar mikilvægi reykskynjara og minnir á að dagur reykskynjarans sé haldinn 1. desember á hverju ári. Þá segir hann sérstaklega mikilvægt að eldvarnir séu hafðar ofarlega í huga þegar líða fer að jólum og áramótum.

„Þann dag viljum við hvetja fólk til að fara yfir öryggismál heimilisins. Kanna virkni reykskynjara, yfirfara rafhlöðurnar og rifja upp flóttaleiðir með heimilisfólki. Reykskynjari er ekki að fara bjarga neinum ef rafhlaðan virkar ekki,“ segir Maron og hvetur fólk til að gera daginn að skemmtilegri og gagnlegri samverustund með fjölskyldunni.

Slökkviliðsmenn á Akureyri æfðu viðbúnað í eldsvoða og settu reykræstingu á svið. mbl.is/Margrét Þóra

Aldrei of varlega farið um hátíðirnar

„Nú þegar hátíðirnar ganga í garð er líka gott að heimilisfólk rifji upp meðhöndlun á flugeldum og hvernig maður á að haga sér í nálægð við flugelda og brennur,“ segir hann og bendir á að það er aldrei of varlega farið þegar flugeldar eru annars vegar.

„Miklu máli skiptir að fylgja öllum leiðbeiningum og sýna aðgát þegar kemur að flugeldum, það á aldrei að fikta í þeim. Það er ekki verra að klæðast tregbrennanlegum efnum eins og ullarfatnaði þegar átt er við flugelda og passa að halda fjarlægð þegar búið er að kveikja í þræðinum. Það sama má segja um brennur, það er mikilvægt að halda góðri fjarlægð frá brennum og passa upp á vindátt,“ segir Maron og minnir á að börn jafnt sem fullorðnir eigi að nota hlífðargleraugu og hanska þegar kveikt er í flugeldum.

„Það getur allt gerst og það er betra að vera alltaf viðbúinn því. Við leggjum mikla áherslu á að minna fólk á eldvarnir og tryggja þar með öryggi þess. Ef upp kemur eldur á heimilum er mikilvægast af öllu að koma sér út og hringja í neyðarnúmerið 112.“

Landssamband Slökkviliðs- og sjúkraflutningamanna þakkar eftirtöldum styrktaraðilum Eldvarnaátaksins fyrir stuðninginn: 112, HMS, SHS, Eignarhaldsfélagið Brunabótafélag Íslands, ásamt fleirum.

Eldvarnaátakinu var hrundið af stað í Síðuskóla á Akureyri þar sem börn í 3. bekk fylgdust með af miklum áhuga og sýndu varkárni í kringum eldinn. Ljósmynd/LSOS