Svíþjóð mun bætast í hóp þeirra ríkja sem banna losun skolvatns úr útblásturshreinsibúnaði skipa. Svokallaður vothreinsibúnaður (e. Scrubber) hreinsar útblástur skipa í þágu umhverfisins en flest skipanna dæla síðan úrganginum í sjóinn þar sem hann safnast upp og er hann talinn skaða lífríki sjávar.

„Losun frá hreinsibúnaði skipa er, jafnvel í mjög litlum styrk, skaðlegt fyrir lífríki sjávar. Notkun hreinsibúnaðar eykur einnig heildareldsneytiseyðslu um 2 til 3 prósent, sem einnig eykur losun koltvísýrings. Þegar ríkisstjórnin leggur nú fram tillögu um að banna losun frá hreinsibúnaði er mikilvægt skref stigið bæði í átt að betra sjávarlífi og bættu loftslagi, “ sagði Romina Pourmokhtari, loftslags- og umhverfisráðherra Svíþjóðar, í tilkynningu sem birt var nýverið á vef sænska stjórnarráðsins.

Mun losun skolvatns í sjó frá sjóförum vera óheimil í sænskri landhelgi frá og með 1. júlí 2025 og losun skolvatns úr útblástursbúnaði í vatn almennt vera óheimilt í Svíþjóð frá 1. janúar 2029.

Enn hefur ekki verið tekin afstaða til banns við notkun búnaðar af þessu tagi umhverfis Ísland en notkun hans sætir takmörkunum í 37 ríkjum á heimsvísu nú þegar.

Hvatning?

Í vor var greint frá því að samstaða hafi myndast á danska þinginu um að banna losun skolvatns úr hreinsunarbúnaði af þessum toga innan landhelgi Danmerkur.

Við tilefnið sagði Árni Finnsson, formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands, að ákvörðun Dana ætti að vera hvatning fyrir íslensk stjórnvöld að banna losun skolvatns umhverfis Íslands.

Ekkert hefur áunnist í átt að banni við losun skolvatns hér á landi eftir því sem 200 mílur komast næst.

Frétt af mbl.is

Banna mengandi búnað sem leyfður er á Íslandi

Ekki sjálfbær lausn

Notkun á vothreinsibúnaði hefur aukist verulega á undanförnum árum, sérstaklega eftir að ríki gerðu samkomulag á vettvangi Alþjóðasiglingamálastofnunarinnar (IMO) um að setja takmarkanir á notkun eldsneytis með hátt brennisteinsinnihald með undanþágu fyrir skip sem nota hreinsunarbúnað. Svartolía, sem inniheldur mikið brennistein, er mun ódýrari en annað eldsneyti.

Þá hafa vísindamenn sýnt fram á að skolvatnið frá hreinsunarbúnaðinum sé verulega mengað og inniheldur fjölda skaðlegra efna.

Frétt af mbl.is

Segja hreinsunarbúnað mengunarvald

Var niðurstaða vísindamanna við Chalmers-tækniháskólans í Gautaborg að 90% af skaðlegum efnum í evrópskum höfnum megi rekja til losunar vatns úr hreinsibúnaði skipa. Þar á meðal eru einnig þrávirk PAH-efni sem eru talin auka líkur á húð- lungna-, þvagblöðru-, lifrar- og magakrabbameinum.

„Að draga úr losun í andrúmsloftið með því að færa mengunarefnin í sjó er ekki sjálfbær lausn. Því er nú lögð fram tillaga um að banna losun hreinsiefna í hafið. Flestar sænskar útgerðir hafa þegar valið að nýta eldsneyti með svo lágu brennisteinsinnihaldi að þeir halda sig innan losunarkrafna án hreinsibúnaðar. Nú viljum við að það taki til allra skipa á sænsku hafsvæði,“ var haft eftir Andreas Carlson, innviða- og húsnæðismálaráðherra Svíþjóðar, í tilkynningunni.

Andreas Carlson, innviða- og húsnæðismálaráðherra Svíþjóðar. Ljósmynd/Regeringskansliet