Kamala Harris, fyrsti svarti kvenkyns varaforseti í sögu Bandaríkjanna og af asískum uppruna, stefnir á að brjóta á ný blað í sögubókunum með því að vera fyrsti kvenkyns forseti í sögu Bandaríkjanna.

Á sama tíma og Joe Biden Bandaríkjaforseti tilkynnti í gær að hann myndi ekki sækjast eftir endurkjöri, greindi hann frá því að hann styddi Kamölu Harris til að verða frambjóðandi demókrata.

„Það er minn heiður að hljóta stuðning for­set­ans og mín ætl­un er að hljóta þessa útnefningu,“ sagði Harris í til­kynn­ingu í gær.

Fátt virðist ætla að koma í veg fyr­ir að hún fái út­nefn­ingu Demó­krata­flokks­ins og mun hún því lík­lega mæta Don­ald Trump í for­seta­kosn­ing­un­um 5. nóv­em­ber.

Óvinsæll varaforseti

Sem vara­for­seti hef­ur hún þá átt erfitt með að skil­greina sig al­menni­lega og hef­ur verið gagn­rýnd fyr­ir slak­an ár­ang­ur í mál­efn­um sem henni var falið að vinna úr. Eru það mál eins og straum­ur ólög­legra inn­flytj­enda til Banda­ríkj­anna og að tryggja frek­ar kosn­inga­rétt fólks.

Margar milljónir ólöglegra innflytjenda hafa komið yfir landamærin frá Mexíkó og hafa hægrimenn sagt hana hafa klúðrað þessum málum. Á sama tíma urðu hörðustu vinstrimenn ósáttir við hana þegar hún sagði förufólkinu að „koma ekki“ til Bandaríkjanna.

Joe Biden hefur lýst yfir stuðningi við Kamölu Harris. AFP/Mandel Ngan

Þá var hún fengin til að vinna með þinginu að því að koma frumvarpi í gegn sem sneri í kosningaréttindum fólks. Það frumvarp strandaði í þinginu.

Harris er óvenju óvin­sæll vara­for­seti. Sam­kvæmt FiveT­hirtyEig­ht eru 38,6% Banda­ríkja­manna sáttir við störf henn­ar á sama tíma og 50,4% Banda­ríkja­manna eru ósáttir við störf henn­ar.

Hokin af reynslu úr réttarkerfinu

Ólíkt Biden og öðrum forsetaframbjóðendum í sögunni þá er Harris þekkt vegna reynslu henn­ar af rétt­ar­kerf­inu, ekki á stjórn­mála­ferli sín­um eða laga­setn­ingu.

Harris fædd­ist 20. októ­ber 1964 í Oak­land í Kali­forn­íu. Hún lauk námi frá How­ard Uni­versity í Washingt­on-­ríki. Varð hún síðar sak­sókn­ari og síðar yf­ir­sak­sókn­ari í San Francisco og síðar rík­is­sak­sókn­ari í Kali­forn­íu árið 2010. Varð hún þar með fyrsti svarti rík­is­sak­sókn­ari rík­is­ins.

Árið 2016 bauð hún sig fram í öld­unga­deild­ina og hlaut braut­ar­gengi, en Harris varð önn­ur svarta kon­an til að vera kos­in í öld­unga­deild­ina frá upp­hafi. Árið 2017 tók hún til starfa í þinginu og vakti athygli fyrir beinskeyttar yfirheyrslur sínar yfir ráðamönnum í ríkisstjórn Trumps.

Harris á ætt­ir að rekja til Suður-Asíu, en móðir henn­ar kom sem inn­flytj­andi til Banda­ríkj­anna frá Indlandi árið 1958, en faðir henn­ar kom frá Jamaíku árið 1961.

Mynd af Kamölu Harris þegar hún var barn. AFP

Lenti saman við Biden

Harris bauð sig fram í for­vali demó­krata fyr­ir síðustu for­seta­kosn­ing­ar, þar sem Biden var einn af mót­fram­bjóðendum henn­ar.

Lenti þeim meðal ann­ars sam­an í fyrstu kapp­ræðunum þar sem hún gagn­rýndi Biden fyr­ir and­stöðu sína á átt­unda ára­tugn­um við að samþykkja lög sem áttu að þvinga skóla til frek­ari aðlög­un­ar kynþátta.

Þrátt fyr­ir uppá­kom­una ákvað Biden að velja Harris sem vara­for­seta­efni sitt, en hún dró fram­boð sitt til baka sök­um lít­ils fylg­is.

Kamala Harris stefnir nú á Hvíta húsið. AFP/Samuel Corum

Mikill umhverfisverndarsinni

Harris er mik­ill um­hverf­is­vernd­arsinni og í for­val­inu hafði hún meðal ann­ars á stefnu sinni að banna berg­brot í leit að jarðefna­eldsneyti, sem oft­ast er kallað „frack­ing“.

Hún hef­ur verið öt­ull talsmaður fyr­ir því að kon­ur hafi aðgang að fóst­ur­eyðing­um og í fram­boði sínu var hún mót­fall­in því að halda skatta­lækk­un­um Don­alds Trumps frá ár­inu 2017. 

Það er ekki alltaf aug­ljóst hvar hún stend­ur í ákveðnum mál­um en hún hef­ur reynt að brúa bilið á milli vinst­ri­sinnuðustu fylk­inga flokks­ins við þær fylk­ing­ar sem eru næst miðjunni. Í sam­fé­lags­mál­um hef­ur hún þó verið með frjáls­lynd­ustu demó­kröt­un­um. 

Harris mynd­ar sér skoðanir eft­ir að hafa ígrundað mál ít­ar­lega og með hliðsjón af skoðana­könn­un­um, að sögn fólks sem hef­ur unnið með henni í gegn­um árin. Hef­ur hún þá verið treg til að styðja alltaf við yf­ir­grips­mikl­ar stefnu­breyt­ing­ar.

Saksóknari gegn sakfelldum manni

Frammistaða Harris sem sak­sókn­ari hef­ur á tíðum hjálpað henni í kosn­inga­bar­átt­um en einnig reynst henni illa.

Meðal þess sem var um­deilt hjá henni var hversu marg­ir voru sótt­ir til saka vegna neyslu maríjú­ana og stuðning­ur henn­ar við lög sem gerði rík­inu kleift að sækja for­eldra til saka ef börn þeirra misstu af of mörg­um skóla­dög­um.

Kamala Harris gæti orðið fyrsti kvenkyns forseti í sögu Bandaríkjanna. AFP/Saul Loeb

Frægt er þegar Tulsi Gabbard las henni pistilinn í kappræðum demókrata í forvalinu fyrir síðustu kosningar.

„Það eru of mörg dæmi til að nefna, en hún setti 1.500 manns í fangelsi fyrir brot á marijúanalögum og hló síðan að því þegar hún var spurð hvort hún hefði reykt marijúana. Hún kom í veg fyrir birtingu sönnunargagna sem hefðu frelsað saklausan mann frá dauðadómi þar til dómstólar neyddu hana til þess.

Hún hélt fólki í fangelsi umfram refsingu sína til að nota það sem ódýrt vinnuafl fyrir Kaliforníu-ríki. Það er engin afsökun fyrir því og fólkið sem varð fyrir því í þinni stjórn sem saksóknari, þú skuldar því afsökunarbeiðni,“ sagði Gabbard.

Harris átti erfitt uppdráttar eftir þessar kappræður.

Álits­gjaf­ar vest­an­hafs telja að Kamala Harris muni reyna að bera sam­an sinn fer­il sem sak­sókn­ari til margra ára við Don­ald Trump, sem var ný­lega sak­felld­ur og hef­ur verið tíður gest­ur í dóm­stól­um að und­an­förnu.

Tulsi Gabbard. AFP

Wall Street Journal

CNN