„Við ætlum ekki að slá frekari vaxtalækkanir í haust alveg útaf borðinu, en nýjustu verðbólgumælingar hjálpa sannarlega ekki, og draga þar að auki veruluega úr því að vextir verði lækkaðir nú í ágúst.“

Þetta segir Birkir Thor Björnsson, hagfræðingur og verðbólgugreinandi hjá Íslandsbanka, í samtali við mbl.is, um viðbrögð við nýjustu verðbólgumælingum. Tólf mánaða verðbólga mæl­ist nú 6,3% og eykst um 0,5 pró­sentu­stig frá fyrri mánuði, en þá mæld­ist hún 5,8%.

Verðbólga mældist 6,7% í byrjun árs en þá gerði bjartsýnustu spár ráð fyrir því að verðbólga yrði komin niður í um 5% við lok þessa árs.

Þrátt fyrir að niðurstöður nú seinki hugsanlega vaxtalækkunum, segist Birkir Thor þó nokkuð bjartsýnn á að einhverjar stýrivaxtalækkanir verði á þessu ári, en þrjár stýrivaxtaákvarðanir eru eftir hjá peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands og telur hann mögulegt að til þeirra muni komi í október eða nóvember. Þær verði þó að öllum líkindum ekki meiri en um 0,25 prósentustig.

Matvöruverð og flugfargjöld hækka þvert á spár

„Ef nýjustu vísitölumælingar eru skoðaðar útfrá samhengi ferðaþjónustunnar kemur nokkuð á óvart hve mikil hækkunin var á flugfargjöld til útlanda, en hún nam um 16,5% og því töluvert umfram okkar spár,“ segir Birkir, en flugfargjöld voru sá liður við útreikninga á vísitölu neysluverðs sem hækkaði hvað mest.

Fleiri kostnaðarliðir höfðu áhrif á vísitöluna, m.a. hækkun á matvöruverði sem hækkaði um 1,1%, þvert á öll spálíkön. Birkir segir erfitt að útskýra hvað standi á bak við það, þar sem gengi krónunnar hafi haldist stöðugt og verðlag erlendis sömuleiðis.

Því megi hugsanlega rekja hækkunina til áhrifa kjarasamninga þó að ekkert sé hægt að fullyrða í þeim efnum að mati Birkis.

„Hið jákvæða er þó að reiknuð húsaleiga hækkaði minna en spár gerðu ráð fyrir og var töluvert undir okkar áætlunum. Ný aðferð við mat á kostnaði við búseti í eigin húsnæði gefur því góða raun, en hún var tekin upp núna í júní. Talsverðar áhyggjur voru um að húsnæðisliðurinn yrði óþþægur ljár í þúfu og myndi leiða til meiri verðbólgu, en svo virðist ekki hafa orðið,“ segir Birkir að lokum.