97 aðgerðir hafa neikvæð áhrif

Loftslagsvá | 18. september 2024

97 aðgerðir hafa neikvæð áhrif

Mikill meirihluti þeirra 150 loftslagsaðgerða stjórnvalda sem hefur verið kynntur hefur neikvæð efnahagsleg áhrif. Aðgerðaráætlun stjórnvalda mun hafa neikvæð áhrif á þróun lífskjara og efnahagslegra framfara.

97 aðgerðir hafa neikvæð áhrif

Loftslagsvá | 18. september 2024

Uppfærð aðgerðaáætlun í loftlagsmálum var kynnt af Guðlaugi Þór Þórðarsyni, …
Uppfærð aðgerðaáætlun í loftlagsmálum var kynnt af Guðlaugi Þór Þórðarsyni, umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra og þremur öðrum ráðherrum. mbl.is/Kristinn Magnússon

Mikill meirihluti þeirra 150 loftslagsaðgerða stjórnvalda sem hefur verið kynntur hefur neikvæð efnahagsleg áhrif. Aðgerðaráætlun stjórnvalda mun hafa neikvæð áhrif á þróun lífskjara og efnahagslegra framfara.

Mikill meirihluti þeirra 150 loftslagsaðgerða stjórnvalda sem hefur verið kynntur hefur neikvæð efnahagsleg áhrif. Aðgerðaráætlun stjórnvalda mun hafa neikvæð áhrif á þróun lífskjara og efnahagslegra framfara.

Þetta kemur fram í tilkynningu Viðskiptaráðs sem hefur gert úttekt á aðgerðunum.

Í júní kynntu fjórir ráðherrar upp­færða aðgerðaáætl­un í loftslagsmálum, en í henni var að finna safn 150 lofts­lagsaðgerða og lofts­lags­verk­efna.

Umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið gerði ekki úttekt á efnahagslegum áhrifum aðgerðanna en Viðskiptaráð hefur gert það með því að meta sex efnahagslega áhrifaþætti.

Tvær af hverjum þremur hafa neikvæð áhrif

„Niður­staðan er að af 150 aðgerðum hafa 97 neikvæð áhrif, 40 eru hlutlausar og 13 hafa jákvæð áhrif. Tvær af hverjum þremur aðgerðum hafa því neikvæð efnahagsleg áhrif,“ segir í tilkynningu Viðskiptaráðs.

Fram kemur að neikvæðustu efnahagslegu áhrifin sé að finna í aðgerðum er varða beitingu hagrænna lata á notkun dísil- og bensínbifreiða.

Jákvæðustu efnahagslegu áhrifin er að finna í aðgerðum sem snúa að einföldun leyfisveitingaferlis í orkuvinnslu og aukinni orkuöflun.

Í matinu eru sex efnahagslegir áhrifaþættir metnir: tveir sem snúa að hinu opinbera (umsvif og útgjöld) og fjórir sem snúa að einka­aðilum (skattar/­gjöld, takmarkanir/bönn, reglubyrði og verðmæta­sköpun).

Þegar aðgerðirnar voru kynntar sagði Bjarni Benediktsson forsætisráðherra efnahagslegan ávinning …
Þegar aðgerðirnar voru kynntar sagði Bjarni Benediktsson forsætisráðherra efnahagslegan ávinning fylgja aðgerðum í loftslagsmálum á Íslandi. mbl.is/Eyþór Árnason

Aukin umsvif hins opinbera algengust

„Af neikvæðum áhrifum eru aukin opinber umsvif algengust, en 79 aðgerðir hafa þau áhrif. Undir aukin umsvif falla t.d. nýjar kvaðir um skýrslugerð, gagnaöflun eða greiningar og opinbert eftirlit. Þá fela 53 aðgerðir í sér aukin opinber útgjöld, 21 hafa aukna reglubyrði í för með sér, 15 aðgerðir fela í sér takmarkanir eða bönn og 8 fela í sér auknar álögur í formi skatta eða gjalda,“ segir í tilkynningunni.

Um 20 aðgerðir styðja þó við verðmætasköpun, fimm aðgerðir draga úr sköttum og gjöldum og minnka reglubyrði, tvær draga úr takmörkunum eða bönnum og ein aðgerð dregur úr útgjöldum.

„Aðgerðaáætlun stjórnvalda mun að óbreyttu hafa neikvæð áhrif á þróun lífskjara og efnahagslegra framfara í landi sem er þegar í fararbroddi á heimsvísu þegar kemur að umhverfis­vænni verð­mæta­sköpun,“ segir í tilkynningu Viðskiptaráðs.

Þegar litið er til einstakra aðgerða eru áhrif þeirra ólík.
Þegar litið er til einstakra aðgerða eru áhrif þeirra ólík. Skjáskot/Viðskiptaráð

ESB breytt um nálgun

Fram kemur að Evrópusambandið hafi nýverið kynnt breytta nálgun í loftslagsmálum, þar sem áhersla er lögð á að lágmarka neikvæð efnahagsleg áhrif aðgerða til að tryggja samkeppnishæfni álfunnar.

Framkvæmdastjórn ESB leggur nú áherslu á að greiða fyrir fjárfestingu, bæta rekstrarumhverfi fyrirtækja og draga úr reglubyrði í sínum loftslagsaðgerðum.

Viðskiptaráð hvetur þá stjórnvöld til að endurskoða nálgun sína í loftslagsmálum með það í huga og segir að samkeppnishæfni sé grundvöllur blómlegs atvinnulífs.

„Án þess er ekki hægt að fjárfesta í endurnýjanlegri orku, hagkvæmari innviðum eða grænni tækni.“

mbl.is