„Norrænu ríkin verða að grípa til sameiginlegra aðgerða til að draga úr mengun frá skipasiglingum í norðurhöfum,“ segir í yfirlýsingu sem Náttúruverndarsamtök Íslands (NÍ) hafa sent frá sér.

Þar segir að á fundi Norðurlandaráðs, sem fer fram í Reykjavík og lýkur síðar í dag, séu til umræðu tillögur um aðgerðir til að takmarka skaðleg áhrif loftslagsbreytinga á Norðurslóðum.

„Þing Norðurlandaráðs veitir norrænum þingmönnum tækifæri til að krefja norrænu ríkisstjórnirnar um róttækar aðgerðir til að draga úr losun sóts frá siglingum á Norðurslóðum. Stjórnlaus mengun frá bruna svartolíu á Norðurslóðum fer vaxandi.“

Þing Norðurlandaráðs er haldið í Reykjavík. Norðurlandaráð/Magnus Fröderberg

Þá segja samtökin að ríkisstjórnum Norðurlanda „ber að hraða vinnu að samkomulagi á vettvangi Alþjóða-siglingamálastofnunarinnar (IMO) um bann við notkun mjög mengandi skipaeldsneytis. Væntanlega samþykkir Norðurlandaráð nú ályktun sem felur í sér rannsókn og samningaviðræður um þetta fyrir næsta þing Norðurlandaráðs.“

Notkun svartolíu hefur verið heimil með því skilyrði að skip nota búnað sem hreinsar útblástur þeirra. Hins vegar hefur komið í ljós að mörg skip skola mengunina út í sjóinn og hafa fleiri ríki ákveðið að banna notkun slíks búnaðar alfarið eða á afmörkuðum hafsvæðum.

Frétt af mbl.is

Svíar banna einnig búnað sem Íslendingar leyfa

Krefjast ráðstafanna strax

Benda NÍ á að alþjóðlegu regnhlífarsamtökin Clean Arctic Alliance, sem NÍ á aðild að, telja brýnt að allar norrænu ríkisstjórnirnar grípi til aðgerða heimafyrir og banni strax bruna og flutning svartolíu innan 12 mílna landhelgi ríkjanna. „Náttúruverndarsamtök Íslands hafa ítrekað komið þeim skilaboðum á framfæri við stjórnvöld.“

Frétt af mbl.is

Skora á Guðlaug að virkja bann tafarlaust

Þá skorar Clean Arctic Alliance á ráðherra og þingmenn Norðurlanda að „gera strax ráðstafanir til að draga hratt úr mengun frá skipum sem sigla um Norðurslóðir ‒ og leggja áherslu á brýna nauðsyn þess að draga úr losun sóts frá bruna svartolíu. Áhrif sóts eru skammvinn en mikil og valda örri bráðnun íss og jökla á Norðurslóðum og hraðar hlýnun. Bann við bruna svartolíu er fljótvirkasta leiðin til að hægja á þessari bráðnun.“

Vakin er athygli á því að 44 vísindamenn frá fimmtán ríkjum hafi í síðustu viku sent opið bréf til forystumanna ríkisstjórna þeirra ríkja sem eiga aðild að Norræna ráðherraráðinu. Vöruðu þeir við „alvarlegri ógn við afar mikilvæga hringrás í Norður-Atlantshafi ‒ veltihringrás Norður-Atlantshafsins (AMOC) ‒ sem gæti haft skelfilegar afleiðingar fyrir Norðurlönd. Fjórir íslenskir íslenskir vísindamenn eru á meðal þeirra sem undirrituðu bréfið,“ segir í yfirlýsingu NÍ.