Farið yfir niðurstöður kosninganna

Alþingi | 17. janúar 2025

Farið yfir niðurstöður kosninganna

Undirbúningsnefnd fyrir rannsókn kosninga kom saman til fundar kl. 10 í dag með landskjörstjórn þar sem farið verður yfir um­sögn lands­kjör­stjórn­ar um fram­kvæmd alþingiskosn­ing­anna. 

Farið yfir niðurstöður kosninganna

Alþingi | 17. janúar 2025

Dagur B. Eggertsson, þingmaður Samfylkingarinnar, veitir nefndinni formennsku.
Dagur B. Eggertsson, þingmaður Samfylkingarinnar, veitir nefndinni formennsku. mbl.is/Hákon

Undirbúningsnefnd fyrir rannsókn kosninga kom saman til fundar kl. 10 í dag með landskjörstjórn þar sem farið verður yfir um­sögn lands­kjör­stjórn­ar um fram­kvæmd alþingiskosn­ing­anna. 

Undirbúningsnefnd fyrir rannsókn kosninga kom saman til fundar kl. 10 í dag með landskjörstjórn þar sem farið verður yfir um­sögn lands­kjör­stjórn­ar um fram­kvæmd alþingiskosn­ing­anna. 

Um­sögn­inni var skilað til Alþing­is á miðvikudag og þar kom fram að nokkr­ir ann­mark­ar hefðu verið á fram­kvæmd kosn­ing­anna.

mbl.is/Hákon

„Landskjörstjórn telur brýnt að endurskoða með heildstæðum hætti framkvæmd utankjörfundaratkvæðagreiðslu, bæði hér heima og erlendis, sérstaklega með það í huga að gera hana skilvirkari og öruggari í framkvæmd.“

Svo segir í umsögn landskjörstjórnar um framkvæmd alþingiskosninganna sem fram fóru 30. nóvember. 

Í umsögninni kemur m.a. fram að þar sem umsýsla við utankjörfundaratkvæðagreiðslu sé umfangsmikil, framkvæmdin viðkvæm fyrir utanaðkomandi þáttum, sérstaklega hvað varði flutning eða sendingar atkvæðisbréfa til meðferðar og eftir atvikum til talningar, sé hætta á að atkvæði misfarist eða verði ekki tekin til greina af ástæðum sem ekki eru á ábyrgð kjósandans sjálfs.

Þingmennirnir Ingibjörg Isaksen, Hildur Sverrisdóttir og Vilhjálmur Árnason.
Þingmennirnir Ingibjörg Isaksen, Hildur Sverrisdóttir og Vilhjálmur Árnason. mbl.is/Hákon

Tilgreindi þrjú atriði

Landskjörstjórn tilgreinir í umsögn sinni nokkra annmarka á framkvæmd kosninganna. Segir hún að heildarmat á annmörkunum og hvort ætla megi að þeir hafi haft áhrif á úrslit kosninganna sé hjá Alþingi skv. kosningalögum og tilgreinir hún þrjú atriði sem telja verði annmarka á framkvæmd kosninganna. Öll varða þau Suðvesturkjördæmi.

Fram kem­ur að yfir­kjör­stjórn Suðvest­ur­kjör­dæm­is hafi upp­lýst lands­kjör­stjórn um að 89 ágrein­ings­seðlar sem af­hent­ir voru lands­kjör­stjórn hafi ekki verið færðir inn í loka­töl­ur at­kvæða úr kjör­dæm­inu og þar af leiðandi hafi þeirra ekki verið getið í taln­ing­ar­skýrslu sem send var lands­kjör­stjórn að kosn­ing­um lokn­um. Seg­ir í um­sögn­inni að tveir þeirra at­kvæðaseðla hafi verið úr­sk­urðaðir gild at­kvæði af yfir­kjör­stjórn kjör­dæm­is­ins, en þrátt fyr­ir það hafi þau at­kvæði ekki verið tal­in með gild­um at­kvæðum. Þá hafi hin at­kvæðin, 87 tals­ins, ekki verið tal­in með ógild­um at­kvæðum.

„Er ljóst að fram­an­greint fól í sér ann­marka á taln­ingu yfir­kjör­stjórn­ar í Suðvest­ur­kjör­dæmi,“ seg­ir í um­sögn­inni.

Þingmennirnir Kristján Þórður Snæbjarnarson, Eiríkur Björn Björgvinsson og María Rut …
Þingmennirnir Kristján Þórður Snæbjarnarson, Eiríkur Björn Björgvinsson og María Rut Kristinsdóttir. mbl.is/Hákon

Rannsaka kjörgögn til að sannreyna úrslit kosninganna

Dagur B. Eggertsson, þingmaður Samfylkingarinnar, er formaður undirbúningsnefndarinnar. 

Hlutverk hennar er, eins og segir í lögum: 

„Undirbúningsnefndin skal haga málsmeðferð sinni í samræmi við meginreglur um óhlutdrægni og málefnaleg sjónarmið. Við rannsóknina er undirbúningsnefndinni m.a. heimilt að kalla eftir upplýsingum frá stjórnvöldum, óska eftir að þau taki saman upplýsingar og boða þau á fund sinn, enn fremur að boða aðra aðila á sinn fund, leita sér sérfræðiaðstoðar, fara í vettvangsrannsóknir, rannsaka kjörgögn til að sannreyna úrslit kosninga, þ.m.t. telja atkvæði, eða óska eftir að kjörstjórnir geri það. Forseti skal setja undirbúningsnefndinni reglur þar sem m.a. skal kveðið á um val þingmanna í nefndina, málsmeðferð og rannsóknir nefndar, meðferð kosningakæra, rétt kærenda til að koma á framfæri sjónarmiðum sínum, tímafresti, fyrirkomulag funda og aðgengi að gögnum nefndarinnar.“

mbl.is