Erlent | mbl | 24.10.2013 | 9:20 | Uppfært 10:25

Krefur lögreglu um skýrslu um börnin

Sígaunar hafa ítrekað verið reknir úr landi í Frakklandi AFP

Dómsmálaráðherra Írlands, Alan Shatter, hefur farið fram á að lögreglan skili skýrslu um róma-börn (börn sígauna) sem hafa verið tekin af foreldrum sínum. Báðum börnunum hefur verið skilað til foreldra sinna aftur.

Skýrt var frá því í gær að yfirvöld á Írlandi hefðu tekið tveggja ára barn af sígaunafjölskyldu en skilað því skömmu síðar. Áður höfðu írsk yfirvöld tekið sjö ára stúlku af sígaunapari í Dublin. Hún var ljóshærð og bláeyg eins og María, stúlkan sem fannst meðal sígauna í Grikklandi. Rannsókn á lífsýnum leiddi í ljós að hún var dóttir foreldra sinna, líkt og þau héldu fram, og hefur báðum börnunum verið skilað til foreldra sinna.

Foreldrar stúlkunnar lýstu í gærkvöldi yfir ánægju með að fá barnið sitt aftur en tóku fram að svona hlutir eigi ekki að geta gerst. Þau geti ekki sætt sig við að barnið hafi verið tekið af þeim og fjölskyldan látin líða kvalir fyrir þessa handvömm. Segjast þau vonast til þess að aðrar fjölskyldur þurfi ekki að ganga í gegnum það sama og þau.

Fyrr í gær var tveggja ára dreng skilað á ný til foreldra sinna eftir að hafa eytt nótt í umsjón yfirvalda. Faðir hans segir að þau hafi skilað inn öllum gögnum varðandi drenginn sem yfirvöld fóru fram á og samband hafi verið haft við sjúkrahúsið þar sem hann fæddist. Þegar í ljós kom að allt var með felldu varðandi drenginn var honum skilað.

Irish Times greinir frá því að Shatter hafi rætt um málið á þingi í gærkvöldi. Hann hafi sagt að ekkert benti til annars en að lögreglan hafi brugðist rétt við en hann myndi óska eftir skýrslu frá lögreglunni um málið.

Í Morgunblaðinu í dag kemur fram í grein Boga Þórs Arasonar að óttast sé að mál stúlkunnar Mariu, sem tekin var af sígaunaparinu í Grikklandi, kyndi undir fordómum og hatri í garð sígauna í Evrópu.

„Sígaunar, öðru nafni róma-fólk, eru stærsti þjóðernisminnihlutahópur Evrópu og hafa verið beittir misrétti í mörgum löndum álfunnar. Sígaunar eru víða utangarðs í samfélaginu og njóta ekki sömu réttinda og aðrir hvað varðar húsnæði, atvinnu, heilsugæslu og menntun.

Erfitt er að áætla fjölda sígauna í Evrópu þar sem þeir eru sjaldan taldir í manntölum vegna flökkulífs þeirra. Talið er þó að þeir geti verið um tíu til tólf milljónir samtals, að sögn mannréttindastofnunar Evrópusambandsins. Þriðjungur þeirra er án atvinnu og 90% undir fátæktarmörkum.

Hnepptir í þrældóm

Sígaunar eru dreifðir um Evrópu, Vestur-Asíu og Norður-Afríku, upphaflega frá Norður-Indlandi. Í löndum Mið- og Austur-Evrópu er algengt að sígaunar kalli sig „róma“, sem merkir „maður“ á tungumáli þeirra, rómaní, en í öðrum löndum nota þeir önnur heiti. Í mörgum evrópskum tungumálum er heiti sígauna dregið af gríska orðinu „tsigani“ sem mun vera dregið af orði sem þýðir „ósnertanlegir“ (t.d. „Zigeuner“ á þýsku og „sígaunar“ á íslensku).

Talið er að sígaunar hafi fyrst farið frá Indlandi til Persíu fyrir um það bil þúsund árum og þaðan til Grikklands, áður en þeir dreifðust um Evrópu. Þeir voru víða ofsóttir og í Ungverjalandi og Rúmeníu hnepptu landeigendur sígauna í þrældóm og þeir voru seldir á uppboðum allt til ársins 1856. Talið er að sígaunar hafi tekið upp flökkulíf á miðöldum vegna þess meðal annars að þeim var bannað að kaupa jarðir eða starfa við ýmsar atvinnugreinar, líkt og gyðingum á þessum tíma.

Þýskir nasistar og bandamenn þeirra ofsóttu einnig sígauna. Talið er að um 220.000 til 400.000 sígaunar hafi beðið bana í útrýmingarbúðum nasista,“ segir enn fremur í grein Boga Þórs í Morgunblaðinu í dag.