„Þeir eru að brenna sögu okkar“

Mótmælendur söfnuðust saman fyrir utan við hlið safnsins og kröfðust …
Mótmælendur söfnuðust saman fyrir utan við hlið safnsins og kröfðust þess að fá að sjá skemmdirnar. Lögregla beitti táragasi á mannfjöldann. AFP

Síðustu logarnir voru varla slokknaðir og reyk enn lagði frá rústum brasilíska þjóðminjasafnsins er ásakanir um ábyrgð á brunanum hófust. Hundruð mótmælenda söfnuðust í morgun saman fyrir utan hlið safnsins, kröfðust þess að fá að sjá skemmdirnar og hvöttu stjórnvöld til að endurbyggja safnið. Brasilíska lögreglan hélt mannfjöldanum fjarri með piparúða, táragasi og kylfum að sögn LA Times.

„Tjónið er óbæt­an­legt. Menn­ing­in syrg­ir. Þjóðin syrg­ir,“ skrifaði menningarmálaráðherra Brasilíu, Sergio Sa Leitao, á Twitter í dag og forseti landsins, Michel Temer, sagði þetta „sorgardag fyrir alla Brasilíumenn“.

Stærsti loft­steinn sem hef­ur upp­götv­ast í Bras­il­íu, 5,3 tonna að …
Stærsti loft­steinn sem hef­ur upp­götv­ast í Bras­il­íu, 5,3 tonna að þyngd, var hýstur í safninu og sést hér í brunarústunum. AFP

„Tvö hundruð ára vinna, rannsóknir og þekking hafa tapast,“ sagði í yfirlýsingu frá forsetanum. Þá hvatti Marcelo Crivella, borgarstjóri Rio de Janeiro, til þess á Instagram að safnið yrði endurbyggt.

Forstjóri listasafnsins segir hluta þeirra muna sem voru í safninu ónýtan. Ekki sé þó enn mögulegt að leggja mat á hversu mikið tjónið sé.

Á meðal muna í safn­inu voru egypsk­ir og grísk-róm­versk­ir list­mun­ir úr forn­öld, auk 12 þúsund ára beina­grind­ar konu, Luziu, sem er sú elsta sem hef­ur fund­ist í Am­er­íku. 

Einnig var í safn­inu stærsti loft­steinn sem hef­ur upp­götv­ast í Bras­il­íu, 5,3 tonna þung­ur, og beina­grind risaeðlu.

Fjöl­marga muni sem spanna fjög­urra alda tíma­bil, allt frá því Portú­gal­ar komu til lands­ins á 14. öld þar til bras­il­íska lýðveldið var stofnað 1889, var þar einnig að finna, en portúgalska konungsfjölskyldan bjó eitt sinn í húsinu.

Slökkviliðsmaður við rústirnar af aðalinngangi þjóðminjasafnsins.
Slökkviliðsmaður við rústirnar af aðalinngangi þjóðminjasafnsins. AFP

Komnir með peninga en féllu á tíma

Upptök eldsins, sem kviknaði í gærkvöldi, eru enn ekki ljós. Gagnrýni á hrörlega innviði landsins og fjárlagahalla heyrðist hins vegar fljótt eftir að fréttir af eldsvoðanum bárust, en þingkosningar fara fram í Brasilíu í október.

„Það leysir engan vanda að gráta yfir þessu,“ sagði  Alexander Kellner, forstjóri safnsins, við fjölmiðla á vettvangi. „Við verðum að gera eitthvað.“

Sagði hann safnið nýlega hafa fengið samþykkt fjárlög til að uppfæra eldvarnarkerfi hússins. „Þetta er kaldhæðnislegt. Við erum komin með peningana en féllum á tíma,“ sagði Kellner.

Talsmaður slökkviliðsins, Roberto Robadey, sagði slökkvistarf hafa gengið illa í byrjun af því að tveir brunahanar sem næstir voru safninu virkuðu ekki. Þess í stað urðu dælubílar að sækja vatn í stöðuvatn í nágrenninu.

Upptök eldsins eru ókunn og umfang eyðileggingarinnar hefur enn ekki …
Upptök eldsins eru ókunn og umfang eyðileggingarinnar hefur enn ekki verið metið. Brak sést hér í aðaldyrum safnsins. AFP

Það sem stjórnmálin eru að gera þjóðinni

Það mátti sjá tár á hvörmum nokkurra þeirra mótmælenda sem komu saman við safnhliðið í dag. „Þessi eldur er það sem brasilískur stjórnmálamenn eru að gera þjóðinni,“ sagði framhaldsskólakennarinn Rosana Hollanda og grét. „Þeir eru að brenna sögu okkar. Þeir eru að brenna drauma okkar.“

Roberto Leher, rektor ríkisháskólans í Rio de Janeiro, sem safnið tilheyrir, sagði þörf hafa verið á uppfærslu á raf- og vatnslögnum safnsins, sem og nýju eldvarnarkerfi.

Slökkvliðsmenn í Rio de Janeiro virða fyrir sér rústir þjóðminjasafnsins.
Slökkvliðsmenn í Rio de Janeiro virða fyrir sér rústir þjóðminjasafnsins. AFP

„Við vissum öll að byggingin var viðkvæm,“ sagði Leher og kvað starfsmenn safnsins hafa unnið með slökkviliði að því að draga úr hættunni.

„Við eld á þessum skala sýndi veruleikinn hins vegar að þörf væri á kerfislægri íhlutun.“

Spurður hvers vegna sambærilegar hörmungar kæmu ekki upp í menningarstofnunum í öðrum löndum sagði Kellner: „Spyrjið ykkur að því. Þetta er mjög góð spurning.“

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert