Erlent | Morgunblaðið | 14.1.2025 | 13:10

„Eins og kjarnorkusprengja hafi fallið“

Casa Pine er brunnið til kaldra kola og allt Altadena-hverfið varð rústir einar á sjö tímum. Ljósmynd/Jeff Kocher

„Við erum í algjöru losti yfir þessum hörmungum,“ segir Friðgeir Trausti Helgason, kokkur og ljósmyndari, um ástandið í Kaliforníu. Hann hefur búið í Albuquerque í Nýju-Mexíkó í tvö ár, en bjó áður í Altadena-hverfinu í Los Angeles í rúm níu ár.

„Við Susan fluttum þaðan fyrir tveimur árum, en við eigum marga vini í hverfinu sem var að okkar mati algjör paradís á jörð, en er nú sviðin jörð eftir að eldar kviknuðu í hverfinu kl. 18.30 síðasta mánudag. Það er hræðilegt að vita til þess að vinir manns og nágrannar til margra ára séu búnir að missa allt. Það er ekkert eftir.“

Friðgeir Trausti Helgason

Stóð uppi með vegabréfið

Friðgeir Trausti og eiginkona hans, Susan Bolles, bjuggu í Altadena en þar hefur allt orðið eldinum að bráð. Hann segist aðeins vita um eitt hús í Altadena, sem vinkona hans bjó í, sem hafi staðið af sér eldhafið. Þar sem allir innviðir í hverfinu brunnu sé ekkert vitað um hvenær eða hvort hún geti flutt aftur heim.

„Húsið sem við leigðum var kallað Casa Pine og var á Pine Street í Altadena. Það voru þrjú hús á eigninni og nágranni minn, Jeff Kocher, sem bjó í næsta húsi við okkur, hringdi í mig klukkan hálfsjö um morgun síðasta þriðjudag, og sagði mér að klukkan eitt um nóttina hefði hann þurft að flýja húsið á hlaupum því eldveggurinn hefði komið æðandi að húsinu. Þetta gerðist svo hratt að hann gat ekki tekið neitt með sér nema vegabréf og einhverja bankapappíra,“ segir Friðgeir og bætir við að það sé erfitt fyrir þá sem ekki hafa upplifað þetta að setja sig í þessi spor.

Hér er Casa Pine sem Friðgeir bjó í á Pine Street í Altadena, gamalgrónu og fallegu hverfi. Ljósmynd/Friðgeir Trausti Helgason

Eins og logandi fellibylur

„Ég hef búið það lengi í Los Angeles að ég veit hvernig þetta er og þessir skógareldar verða verri með ári hverju. Þegar Jeff sagði mér stöðuna vissi ég alveg hvað var að gerast. Svo hringdi Jeff í mig strax daginn eftir og sagði mér að það væri eins og kjarnorkusprengja hefði fallið á hverfið, það væri ekkert eftir. Á aðeins sjö tímum hvarf Altadena-hverfið allt í eldhafið.

Það er enginn mannlegur máttur sem hefði getað stöðvað eldhafið. Það sem gerir þetta svo rosalegt eru þessir sterku vindar, Santa Ana-vindarnir, og núna var þetta eins og logandi fellibylur sem kveikti í öllu sem hann fór yfir. Það hefði ekki skipt máli þótt tvöfalt fleiri viðbragðsaðilar hefðu verið að reyna að varna eldinum, því það er ekkert hægt að slökkva elda í þessum vindhraða, sem æðir áfram á 80-100 mílna hraða á klukkustund sem er allt að 160 km hraði. Í svona ástandi fara öll viðmið út um gluggann og það er ljóst að þetta á bara eftir að versna, miðað við þróun síðustu ára og með auknum áhrifum hnattrænnar hlýnunar.“