Landspítalinn hefur sent frá sér fréttatilkynningu vegna umfjöllunar Kastljóss um andlát Sævars Rafns Jónasarsonar síðastliðið fimmtudagskvöld. Sævar féll fyrir hendi lögreglu í desember í fyrra.
Björk Vilhelmsdóttir, formaður velferðarráðs Reykjavíkurborgar, sagði í umfjöllun Kastljóss að geðsvið Landspítalans hafa neitað að nauðungarvista Sævar. Hann hafi á síðustu mánuðum lífs síns ítrekað neitað þjónustu.
Halldóra Jónsdóttir, deildarstjóri geðsviðs Landspítalans, hafnaði því í umfjöllun Kastljóss að spítalinn hafi neitað að nauðungarvista Sævar. Hún segir að félagsmálayfirvöld hefðu átt að tilkynna lögreglu um hótanir Sævars Rafns Jónassonar í þeirra garð.
Í tilkynningu sem spítalinn hefur sent frá sér segir að rangt sé að geðdeild hafi neitað nauðungarvistun í tilviki Sævars Rafns og sama gildi um önnur mál sem lúta að mögulegri nauðungarvistun skjólstæðinga Reykjavíkurborgar sem og annarra.
Yfirlýsinging í heild sinni
Samstarf Landspítala og velferðarsviðs Reykjavíkurborgar hefur aukist til muna undan farin ár, m.a með stofnun sameiginlegs vettvangsgeðteymis árið 2010. Þar starfa fulltrúar geðsviðs og velfelferðarsviðs og fundar teymið vikulega um málefni skjólstæðinga í búsetu á vegum borgarinnar. Teymið veitir stuðning og ráðgjöf til starfsfólks og leitast við að leysa úr málum sem upp koma.
Í þættinum kom m.a. fram að formaður velferðarráðs Reykjavíkurborgar telur að Landspítali hafi neitað velferðarsviði um nauðungarvistun viðkomandi. Þá segir formaðurinn að Landspítali nauðungavisti ekki fólk sem starfsmenn velferðarsviðs telji að slíka vistun þurfi, jafnvel þegar hið sameiginlega teymi meti einstaklinga hættulega.
Nauðungarvistun sjálfráða einstaklinga er óheimil lögum samkvæmt. Þó er slík nauðung heimiluð í lögræðislögum að ströngum skilyrðum uppfylltum. Í umræddu tilviki var um sjálfráða einstakling að ræða og hafði vettvanggeðsteymið, m.a. vegna ofbeldissögu hans, lagt fram leiðbeiningar um hvernig bregðast ætti við ef starfsfólk teldi sér ógnað.
Bar að kalla til lögreglu og flytja viðkomandi einstakling á geðdeild Landspítala, eins og jafnan gildir þegar um er að ræða ógnandi og hættulega einstaklinga. Fyrir slíku verklagi liggja öryggisrök sem taka bæði til starfsfólks og þeirra einstaklinga sem um ræðir í hverju tilviki.
Mikilvægt er að einstaklingar sem taldir eru hættulegir og ógnandi fái viðeigandi fylgd á geðdeild þar sem faglegt mat á nauðungarvistun fer fram. Nauðungarvistun er alvarlegt inngrip í líf fólks og fyrir ákvörðun um slíkt verður að liggja læknisfræðilegt mat.
Rangt er að geðdeild hafi neitað nauðungarvistun í þessu tilviki og gildir sama um önnur mál sem lúta að mögulegri nauðungarvistun skjólstæðinga Reykjavíkurborgar sem og annarra.
Slíkum beiðnum er ekki neitað, fremur en öðrum verkefnum sem spítalanum ber að sinna lögum samkvæmt, nema fyrir því slíkri neitun séu gild fagleg rök.