Jóhannes Þór Skúlason, aðstoðarmaður Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar, segir að ræða forsætisráðherra á leiðtogafundi Sameinuðu þjóðanna í gær marki ekki stefnubreytingu í loftslagsmálum.
„Þetta er ekki einhliða yfirlýsing um 40% lækkun af Íslands hálfu heldur markmið um 40% lækkun í samfloti með Evrópusambandinu,“ segir Jóhannes Þór.
Hann segir að stjórnvöld á Íslandi hyggist enn taka við „sanngjörnu hlutfalli“ af heildarminnkun losunar gróðurhúsalofttegunda á Evrópusambandssvæðinu en hafi ekki skuldbundið sig til þess að draga úr losun um 40%.
Forsætisráðherra sagði í ræðu sinni að Ísland hefði „nýlega heitið því að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda um 40% fyrir árið 2030“, en í samtali við mbl.is sagði Árni Finnsson, formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands, að orð forsætisráðherra væru afdráttarlausari um skuldbindingar Íslands í loftslagsmálum en áður.
„Við höfum sagt að við munum taka við svokölluðu „sanngjörnu hlutfalli“ þangað til núna, þegar forsætisráðherra segir að við munum draga úr losun um 40%, náist samningar,“ sagði Árni í gær, en samkvæmt aðstoðarmanni Sigmundar er ekki um að ræða þá stefnubreytingu sem orð ráðherra á leiðtogafundinum virðast gefa til kynna.
Sjá frétt mbl.is um málið: „Afdráttarlausari um minni losun“
ESB horfir til þess að minnka heildarlosun gróðurhúsalofttegunda um 40% á svæðinu náist samningar á loftslagsráðstefnunni í París í haust. Taki Íslendingar við „sanngjörnu hlutfalli“ af þeirri minnkun, hafa stjórnvöld svigrúm til þess að semja við ESB um hversu stór hluti Íslendinga verður.
Vegna sérstakra aðstæðna hér á landi, þá einkum og sér í lagi vegna þess hversu stórt hlutverk endurnýjanlegir orkugjafar spila á Íslandi, hefur hingað til verið litið svo á að Íslendingar þurfi að draga hlutfallslega minna úr losun heldur en flest önnur lönd ESB. Ísland hefur verið í samfloti með ESB í Kyoto bókun númer tvö um 20% samdrátt í losun gróðurhúsalofttegunda til ársins 2020 en hér á landi þarf aðeins að draga úr losun um 15%.
Þannig getur skipt máli hvort orðalagið er notað, þ.e. hvort Ísland ætli sér að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda um 40% eða hvort sanngjarnt hlutfall af 40% heildarminnkun losunar Evrópusambandsins sé á ábyrgð Íslands.
Norðmenn hafa gengið skrefinu lengra og sagst ætla að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda um 40% óháð niðurstöðum Parísarfundarins.
Í ræðu sinni vék forsætisráðherra einnig að mikilvægi þess að standa vörð um skynsamlega nýtingu og stjórn á náttúruauðlindum lands og sjávar. Talið er að aukin kolefnisbinding sjávar, eða súrnun sjávar sem er bein afleiðing af auknu magni gróðurhúsalofttegunda í andrúmsloftinu, geti haft áhrif á vistkerfi við Íslandsstrendur.
Hugi Ólafsson, skrifstofustjóri í umhverfis- og auðlindaráðuneytinu, segir að Parísarfundurinn muni ekki taka beint á súrnun sjávar en að besta leiðin til þess að takast á við það vandamál sé einfaldlega að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda.