Innlent | Morgunblaðið | 8.5.2016 | 9:38 | Uppfært 28.7.2016 9:43

Segir gott samstarf lykilatriðið

Pedro Brugada og samstarfsmenn hans hafa þróað meðhöndlun við hjartsláttartruflunum frá gáttum. Eggert Jóhannesson

Einn fremsti hjartalæknir heims, dr. Pedro Brugada, hyggur nú á samstarf við Klínikina Ármúla þar sem hann hyggst opna skurðstofu síðar á þessu ári. Fyrst í stað mun starfsemi hans aðallega felast í meðhöndlun erlendra sjúklinga sem hingað koma í þessum erindagjörðum, en hann leggur jafnframt mikla áherslu á samstarf við íslenska hjartalækna.

Ásdís Halla Bragadóttir, stjórnarformaður Klíníkurinnar, segir að meirihluti þeirra lækna sem eigi Klíníkina hafi áður starfað erlendis. Margir íslenskir læknar og hjúkrunarfræðingar hafi þegar lýst yfir áhuga á að koma aftur heim til starfa á Klíníkinni og verði af þessu samstarfi geti það skapað ný starfstækifæri fyrir heilbrigðisstarfsfólk á Íslandi,

Dr. Brugada er spænskur að uppruna og starfar víða um heim. Við hann er kennt Brugada-heilkennið, sem hann uppgötvaði árið 1992 ásamt Joseph, bróður sínum. Heilkennið felst í raflífeðlisfræðilegri röskun á hjartastarfsemi, sem getur aukið líkur á hjartastoppi og hefur verið talsvert í umræðunni að undanförnu vegna ótímabærra dauðsfalla ungs fólks. Aðferðir hans eru notaðar við meðferð hjartasjúklinga víða um heim, m.a. á 32 sjúkrahúsum í Belgíu. „Bandaríkin, Indland, Japan, Kína – það má segja að ég hafi komið víða við,“ segir hann hlæjandi. Og nú er ég kominn til Íslands.“

Hann er afar eftirsóttur hjartalæknir og kennari og hefur þjálfað lækna um víða veröld. Hér mun hann m.a. hitta íslenska hjartalækna að máli. „Það skiptir mig öllu máli að vera í góðu samstarfi við íslenska lækna og heilbrigðiskerfið,“ segir Brugada og bætir við að hann vonist til þess að íslenskt heilbrigðiskerfi muni njóta ávinnings af þessari starfsemi m.a. með aukinni þekkingu og samstarfi. Hann segir að líklega muni erlendir læknar starfa á hans vegum í Klíníkinni fyrst í stað. „Það verður vonandi í góðu samstarfi við íslenska lækna,“ segir hann. „Það þarf að veita eftirfylgni og þar gætu íslenskir læknar komið inn. Eins og ég sé þetta fyrir mér ættu margir að geta notið ávinningsins.“

Hann átti fund með Kristjáni Þór Júlíussyni heilbrigðisráðherra í gærmorgun og segir samtalið hafa verið gagnlegt. „Við ræddum m.a. hve afar mikilvægt samstarf við íslenska hjartasérfræðinga væri,“ segir hann og segir það hafa komið sér á óvart hversu auðvelt og óformlegt þetta ferli hafi verið. „Það tekur gjarnan talsverðan tíma að ná tali af ráðherrum í öðrum löndum, en hérna virðist það ekki vera mikið mál. Það, hversu hlutirnir taka stuttan tíma, hlýtur að vera ein af ástæðunum fyrir því hversu fljótt Ísland hefur náð sér upp úr kreppunni.“

Frysting í stað brennslu

Brugada og samstarfsmenn hans hafa þróað meðhöndlun við hjartsláttartruflunum frá gáttum. Hann segir að algengt sé að meðhöndla þær með svokallaðri brennslumeðferð; hjartaþræðingu þar sem brennt er með útvarpsbylgjum, þar sem sjúklingurinn sé svæfður í allt að átta klukkustundir. Aðferðina, sem hann hefur þróað, kallar hann frystingu. „Það ætti að henta vel hér á Íslandi, það er nú ekkert sérlega hlýtt hérna,“ segir hann kíminn.

Til að útskýra meðferðina betur talar hann um „hybrid“ eða tvinn-aðferð, þar sem hjartasérfræðingur og hjartaskurðlæknir vinna saman. Reynt er að lágmarka umfang skurðaðgerðarinnar, gert er „lítið gat“ á síðu sjúklingsins sem hjartaskurðlæknirinn athafnar sig um á meðan hjartasérfræðingurinn fer með smásjármyndavél inn um nára sjúklingsins og leiðbeinir þannig skurðlækninum.

„Yfirleitt er sjúklingurinn ekki svæfður lengur en í klukkustund. Ég veit ekki til þess að þessi aðferð sé notuð á Íslandi og ég vonast til að geta kynnt hana fyrir íslenskum læknum.“

Hugmyndin er að erlendir sjúklingar, fyrst og fremst frá Evrópu, fái meðhöndlunina. „Fólk sem hefur af ýmsum ástæðum ekki tök á að bíða eftir að röðin komi að því á biðlista eftir aðgerð,“ segir Brugada. „Í flestum tilvikum greiða sjúkratryggingar eða aðrar tryggingar fyrir meðferðina. Þetta er stundum kallað „medical tourism“, heilbrigðistúrismi, sem er kannski ekki skemmtilegt orð, en nær utan um þetta að hluta.“

Hefja starfsemi í haust

Dr. Brugada hefur komið upp gagnagrunni um þá sem hafa greinst með Brugada-heilkennið sem hann segir vera þann stærsta í heimi um þetta heilkenni. „Það gæti vel verið grundvöllur fyrir samstarfi. Genalækningar hafa þróast miklu hraðar á undanförnum árum en nokkur lét sig dreyma um og Ísland hefur átt sinn þátt í því. Það væri virkilega ánægjulegt ef það myndi gerast í framtíðinni að sjúklingar myndu læknast af Brugada-heilkenninu vegna samstarfs okkar og annarra.“

Samstarfsaðili að verkefninu er Burbanks Capital í Hollandi, undir forystu Henri Middeldorp, og dr. Brugada segir að upphaflega hafi hugmyndin verið að byggja sjálfstæða læknastöð hér. „En eftir að við fréttum af Klíníkinni og skoðuðum þá aðstöðu sem þar er fannst okkur áhugavert að kanna samstarfsgrundvöll. Það á eftir að ganga frá ýmsum þáttum, en áætlanir okkar gera ráð fyrir að við hefjum starfsemi í haust.“

Spurður hvers vegna Ísland hafi orðið fyrir valinu fyrir starfsemi sem þessa segir dr. Brugada að ástæðurnar fyrir því séu nokkrar. „Það er auðvelt að komast hingað – Ísland er viðkomustaður á leiðinni frá Evrópu til Bandaríkjanna. Svo er það loftið, kyrrðin, vatnið, rólegheitin og einstök náttúrufegurð. Ég efast um að það sé hægt að finna heilsusamlegra umhverfi en hér.“

Er bara fyrir útlendinga

„Það er mjög áhugavert að fá að vinna með aðilum sem njóta jafnmikillar alþjóðlegrar virðingar,“ segir Ásdís Halla.

Hún segir að eftir að spurnir bárust af opnun Klíníkurinnar hafi íslenskir sérfræðingar, bæði læknar og hjúkrunarfræðingar sem nú starfa erlendis, haft samband og lýst yfir áhuga á að starfa hér á landi. Með tilkomu starfsemi dr. Brugada geti skapast ný tækifæri fyrir sérhæft heilbrigðisstarfsfólk til að koma heim. „Þannig að þetta getur haft margvísleg áhrif íslensku samfélagi til góðs.“

Spurð hvort Íslendingum standi til boða að njóta meðferðar dr. Brugada hjá Klíníkinni segir hún að hugmyndir hans séu að veita þjónustu til erlendra sjúklinga ekki síst þar sem hann vilji alls ekki grafa undan starfsemi sem nú þegar er til staðar hér á landi. Meti heilbrigðisyfirvöld það hins vegar svo, að þau vilji að íslenskir sjúklingar fái aðgang að þjónustunni eða einhverjum þáttum hennar, yrði án efa orðið við því, en engar slíkar viðræður hafi átt sér stað.