Rætt um jarðstreng á Sprengisandi

Landvernd telur ástæðu til að hrósa Landsneti fyrir nýjar áherslur sem birtast í nýrri kerfisáætlun sem fyrirtækið hefur sent frá sér. Til að mynda möguleikann á jarðstreng alla leið um Sprengisand en hingað til hefur Landsnet hafnað þeim möguleika.

Landsnet sendi á föstudag frá sér tillögu að raflínuáætlun (kerfisáætlun) fyrir árin 2016 til 2025. Þar eru lagðar fram sömu meginleiðir og í síðustu áætlun og átta mismunandi valkostir skoðaðir. Umfjöllun um jarðstrengi hefur verið aukin til muna.

Tveir nýjir valkostir eru teknir til umfjöllunar, einn sem snýr að jafnstraumstengingu yfir hálendið með jarðstreng alla leið og annar þar sem lögð er til hefðbundin flutningslína yfir hálendið með jarðstreng á 50 km kafla. Var sú leið kynnt sem útfærsla í síðustu áætlun en hefur nú fengið umfjöllun sem sér valkostur.

Að auki er fyrir alla framlagða valkosti kynnt heildarvegalengd sem tæknilega mögulegt er að leggja sem jarðstreng á hverri einstakri línuleið og tekið tillit til þess við umhverfismatið.

Í áætluninni er lagt  fram mat á þjóðhagslegri þýðingu uppbyggingar flutningskerfisins og metið hvaða áhrif valkostir hafa á gjaldskrár Landsnets. Við matið var horft til fjárfestinga sem fylgja mismunandi valkostum, mögulegum tímasetningum og flutningsaukningu sem fylgir hverri sviðsmynd fyrir sig. 

„Í takt við umræðu um loftslagsmál hefur sú umfjöllun verið aukin. Búið er að framkvæma líftímagreiningu á öllum framkvæmdum sem tilheyra mismunandi valkostum. Þar má sjá hvert áætlað kolefnaspor verður yfir líftímann, allt frá efnisöflun, framleiðslu búnaðar, uppsetningu og förgun. Er niðurstaða greiningarinnar birt í umhverfisskýrslunni. Að sama skapi var unnin greining á því hvað felst í orkuskiptum sem mikið hafa verið í umræðunni að undanförnu. Niðurstaða þeirrar greiningar er birt í þemakafla umhverfisskýrslu og er einnig notuð við skilgreiningu á sviðsmyndinni Rafvætt samfélag,“ segir á vef Landsnets.

Einnig er lögð fram framkvæmdaáætlun þar sem verkefnum næstu þriggja ára er lýst. Helsta breytingin er að ákveðið hefur verið að færa framkvæmd línunnar á milli Akureyrar og Kröflu fram fyrir Blöndulínu 3 og er nú áætlað að sú framkvæmd hefjist árið 2019. Í stað þess lendir Blöndulína 3 utan við framkvæmdaáætlun að þessu sinni.

„Hvað varðar langtímaáætlun um styrkingu meginflutninskerfisins voru fjórir af átta valkostum álitnir uppfylla markmið raforkulaga á fullnægjandi hátt. Niðurstaða Landsnets er því að leggja til að ráðist verði í framkvæmdir á þeim línuleiðum sem eru sameiginlegar þessum fjórum valkostum.

Þessar framkvæmdir eru Krafla – Fljótsdalur, Akureyri - Krafla, Blanda- Akureyri og Geitháls-Brennimelur. Hvað varðar framkvæmdir sem ekki eru sameiginlegar framangreindum valkostum þ.e. hvort eigi að stefna á hálendisleiðina og þá riðstraums eða jafnstraumstengingu eða hvort eigi að fara byggðalínuleiðina og klára hringinn, telur Landsnet að mikilvægt sé að afla frekari gagna um áhrif þessara framkvæmda.  Þannig  nást fram  betri upplýsingar um möguleg umhverfisáhrif  og sterkari grunnur undir ákvarðanatöku um val á milli einstakra valkosta, útfærslur á þeim og mögulegar mótvægisaðgerðir,“ segir á vef Landsnets frá því á föstudag.

Í tilkynningu frá Landvernd kemur fram að leiða megi líkum að því að alvarlegar athugasemdir almennings og umhverfisverndarsamtaka við vinnubrögð Landsnets á undanförum árum, þ.m.t. kærumál og dómsmál vegna eldri kerfisáætlana og einstakra framkvæmda, hafi haft þessi jákvæðu áhrif. Drögin eru nú til kynningar og getur hver og einn komið á framfæri athugasemdum sínum fyrir áramót.

Meðal breytinga sem Landvernd bendir á: 

• Nýtingarflokkur rammaáætlunar er ekki lengur notaður sem forsenda fyrir áætlunum um þróun raflínukerfisins.
• Fjallað er um möguleika á jarðstrengjum á hluta línuleiða vítt og breitt um landið þar sem áður hefur aðeins verið gert ráð fyrir loftlínum.
• Skoðaður er sá möguleiki að setja jarðstreng alla leið um Sprengisand (s.k. jafnstraumsstreng), en því hefur fyrirtækið hafnað hingað til.
• Í fyrsta sinn er lögð áhersla á að meta þjóðhagslegt virði mismunandi valkosta.

• Blogga um frétt