„Ég held að við viljum ekki þessa þróun – þess vegna þarf að spyrna við fótum,“ skrifar Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknarflokksins, á Facebook-síðu sína í dag, þar sem hann tekur undir með Lilju Dögg Alfreðsdóttur, varaformanni og þingmanni flokksins, um áhyggjur af kaupum erlendra ríkisborgara á íslenskum jörðum.
Frétt mbl.is: Þurfum að vera vakandi
Lilja hefur óskað eftir fundi í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis í kjölfar frétta af áhuga kínverskra fjárfesta á að kaupa jörðina Neðri-Dal í Biskupstungum fyrir 1,2 milljarða króna með ferðaþjónustustarfsemi í huga. Jörðin, sem er 1.200 hektarar að stærð, liggur að Geysissvæðinu í Haukadal.
Sagði Sigurður málefnið vera eitthvað sem Framsóknarmenn hefðu miklar áhyggjur af. „Menn muna Grímsstaði en þar stóð til að selja 1,3% (ef ég man rétt) af Íslandi til eins Kínverja. Það var stöðvað. En svo kom EES-maðurinn frá Bretlandi og keypti,“ skrifar hann og heldur áfram:
„Á síðustu árum hafa efnaðir einstaklingar eignast fleiri jarðir í Vopnafirði og í Fljótum. Tilgangurinn virðist vera sá að komast yfir laxveiðiréttindi. Þar bera menn stórfé á bændur til að eignast heilu dalina, firði og vatnsréttarsvæði – bænda sem nú ströggla vegna tímabundins vanda sauðfjárræktar.“
Frétt mbl.is: Kínverjar vilja kaupa jörð á milljarð
Þá segir hann erlenda aðila vilja gjarna eignast stórar jarðir og landsvæði. Bendir hann á Jökulsárlón og Hjörleifshöfða sem dæmi. Til að bregðast við þessu listar hann upp þrjár tillögur til þess að „spyrna við fótum“:
„1. Breyta lögum þannig að bannið gildi jafnt um EES-borgara sem aðila utan EES – skýra reglur um undanþágur þannig að um tilltölulega lítil landsvæði væri að ræða (t.d. undir 10 ha).
2. Ríkisvaldið þarf að hafa skýra eigindastefnu (mál sem Þórunn Egilsdóttir hefur lagt fram á þingi) – Kaupa þær jarðir sem við viljum að „þjóðin“ eigi. Selja eða leigja aðrar til [þess] m.a. að tryggja fæðuöryggi og blómlegar byggðir.
3. Framkvæma strax skynsamar tillögur sauðfjárbænda vegna núverandi markaðsvanda.“
Frétt mbl.is: Þarf að kynna mér málið betur
Í viðtali við mbl.is í gær benti Lilja á að dómsmálaráðuneytið fari með eftirlit með framkvæmd laga um eignarrétt og afnotarétt fasteigna og fá þurfi á hreint hvort því eftirliti sé raunverulega fylgt og almennt hvernig staða mála sé í þessum efnum. Enn fremur að reglugerð hafi verið afnumin á sínum tíma sem sett hafi ákveðnar takmarkanir á slíkar fjárfestingar og ástæða sé til að fá upplýsingar um það hvaða áhrif sú ákvörðun hafi haft.
Lilja benti enn fremur á að um síðustu áramót hafi Gunnar Bragi Sveinsson, þáverandi sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, sett á fót starfshóp til þess að skoða mögulegar takmarkanir til að viðhalda ræktanlegu landbúnaðarlandi og búsetu í sveitum landsins. „Ég vil fá að vita hvað hafi orðið um þann starfshóp og hvernig við séum að sinna þessum málum.“ Horfa þurfi til nágrannaríkjanna í þessum afnum.