Krefst sýknu að öllu leyti
Setja bókamerki
Davíð Þór Björgvinsson, fulltrúi ákæruvaldsins í endurupptöku Guðmundar- og Geirfinnsmálsins og settur ríkissaksóknari, krefst sýknu að öllu leyti í málinu. Davíð Þór, skilaði greinargerð sinni vegna málsins til Hæstaréttar í dag.
Verjendur fimmmenninganna, sem dæmdir voru fyrir aðild sína að málunum á áttunda áratugnum og fengu samþykkta endurupptökubeiðni, fá nú frest til að skila sínum greinargerðum. Þá fer Davíð fram á að málsvarnarlaun skipaðra verjenda greiðist úr ríkissjóði.
Endurupptökunefnd féllst í febrúar á síðasta ári á endurupptökubeiðni fimm manna sem sakfelldir voru í tengslum við Guðmundar- og Geirfinnsmálin á áttunda áratugnum. Beiðni Erlu Bolladóttur um endurupptöku var hafnað.
Þetta eru auk Erlu, Albert Klahn Skaftason, Sævar Ciesielski, Kristján Viðar Viðarsson, Tryggvi Rúnar Leifsson og Guðjón Skarphéðinsson. Þau væru dæmd í 1-17 ára fangelsi í Hæstarétti árið 1980. Sævar og Tryggvi Rúnar eru látnir. Þau voru á aldrinum 20-32 ára er þau voru handtekin.
Veikar forsendur og sönnunarmat ekki í samræmi við reglur
Fram kemur í greinargerð Davíðs Þórs, að endurupptökunefnd hafi brotið til mergjar sönnunarmat Hæstaréttar. Sú greining gefi að mati setts ríkissaksóknara á sannfærandi hátt til kynna, að ýmsar þær forsendur sem Hæstiréttur gaf sér um áreiðanleika játninganna, hafi verið nokkuð veikar, svo sem um það hvenær játningar komu fram, hversu langt þær gengu á hverjum tímapunkti og hvenær þær voru fyrst dregnar til baka.
Einnig segir að í dómi Hæstaréttar sé við mat á gildi játninga ekki tekið tillit til þessa að allir dómfelldu, nema Albert Klahn, sættu gríðarlega löngu gæsluvarðhaldi í einangrun. Þá leiði úrskurðirnir í ljós að harðræði sem dómfelldu máttu sæta hafi sennilega verið meira og tíðara en forsendur Hæstaréttar gera ráð fyrir, en vistun í einangrun og önnur meðferð dómfelldu í gæsluvarðhaldi fékk ekki vægi við mat á gildi játninga og framburða sem sönnunargagna.
Settur ríkissaksóknari telur eðlilegt að skilja niðurstöðu endurupptökunefndar þannig, að nefndin líti svo á að verulegar líkur hafi verið leiddar að því að sönnunarmat í málinu hafi ekki verið í samræmi við þá meginreglu sakamálaréttarfars að fram hafi verið komin sönnun um sekt dómfelldu sem ekki yrði véfengd með skynsamlegum rökum. Eru sýknukröfur setts ríkissaksóknara í þessu endurupptökumáli einnig reistar á því.
Hurfu sporlaust árið 1974
Guðmundur og Geirfinnur Einarssynir hurfu sporlaust árið 1974, annar í janúar og hinn í nóvember. Þrátt fyrir að engin lík hafi fundist, enginn staðfestur brotavettvangur hafi verið til staðar, engin áþreifanleg sönnunargögn legið fyrir og framburður vitna og sakborninga verið óáreiðanlegur voru sexmenningarnir sakfelldir.
Sérfræðingar sem gerðu mat á áreiðanleika framburða (játninga) fólksins, sem birt var í skýrslu starfshóps innanríkisráðherra, sögðu að allt þetta þýddi að „grundvöllur lögreglurannsóknarinnar byggði á hæpnum forsendum.“
Þá töldu þeir það „hafið yfir allan vafa“ að játningar allra sex sakborninganna, bæði hjá lögreglu og fyrir dómi, hafi verið óáreiðanlegar.
Erla var ákærð fyrir aðild að hvarfi Geirfinns Einarssonar. Hún hlaut þriggja ára dóm. Sævar var ákærður fyrir að bana báðum mönnunum, Guðmundi og Geirfinni. Hann var dæmdur í sautján ára fangelsi. Kristján Viðar var ákærður fyrir að bana Geirfinni og hlaut sextán ára fangelsisdóm. Tryggvi Rúnar var ákærður fyrir að hafa banað Guðmundi og hlaut 13 ára dóm. Albert var ákærður fyrir að tálma rannsókn og fékk tólf mánaða dóm. Guðjón var ákærður fyrir að bana Geirfinni og fékk tíu ára dóm.
6.146 dagar eða tæp sautján ár. Svo lengi sátu sexmenningarnir samanlagt í gæsluvarðhaldi á meðan rannsókninni stóð á áttunda áratugnum. Stóran hluta þess tíma voru þeir í einangrunarvist. Gísli H. Guðjónsson prófessor, sem hefur unnið við sálfræðimat í meira en 1.000 sakamálum víða um heim, veit ekki um annað sakamál þar sem sakborningar hafa verið vistaðir svo lengi í einangrun.
Lengst sat Sævar Ciesielski í gæsluvarðhaldi eða í rúmlega fjögur ár. Þar af var honum haldið í einangrun í 615 daga. Sævar hlaut einnig þyngsta fangelsisdóminn: Ævilangt fangelsi í sakadómi sem stytt var í 17 ár í Hæstarétti. Aðrir hlutu styttri dóma, 1-16 ár. Ákært var í mörgum liðum, ekki aðeins fyrir manndráp og hylmingu heldur einnig fyrir fíkniefnabrot o.fl.
Hópur fólks reyndi að komast að eldgosinu
Rússar sagðir útvega N-Kóreu milljón olíutunnur
Hulda saksóknari: „Tökum þetta ekki til greina“
Reiðubúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum
Þarf að koma til móts við ólíkar þarfir lækna
Pútín reynir allt til að forðast aðra herkvaðningu
„Höfum sloppið bærilega með skaða af þessu gosi“
Dregið úr gosóróa