Innlent | mbl | 26.7.2018 | 7:35 | Uppfært 9:00

Óvenjuleg tíð frá fyrsta sumardegi

Þetta spákort, sem Veðurstofan gerði 29. júní, er nokkuð lýsandi fyrir tíðarfarið í sumar: Rigning og kalt sunnan- og vestanlands og hlýtt og sólríkt fyrir norðan- og austan. Skjáskot/Veðurstofa Íslands

Frá sumardeginum fyrsta hefur tíðarfarið einkennst af óvenjulegu sólarleysi á landinu suðvestanverðu og óvenjulegum hlýindum á Austfjörðum. Þá hefur úrkoman í Reykjavík aldrei mælst meiri á þessum fjórtán vikum sem liðnar eru af sumri.

Um þetta fjallar Trausti Jónsson veðurfræðingur á bloggsíðu sinni í tilefni þess að í dag hefst fimmtánda vika sumars.

Trausti bendir á að mikil umskipti urðu í tíð skömmu eftir sumardaginn fyrsta, „og hefur

Trausti Jónsson veðurfræðingur.

haldist svipuð síðan að því leyti til að óvenjulegt sólarleysi hefur verið ríkjandi um landið suðvestanvert með miklum úrkomum og nokkuð svölu veðri, en hlýindi hafa gengið norðaustan- og austanlands. Úrkoma hefur þar þó verið mjög mismikil - sums staðar furðumikil, en annars staðar minni.“

Hann segir að á Austfjörðum verði hlýindin að teljast óvenjuleg. Meðalhiti fyrstu 14 vikur sumars á Dalatanga er 7,5 stig sem 0,5 stigum ofar en það hlýjasta til þessa þar um slóðir að minnsta kosti frá 1949 að telja.

Ekki kaldara síðan 1993

Í Reykjavík hefur aftur á móti verið heldur svalt og meðalhiti þar fyrstu 14 vikur sumars er aðeins 7,7 stig. Trausti segir að ómarktækt kaldara (7,6 stig) hafi verið á sama tíma 2015, „en síðan þarf að fara aftur til 1993 til að finna jafnlágan meðalhita fyrstu 14 sumarvikurnar“.

Það er hins vegar úrkoman sem Trausti segir óvenjulegri. „[M]ælst hafa rúmlega 300 mm í Reykjavík vikurnar fjórtán, það mesta sem vitað er um sömu vikur - næstu tölur eru um 250 mm, 2014 og 1887.“

Þá segir hann svipaða sögu að segja um sólarleysið. Aðeins mældust 343,7 sólskinsstundir í Reykjavík, það minnsta sem vitað er um fyrstu 14 vikur sumars - en ómarktækt minna en á sama tíma 1913, 1914 og 1984.

Samvinnuvottur júlí og ágúst

Trausti lýkur fróðlegum pistli sínum á að líta til nálægrar framtíðar í veðrinu:

„Góðu tíðindin eru þau að svo virðist sem heldur hlýrri dagar séu fram undan (þó varla þurrir) - hvað sem hlýjan svo endist er annað mál. Langtímareikningar sýna engar marktækar breytingar á veðurlagi á næstunni - og þó lengri framtíð sé auðvitað fullkomlega frjáls er það samt þannig að júlí og ágúst spyrða sig oftar saman hvað veðurlag varðar heldur en aðrir almanaksmánuðir - þeir einu reyndar sem sýna einhvern marktækan samvinnuvott.“